Խուճապի (պանիկ) նոպա

Խուճապի նոպան տանջալի տագնապի դրվագ է, որն ուղեկցվում է սաստիկ վախով և տարբեր վեգետատիվ նշաններով:

Գրականության մեջ դուք կարող եք հանդիպել «խուճապի գրոհ», «պանիկ նոպա» կամ «խուճապային նոպա» արտահայտությունները, որոնք բոլորն էլ վերաբերվում են հոգեախտաբանական նույն վիճակին՝ խուճապի նոպային։

Խուճապի նոպան կարող է ի հայտ գալ ցանկացած ժամանակ։ Այն սկսվում է հանկարծակի և զարգանում արագ և հախուռն՝ հասնելով իր գագաթնակետին հաշված րոպեների ընթացքում։ Մարդը համակվում է խորը, ծանր վախով ու տագնապով, թեև իրականում որևէ իրական վտանգ կամ պատճառ առկա չէ:

Խուճապի նոպայի ախտանիշները

Խուճապի նոպան հաճախ ներառում է հետևյալ ախտանիշները՝

• առատ քրտնարտադրություն
• դող և սարսուռ
• սրտխփոց և սրտազարկերի հաճախացում
• կրծքավանդակի շրջանի ցավեր
• շնչառության խանգարումներ, ավելի հաճախ՝ շնչառության հաճախացում և հևոց
• երբեմն՝ շնչահեղձության զգացում
• սրտխառնոցի զգացում կամ ստամոքսի շրջանի ցավեր
• գլխապտույտ, «օդում գտնվելու» զգացում կամ ուշագնացություն
• ողջ մարմնով մեկ՝ ծածկոցների և թմրածության զգացումներ
• դեպերսոնալիզացիա (երբ անձը «կտրվում է» ինքն իրենից կամ շրջապատից)
• մարմնով մեկ տաք կամ սառը ներհոսեր
• մահվան վախի զգացում
• մոտալուտ վտանգի կամ կործանման զգացում։

Այս նշանները «գերծանրաբեռնում» են մարդու ուղեղն ու մտքերը՝ նրան դարձնելով ֆիզիկապես անկարող նոպայի ողջ ընթացքում։ Նոպայից հետո նա զգում է արտահայտված գերհոգնածություն (հյուծվածություն)։

Խուճապի գրոհը կարող է հանդիսանալ հոգեբուժական լուրջ խնդրի՝ խուճապային խանգարման նշաններից մեկը, սակայն խուճապի նոպան և խուճապային խանգարումները իրարից տարբերվող առանձին վիճակներ են։

Խուճապի նոպայի պատճառները

Խուճապի նոպան տարածված երևույթ է և մարդկանց մինչև 40%-ն իրենց կյանքի ընթացքում զգացել են նման «վախի գրոհ»։

Խուճապի նոպայի առաջացմանը կարող են նպաստել հետևյալ գործոնները՝

• մշտական և կայուն սթրես
• ժառանգական նախատրամադրվածություն
• սթրեսի և բացասական հույզերի նկատմամբ զգայուն բնավորություն
• ուղեղի գործունեության փոփոխություններ։

Բուժում և կանխարգելում

Խուճապի նոպան բուժելու և դրանից խուսափելու համար գոյություն ունեն ինքնօգնության, հոգեբանական օժանդակության և դեղորայքային բուժման մի շարք հնարավորություններ։

Խուճապը և տագնապը միմյանց հետ փոխկապված վիճակներ են, ուստի դրանց բուժման մոտեցումները մեծամասամբ նույնն են։

Խուճապի նոպայի բուժման և կանխարգելման հարցերով ձեզ օգտակար տեղեկատվություն կարող է տրամադրել ձեր բժիշկը կամ հոգեկան առողջության ոլորտի մասնագետը (հոգեբույժ, հոգեթերապևտ կամ խորհրդատու)։