Ամպիցիլին - Հակաբիոտիկներ

Ընդհանուր նկարագրություն

​Ամպիցիլինը հակաբիոտիկ է, որն օգտագործվում է որոշ բակտերիալ վարակների բուժման համար, ինչպիսիք են՝ շնչառական համակարգի վարակներ, միզուղիների վարակներ, մենինգիտ, սալմոնելոզ, էնդոկարդիտ​, ինչպես նաև նորածինների B խմբի ստրեպտոկոկերով վարակումը կանխարգելելու համար​:

Ամպիցիլինը պատկանում է «պենիցիլիններ» դասի հակաբիոտիկներին, որոնք տասնամյակներ շարունակ օգտագործվել են բակտերիալ վարակների բուժման համար: Այս հակաբիոտիկներն ունեն ազդեցության համանման մեխանիզմներ:

Պենիցիլինային հակաբիոտիկներն անմիջականորեն չեն սպանում բակտերիաները, սակայն կարող են կանխարգելել դրանց բազմացումը՝ խոչընդոտելով բջջապատի ձևավորումը: Բջջապատը բակտերիային անհրաժեշտ է, որ պահի բջջի պարունակությունը և պաշտպանի արտաքին միջավայրի ազդեցություններից: Առանց բջջապատի բակտերիան չի կարող գոյատևել:

Ամպիցիլինն արդյունավետ է բազմաթիվ տարբեր բակտերիաների դեմ, այդ թվում՝

• H. influenzae
• գոնորեայի հարուցիչ (N. gonorrhoea)
• աղիքային ցուպիկ (E. coli)
• սալմոնելա
• բակտերիալ դիզենտերիայի հարուցիչ (շիգելա)
• ստրեպտոկոկեր
• ստաֆիլակոկերի որոշ շտամներ

Ամերիկյան FDA կազմակերպությունը Ամպիցիլինը հաստատել է դեռևս 1963թ.:

Օրինակներ

Պենիցիլինային խմբի այլ հակաբիոտիկներից են՝

• Ամոքսիցիլին
• Պիպիերացիլին
• Տիկարցիլին
• այլ հակաբիոտիկներ:

Ցուցումներ

Ամպիցիլինն օգտագործվում է տարբեր վարակների բուժման համար, այդ թվում՝

• միջին ականջի վարակներ (միջին օտիտ)
• հարքթային խոռոչների վարակներ (սինուսիտ)
• սтամոքսի հելիկոբակտերային վարակ (H. pylori)
• աղիքային վարակներ (օրինակ՝ սալմոնելոզ, բակտերիալ դիզենտերիա, աղիքային ցուպիկ և այլն)
• միզապարկի վարակներ (ցիստիտ)
• երիկամների վարակներ (պիելոնեֆրիտ)
• չբարդացած գոնորեա
• մենինգիտ
• բակտերիալ էնդոկարդիտ
• ստրեպտոկոկային վարակներ
• որոշ ստաֆիլակոկային վարակներ

Հակաբիոտիկների լայն կիրառության պատճառով բազմաթիվ բակտերիալ շտամներ դարձել են պենիցիլինների նկատմամբ կայուն, ուստի մինչև բուժման մեկնարկելն անհրաժեշտ է ծանր վարակներ հարուցող բակտերիաները պետք է ստուգվեն պենիցիլինների նկատմամբ կայունության նկատմամբ:

Կողմնակի ազդեցություններ

Ամպիցիլինի տարածված կողմնակի ազդեցություններից են՝

• սրտխառնոց
• փսխում
• ախորժակի կորուստ
• փորլուծություն
• որովայնային ցավեր
• մաշկացան
• մաշկի քոր
• գլխացավ
• շփոթվածություն
• գլխապտույտ:

Այն անձինք, ովքեր ունեն այլ պենիցիլինների նկատմամբ ալերգիկ ռեակցիաների պատմություն, չեն կարող ստանալ Ամպիցիլին:

Այն անձինք, ովքեր ունեն պենիցիլինի հետ կապ ունեցող ցեֆալոսպորինների խմբի հակաբիոտիկների նկատմամբ ալերգիա (օրինակ՝ Ցեֆակլոր, Ցեֆալեքսին և Ցեֆպրոզիլ), կարող են պենիցիլինների նկատմամբ ալերգիա դրսևորել կամ չդրսևորել:

Ծանր, սակայն խիստ հազվադեպ հանդիպող ռեակցիաներից են՝ ցնցումներ, ծանր ալերգիկ ռեակցիաներ (անաֆիլաքսիա) և արյան թիթեղիկների կամ կարմիր բջիջների քանակի կրճատում (թրոմբոցիտոպենիա կամ էրիթրոցիտոպենիա):

Ամոքսիցիլինը կարող է փոփոխել հաստ աղու բակտերիալ կազմը և խթանել որոշ բակտերիաների գերաճը, ինչպիսին է Clostridium difficile-ն, որն էլ կարող է առաջացնել հաստ աղիքի բորբոքում (կեղծթաղանթային կոլիտ): Այն մարդիկ, ովքեր Ամպիցիլինով բուժումը սկսելուց հետո նշում են կեղծթաղանթային կոլիտի նշաններ (ջրիկ փորլուծություն, ջերմություն, որովայնային ցավեր և, հնարավոր է նաև՝ շոկ), պետք է անհապաղ կապ հաստատեն իրենց բժշկի հետ:

Փոխազդեցություններ

• Պրոբենեցիդն առաջացնում է օրգանիզմում Ամպիցիլինի մակարդակի բարձրացում:
• Ամպիցիլինի զուգակցումն Ալոպուրինոլի հետ կարող է բարձրացնել դեղով պայմանավորված մաշկային ցանի առաջացման հաճախականությունը:
• Ամպիցիլինը կարող է նվազեցնել BCG և Typhoid կենդանի պատվաստանյութերի ազդեցությունները:

• Ամպիցիլինը համարվում է հղիության ընթացքում անվտանգ դեղամիջոց (եթե չկա պենիցիլինների նկատմամբ ալերգիա):
• Ամպիցիլինը արտազատվում է կրծքի կաթի մեջ և նորածնի մոտ կարող է առաջացնել փորլուծություն կամ ալերգիկ ռեակցիաներ, ուստի մոր համար հնարավոր օգուտները պետք է դիտարկել նորածնի մոտ հնարավոր կողմնակի ազդեցությունների հետ համեմատության համատեքստում: Ամպիցիլինը կարող է նշանակվել նորածինների մոտ վարակային հիվանդություններ բուժելիս:

Դեղաչափեր

• Բազմաթիվ վարակների բուժման համար Ամպիցիլինի սովորական բերանային (օրալ) դեղաչափն է 250-500 մգ-ից օրական 4 անգամ, 7-14 օր:
• Ներարկման ձևերի դեղաչափը տատանվում է 250-2000 մգ-ից օրական 4 անգամ:
• Գոնորեայի բուժման համար միանվագ 3,5 գրամը (7 հատ 500 մգ պատիճ) տրվում է 1 գրամ Պրոբենեցիդի հետ: Պրոբենեցիդը դանդաղեցնում է Ամպիցիլինի նոյւթափախանակությունը, ուստի վերջինս ավելի երկար է մնում օրգանիզմում:
• Ստամոքսում առկա սնունդը կրճատում է Ամպիցիլինի ներծծման չափը և արագությունը, ուստի, առավելագույն ներծծման համար պատիճը պետք է խմել ուտելուց առնվազն 1 ժամ առաջ կամ 2 ժամ հետո: Այնուամենայնիվ, ովքեր Ամպիցիլին խմելուց հետո նշում են սրտխառնոց կամ ստամոքսի խանգարում, կարող են պատիճը խմել սննդի հետ միասին:

Դեղաձևեր և պահպանում

Դեղաձևեր

• Հաբեր
• Պատիճներ
• Փոշի՝ բերանային (օրգալ) ընդունման կախույթի համար (սուսպենզիա)
• Փոշի՝ ներարկման համար:

Պահպանում

• Պատիճները և փոշիները պետք է պահպանել 15-30° C սենյակային ջերմաստիճանային պայմաններում:
• Ջրի հետ խառնված փոշին պետք է օգտագործել 7 օրվա ընթացքում, եթե պահպանվում է սենյակային ջերմաստիճանի պայմաններում կամ 14 օր՝ սառնարանային պայմաններում պահպանելիս: Օգտագործումից առաջ դրանք պետք լավ թափահարել:

Ամփոփում

Ամպիցիլինը հակաբիոտիկ է, որը նշանակվում է H. influenzae-ով, N. gonorrhoea-ով (գոնորեայի հարուցիչ), աղիքային ցուպիկով (E. coli), սալմոնելայով, շիգելլայով, ստրեպտոկոկներով և ստաֆիլակոկերի որոշ շտամներով հարուցված վարակները բուժելիս: