Նախադաշտանային համախտանիշ

Նախադաշտանային համախտանիշը ի հայտ է գալիս հերթական դաշտանը սկսվելուց անմիջապես առաջ:

Սովորաբար այս վիճակն առաջ է գալիս դաշտանային արյունահոսությունից 2-3 օր առաջ և ավարտվում դաշտանի ընթացքում:

Նախադաշտանային համախտանիշի ախտանիշները

Նախադաշտանային համախտանիշի (ՆԴՀ, պրեմենստրուալ սինդրոմ) նշանները կարելի է բաժանել երեք հիմնական խմբերի՝ ֆիզիկական, ֆիզիոլոգիական և հուզական:

Ֆիզիկական նշաններ

• կրծքագեղձերի պնդացում
• մեջքի ցավեր
• որովայնային ցավեր կամ այտուցվածություն
• վքնածության կամ որովայնի փքվածության զգացում
• մարմնի քաշի ավելացում
• այտերի այտուցվածություն
• կրծքագեղձերի այտուցվածություն
• գլխացավեր
• հեղուկների պահպանում օրգանիզմում
• կողմնորոշման խանգարումներ
• ընդհանուր թուլություն, քնկոտություն և անքնություն
• փորկապություն և (կամ) փորլուծություն
• մթերքների նկատմամբ հակում:

Հոգեբանական և հուզական նշաններ

• գերգրգռվածություն
• դեպրեսիա
• տրամդրության անկայունություն
• տագնապ և նյարդային լարվածություն
• դյուրագրգռություն
• ինքնավստահության անկում
• հուզականության բարձրացում (օրինակ՝ առանց պատճառ լացելը)
• ագրեսիվություն
• ուշադրության կենտրոնացման դժվարություններ
• քնելու հետ կապված դժվարություններ
• հոգնածության զգացում
• լիբիդոյի (սեռական հակման) նվազում

Նախադաշտանային նշանները հատուկ են բազմաթիվ կանանց, հատկապես նրանց 20-40 տարեկան հասակում: Դաշտանադադարից հետո այս նշանները սովորաբար մեղմանում կամ լիարժեք անհետանում են:

ՆԴՀ պատճառները դեռ մնում են անհայտ, սակայն համոզմունք կա, որ այն կապված է հորմոնային տեղաշարժերի հետ:

Ինչպե՞ս ինքս ինձ օգնեմ

Կան նախադաշտանային նշանների բուժման մի շարք մեթոդներ (այդ թվում՝ հորմոնային բուժում), որոնք ձեզ կներկայացնի բժիշկը: Բայց կան նաև ոչ պակաս արդյունավետ և անվնաս մեթոդներ, որոնց դուք կարող եք դիմել ինքներդ:

Սննդակարգ և ապրելակերպ

Զարմանալի թող չհնչի, սակայն բարելավելով ձեր սննդակարգը և ապրելակերպը, դուք կարող եք նպաստել նախադաշտանային ախտանիշների մեղմացմանը: Մասնավորապես, դուք կարող եք՝

• ուտել քիչ քանակներով և հաճախակի. քիչ լցված ստամոքսը կնպաստի որովայնի փքվածության և անհարմարավետության զգացումների (դիսկոմֆորտ) կամ ցավի մեղմացմանը
• խուսափել աղի կերակրատեսակներից, քանի որ աղի մեծ քանակները նպաստում են ջրի պահպանմանը և այտուցների առաջացմանը
• խուսափել ալկոհոլ օգտագործելուց, քանի որ խմիչքները կարող են առաջացնել վքնածություն, տրամադրության փոփոխություններ, գլխացավեր և հոգնածության զգացում
• խմել ջուր և խուսափել կոֆեին պարունակող ըմպելիքներից. կոֆեինը կարող է ուժեղացնել գերգրգռվածությունը և առաջացնել վքնածության զգացում
• սննդակազմի պարտադիր մաս դարձնել մրգերը, բանջարեղենները և ընդեղենը, որոնք թույլ կտան հաղթահարել բարձրացած ախորժակը՝ միևնույն ժամանակ օրգանիզմին տրամադրելով անհրաժեշտ էներգիան
• սննդակարգում ավելացնել վիտամիններով հարուստ մթերքներ, օրինակ՝ ձկնեղեն, թարմ մրգեր և բանջարեղեններ, որոնք կարող են մեղմացնել նախադաշտանային նշանները և բարելավել ընդհանուր ինքնազգացողությունը
• ձեր մարմնի զանգվածը պահպանել նորմալ միջակայքում
• դադարեցնել ծխելը (եթե ծխող եք) և խուսափել այլ մարդկանց ծխախոտի ծուխը շնչելուց, քանի որ վերջինս կարող է ուժգնացնել նախադաշտանային նշանները:

Ֆիզիկական վարժանքներ

Ֆիզիկական վարժանքը ձեր միտքը և տրամադրությունը բարելավող հիանալի միջոց է, հատկապես, երբ դուք զգում եք հոգնածություն, դեպրեսիա կամ հուզական գերակտիվություն: Ֆիզիկական վարժություններ կատարելիս բարձրանում է սերոտոնին նյութի արտադրությունը, որը նպաստում է բարվոքության և երջանկության զգացումների առաջացմանը:

Չափահասներին խորհուրդ է տրվում վարժանքներ կատարել շաբաթական առնվազն 5 օր և յուրաքանչյուր օր առնվազն 30 րոպե:

Սթրեսը և լարվածությունը կարելի է իջեցնել այնպիսի վարժանքներով, ինչպիսիք առաջարկում են յոգան և համանման այլ մեթոդները: Վաժանքները կարող են նաև բարելավել քունը:

Վիտամիններ և միներալներ

Եթե մտածում եք վիտամիններ կամ միներալային հավելումներ ընդունելու հարցի շուրջ, նախապես խորհրդակցեք ձեր բժշկի հետ: