Հորմոնային փոխարինող բուժումը (ՀՓԲ) հորմոնային տարբեր բուժումների հավաքական անվանումն է, որոնց նպատակը բնական հորմոնային անբավարարությունն արհեստական հորմոնով փոխլրացնելն է։
ՀՓԲ–ը լայնորեն կիրառվում է դաշտանադադարի ախտանիշները, հատկապես ջերմահորդանքները և գիշերային քրտնարտադրությունը մեղմացնելու համար։ ՀՓԲ-ն ունի որոշ օգուտներ և վտանգներ, որոնց մասին մանրակրկիտ տեղեկություններ կարող է հաղորդել ձեր բժիշկը։
Ի՞նչ է հորմոնային փոխարինող բուժումը
ՀՓԲ հիմնական տեսակները ներառում են արհեստական հորմոնները՝ էստրոգեն, պրոգեստերոն և տեստոստերոն։
Դաշտանադադարի ընթացքում հորմոնների մակարդակները սկսում են տատանվել՝ կտրուկ բարձրանալ կամ նվազել, որոնք էլ առաջացնում են ջերմահորդանքներ և գիշերային առատ քրտնարտադրություն։ ՀՓԲ-ն օգնում է հորմոնների մակարդակների կարգավորմանը, որի շնորհիվ մեղմանում են դաշտանադադարի ախտանիշները։
Ինչպե՞ս է օգտագործվում
ՀՓԲ կարող է նշանակվել՝
- բերանային (օրալ)՝ որպես դեղահաբեր
- մաշկով ներծծվող գելով կամ սպեղանիներով
- ներհեշտոցային քսուքներով և հաբերով
- ներարգանդային միջոցներով։
Որո՞նք են ՀՓԲ օգուտները
ՀՓԲ-ը սովորաբար օգտակար է, երբ ունեք դաշտանադադարին ուղեկցող հաճախակի ջերմահորդանքի դրվագներ և գիշերային քրտնարտադրություն։ ՀՓԲ-ի այլ օգուտներից են տրամադրության և քնի կարգավորումը և ձեր սեռական ցանկության վերականգնումը։ Որոշ կանանց մոտ նաև կարող են մեղմանալ հոդացավերը, հեշտոցի չորությունը և հուզական անկայունությունը:
Որո՞նք են ՀՓԲ ռիսկերը
ՀՓԲ որոշ տեսակներ կարող են քիչ բարձրացնել կրծքագեղձի քաղցկեղի և թրոմբոզների՝ ոտքերում կամ թոքերում արյան մակարդուկների ռիսկը։ Սակայն, ՀՓԲ-ն նաև կարող է կանխարգելել որոշ հիվանդությունները՝ ոսկորների փխրունացում (օստեոպորոզ), սրտանոթային հիվանդություններ, դիաբետ և քաղցկեղի որոշ տեսակներ։ Միջազգային ուղեցույցները վկայակոչում են, որ դաշտանադադարի արտահայտված ախտանիշներով կանանց մոտ ՀՓԲ-ի օգուտները գերակշռում են վնասներին, և բուժման այս տարբերակը առողջ կանանց մեծ մասի համար անվտանգ է։
Որոշ կանանց մոտ ՀՓԲ-ն կարող է առաջացնել կողմնակի ազդեցություններ, ինչպիսիք են սրտխառնոցը, օրգանիզմում հեղուկների պահումը և այտուցները, որովայնի փքվածությունը (փորափքանք կամ մետեորիզմ), կրծքագեղձերի պնդացումը, այտուցը և անկանոն դաշտանային ցիկլը, որոնց մեծ մասը ժամանակի ընթացքում մեղմանում կամ վերանում է։
ՀՓԲ կարող է ձեզ չնշանակվել (հակացուցումներ), եթե ձեզ մոտ առկա է՝
- կրծքագեղձի քաղցկեղ
- արգանդի քաղցկեղ
- սրտային հիվանդություն
- արյան մակարդելիության խանգարումներ և թրոմբոզներ
- ինսուլտ
- ձվարանի քաղցկեղ
- ոչ նորմալ հեշտոցային արյունահոսություն
- ոչ նորմալ լյարդի գործունեություն
- լեղապարկի հետ կապված խնդիրներ
- բարձր խոլեստերին
- դիաբետ
- բարձր արյան ճնշում (հիպերտենզիա)։
ՀՓԲ-ի հետ կապված ռիսկերը կախված են ձեր տարիքից, փոխարինող բուժման տեսակից, բուժման տևողությունից և ընդհանուր առողջական վիճակից։
ՀՓԲ ռիսկերի և օգուտների մասին լրացուցիչ տեղեկություններ և խորհուրդներ կարող եք ստանալ ձեր բժշկից։
Ինչպե՞ս նվազեցնել ՀՓԲ հետ կապված ռիսկերը
ՀՓԲ հետ կապված ռիսկերը կարելի է կանխարգելել՝
- շարունակելով բուժումը ոչ ավելի, քան 5 տարի
- հասնելով ցանկալի արդյունքներին՝ նվազագույն դեղաչափերով
- առողջացնելով ապրելակերպը
- հետևելով առողջական վիճակին և բուժել դիաբետը և բարձր արյան ճնշումը (հիպերտենզիա)։
Հոդվածը հրապարակվել է՝ 09-05-2018
Վերջին վերանայում՝ 02-06-2024