Հետանցքը ուղիղ աղիքի վերջին մի քանի սանտիմետրն է՝ հետանցքային խողովակը և անցքը՝ հետանցքային բացվածք, որով կղանքը դուրս է գալիս ձեր մարսողական խողովակից:
Աղիքների դատարկման կամ կղազատման ընթացքում հետանցքային սեղմանը (սֆինկտեր) թուլանում է՝ բացելով բացվածքը կղանքի հեռացան համար: Եթե առկա են հետանցքի այս գործունեության հետ կապված խնդիրներ, կարող են ի հայտ գալ տարբեր անհանգստացնող գանգատներ և ախտանիշներ, այդ թվում՝ անկղապահություն:
Սննդակարգը, մարսողությունը, սեռական ակտիվությունը, հոգեկան առողջության վիճակը, գենետիկ և միջավայրային և այլ գործոնները՝ այս բոլորն էլ իրենց առանձնահատուկ դերն ունեն հետանցքի առողջության պահպանման գործում:
Հետանցքի խնդիրներ
Հետանցքի պատշաճ հիգիենան կարող է նվազեցնել այս շրջանի հետ կապված խնդիրների զարգացման ռիսկը, ինչպիսիք են՝ հետանցքի ճաք (հետանցի լորձաթաղանթի փոքր պատռվածք), բորբոքում, հետանցքի շրջանի քոր, թութք (հեմորոյ) և ցավերով կամ անհարմարավետության զգացումով (դիսկոմֆորտ) ուղեկցվող այլ խնդիրներ:
Շատ ջուր խմելը և բջջանքով (բջջանյութով) հարուստ մթերքները, ինչպիսիք են հացահատիկային թեփը, մրգերը և բանջարեղենները, ամբողջահատիկ ցորենից թխված հացը, կօգնեն ձեր կղանքի փափկեցմանը և կղազատմանը:
Հետանցքի հետ կապված բազմաթիվ խնդիրներ կարող են բարելավվել, եթե հոգ տանեք ձեր ընդհանուր և հետանցքի շրջանի առողջության մասին: Սակայն, եթե ունեք ուժեղ ցավեր, դրանք մի քանի օրվա ընթացքում չեն մեղմանում կամ առկա է հետանցքից (ուղիղաղիքային) արյունահոսություն կամ արտասովոր արտադրություն, դիմեք ձեր բժշկին:
Տնային խնամքի միջոցներ
Հետանցքի շրջանի պատշաճ խնամքը նախատեսում է՝
- հետանցքը պահեք մաքուր՝ ամեն օր մաքուր ջրով լվանալով այդ շրջանը
- խուսափեք օճառից, քանի որ օճառաջուրը և փրփուրը հեռացնում են հետանցքի շրջանն օծող բնական քսանյութերը՝ չորացնելով և երբեմն գրգռելով մաշկը (դրա փոխարեն կարելի է օգտագործել ջրային հիմքով նրբասուք կամ օճառ չպարունակող լվացող միջոցներ)
- խուսափեք հետանցքի շրջանը զուգարանի թղթով ուժեղ մաքրելուց, այլապես կարող է առաջանալ մաշկի հարում, բորբոքում կամ վարակում
- խուսափեք բուրումնավետ անձեռոցիկներից կամ քիմիական նյութեր ու ալկոհոլ պարունակող ախտահանիչ միջոցներից:
Զուգարանից օգտվելիս պահպանեք հետևյալ կանոնները՝
- մի՛ հետաձգեք զուգարան մտնելը, եթե ունեք աղիքները դատարկելու ցանկություն
- զուգարանից օգտվելիս մի՛ գործադրեք ուժեղ ջանքեր, որը կարող է գրգռել հետանցքի շրջանը և բերել լուրջ բարդությունների
- մի՛ նստեք զուգարանակոնքին ավելի երկար, քան անհրաժեշտ է:
Հետանցքի շրջանի անհարմարավետության զգացողությունը կարելի մեղմացնել հետևյալ միջոցներով՝
- հետանցքային ցավի և դիսկոմֆորտի մեղմացմանը կարող է օգնել օրվա ընթացքում մի քանի անգամ 10-20 րոպեով գոլ ջրով ծանծաղ վաննա նստելը
- եթե հետանցքի շրջանը խիստ ցավոտ և այտուցված է, սառցեպարկը կամ սառեցնող այլ միջոցները կարող են մեղմացնել այդ գանգատները (մի՛ պահեք դրանք 30 րոպեից ավելի երկար)
- առանց դեղատոմսի վաճառվող նրբաքսուքները (կրեմները), լոսյոնները և քսուքները կարող են օգնել հետանցքի շրջանի քորի մեղմացմանը (հետևեք տեղեկատվական թերթիկում նշված հրահանգներին):
Ցավերի դեպքում ձեր բժիշկը կարող է խորհուրդ տալ, թե ինչ ցավազրկող դեղամիջոց օգտագործեք:
Հոդվածը հրապարակվել է՝ 28-02-2021
Վերջին վերանայում՝ 30-04-2024