Գրադարան
Արգանդի արտանկում (պրոլափս)
3 րոպե
Արգանդի արտանկումը (կոչվում է նաև փոքր կոնքի օրգանների պրոլափս) մի հիվանդություն է, երբ արգանդի կապանային ապարատի և որովայնի առաջային պատի մկանների թուլացման պատճառով արգանդն արտանկվում է հեշտոցային բացվածքից:
Արգանդի արտնակումը սովորաբար բուժումից դուրս մնալիս ծանրանում է, ուստի կարևոր է, որ ժամանակին դիմեք բուժօգնության:
Ի՞նչ է արտանկված արգանդը
Պրոլափսը տեղի է ունենում, երբ փոքր կոնքի օրգանները պահող կապանները թուլանում են: Առանց այս օժանդակության, արգանդը կարող է տեղաշարժվել իր նորմալ դիրքից: Երբ արգանդն արտանկվելով անցնում է հեշտոցային ամբողջ ուղով, ապա բժիշկներն ասում են, որ առկա է լրիվ կամ ամբողջական պրոլափս:
Բժիկներն օգտագործում են աստիճանային համակարգ, որ նկարագրեն, թե ինչ չափով է արգանդը արտանկված` առաջին աստիճանը թեթևն է, երկրորդը՝ միջին և երրորդը՝ ծանր աստիճանի:
Որոշ կանանց մոտ կարող են արտանկվել նաև միզապարկը և հաստ աղին: Եթե միզապարկը հեշտոցի առաջային պատին առաջացնում է արտափքում (գրպանիկ), ապա կոչվում է ցիստոցելե, իսկ եթե ուղիղ աղիքն է արտափքում հեշտոցի հետին պատը, ապա՝ ռեկտոցելե:
Արգանդի արտանկման պատճառները
Պրոլափսի հինական պատճառը ծննդաբերությունն է, քանի որ ծննդուղիներով արգանդից դեպի հեշտոց անցնելով երեխան կարող է թուլացնել և հյուծել կապանային հյուսվածքները: Այլ պատճառներց են՝
- քրոնիկ և երկարաձգված փորկապություններ
- ծանրությունների հաճախակի բարձրացում
- քրոնիկ հազ:
Կանայք ավելի հավանական է, որ պրոլափս ունենան դաշտանադադարից հետո, քան մինչ այդ: Պրոլափսը հակված է ունենալու ժառանգական նախատրամադրվածություն և ավելի հաճախ է հանդիպում մարմնի ավելորդ քաշով կանանց մոտ:
Արգանդի արտանկման ախտանիշները
Պրոլափս ունեցող կանայք կարող են զգալ՝
- զուգարանում միզապարկը կամ աղիքները լրիվ դատարկելու դժվարություն
- միզարձակումը սկսելու կամ միզապարկը դատարկելու հետ կապված լրացուցիչ ջանքեր
- կոնքահատակի կամ հեշտոցի վրա ծանրության կամ կախվածության զգաողություն
- հեշտոց ներմղվող ուռածություն կամ հեշտոցից դեպի դուրս փքվածություն
- աղիների կամ միզապարկի խնդիրներ
- ցավոտ սեռական հարաբերություն
- գոտկային շրջանի ցավեր:
Արգանդի արտանկման ախտորոշումը և բուժումը
Եթե կարծում եք, որ կարող եք ունենալ պրոլափս, դիմեք ձեր բժշկին, ով կզրուցի ձեզ հետ և կզզնի ձեզ: Գինեկոլոգիական ներզննումից հետո նա կարող է առաջարկել մեզի թեստ, գերձայնային հետազոտություն (սոնոգրաֆիա), իսկ անհրաժեշտության դեպքում՝ լրացուցիչ հետազոտություններ:
Բուժումը կախված է պրոլափսի տեսակից և ծանրության աստիճանից: Որոշ կանանց մոտ կանքի հատակի մկանների ամրապնդումը և օրվա ընթացքում ֆիզիկական ակտիվության ավելացումը բավարար են, որ գանգատները մեղմանան:
Այլ կանանց կարող է առաջարկվել օղաձև պեսարի, որը տեղադրվում է հեշտոցի վերին մասում:
Ծանր դեպքերում կարող է առաջարկվել թուլացած հյուսվածքների վիրահատական վերականգնում, արհեստական օժանդակող սարքի տեղադրում, կամ, ծայրահեղ դեպքում, արգանդի լրիվ հեռացում (հիստերէկտոմիա):
Արգանդի արտանկման կանխարգելումը
Դուք կարող եք նվազեցնել արգանդի արտանկման ռիսկը հետևյալ միջոցառումներով՝
- կոնքի հատակի մկաններն ամրապնդող (Կեգելի) վարժություններ
- կանոնավոր ֆիզիկական վարժանքներ
- ծանրություններ բարձրացնելուց խուսափում
- բջջանքով (բջջանյութով) հարուստ սննդակարգ և ջրի մեծ քանակների ընդունում (փորկապության կանխարգելում)
- քաշի կարգավորում և առողջ քաշի պահպանում
- ծխախոտից խուսափում:
Հոդվածը տեղադրվել է՝ 29-05-2020 վերանայվել է՝ 19-03-2023
Հեղինակ
Հեղինակային բոլոր իրավունքները պատկանում են Մեդեքսին։
Մեդեքս-հեղինակների մասին
Մեր կայքի հոդվածները պատրաստվում են տարբեր ոլորտների փորձառու բժիշկների և առողջապահության մասնագետների կողմից՝ օգտագործելով բժշկագիտության վերջին տվյալները և լավագույն փորձը:
