Մեթիլպրեդնիզոլոն - Կորտիկոստերոիդներ

Ընդհանուր նկարագրություն

Մեթիլպրեդնիզոլոնն արհեստական (սինթետիկ) կորտիկոստերոիդ է, որն օգտագործվում է ռևմատոիդ արթրիտի և այլ բորբոքային հիվանդությունների բուժման համար:

Կորտիկոստերոիդները բնական քիմիական նյութեր են, որոնք արտադրվում են երիկամների վրա նստած մակերիկամների կողմից: Կորտիկոստերոիդները տարբեր կերպ են ազդում նյութափոխանակության վրա և փոփոխում են իմունային համակարգը: Կորտիկոստերոիդները նաև արգելափակում են բորբոքումը և օգտագործվում են բորբոքային հիվանդությունների լայն շրջանակի համար, որոնք ազդում են բազմաթիվ օրգանների վրա:

Մեթիլպրեդնիզոլոնը նշանակվում է բորբոքումը արագ ճնշելու համար:

Ամերիկյան FDA կազմակերպությունը Պրեդնիզոլոնը հաստատել է դեռևս 1957թ. հոկտեմբերին:

Բրենդային անվանումներ

Medrol, Depo-Medrol, Solu-Medrol, A-Methapred

Ցուցումներ

Բորբոքային վիճակների օրինակները, որոնց համար նշանակվում է Մեթիլպրեդնիզոլոնը, ներառում են հետևյալը՝

• ռևմատոիդ արթրիտ
• համակարգային կարմիր գայլախտ (լուխուս)
• սուր հոդատապային (պոդագրային) արթրիտ
• փսորիատիկ արթրիտ
• խոցային կոլիտ
• Կրոնի հիվանդություն:

Սուր ալերգիկ վիճակները, որոնք չի հաջողվում մեղմացնել սովորական հակաալերգիկներով, նույնպես կարող են արձագանքել Մեթիլպրեդնիզոլոնին: Օրինակները ներառում են՝

• բրոնխիալ ասթմա
• ալերգիկ ռինիտ
• դեղորայքային դերմատիտ
• կոնտակտային և ատոպիկ դերմատիտ (էկզեմա):

Մաշկի քրոնիկ հիվանդությունները, որոնց դեպքում կարող է նշանակվել Մեթիլպրեդնիզոլոն, ներառում են՝

• հերպեսաձև դերմատիտ
• բշտախտ (պեմֆիգուս)
• ծանր փսորիազ
• ծանր սերբորեային դերմատիտ:

Աչքի ուվեայի, ծիածանաթաղանթի, կոնյուկտիվայի և տեսողական նյարդերի քրոնիկ ալերգիկ և բորբոքային վիճակների դեպքում նույնպես կարող է նշանակվել Մեթիլպրեդնիզոլոն:

Մեթիլպրեդնիզոլոնը նաև օգտագործվում է շոկի և ցրված սկլերոզի բուժման համար, թեև դրանց արդյունավետությունն այս վիճակների դեպքում հակասական է:

Կողմնակի ազդեցություններ

Մեթիլպրեդնիզոլոնի կողմնակի ազդեցությունները կախված են դեղաչափից, բուժման տևողությունից և ընդունման հաճախականությունից: Մեթիլպրեդնիզոլոնով բուժման կարճատև կուրսերը սովորաբար լավ են հանդուրժվում՝ թողնելով սակավաթիվ, թեթև կողմնակի ազդեցություններ: Երկարաժամկետ, և բարձր չափաբաժիններով Մեթիլպրեդնիզոլոնը կարող է առաջացնել կանխատեսելի և պոտենցիալ ծանր կողմնակի բարդություններ:

Հնարավորության դեպքում Մեթիլպրեդնիզոլոնի ամենացածր արդյունավետ դեղաչափերը պետք է օգտագործվեն ամենակարճ ժամանակի ընթացքում՝ նվազագույնի հասցնելու կողմնակի ազդեցությունները: Հերթափոխվող օրական դեղաչափը նույնպես կարող է օգնել կողմնակի ազդեցությունների կրճատմանը:

Մեթիլպրեդնիզոլոնի և այլ կորտիկոստերոիդների կողմնակի ազդեցությունները տարբեր են՝ սկսած թեթև անհանգստություններից մինչև ծանր անդառնալի վնասներ: Ավելի հաճախ զեկուցված կողմնակի ազդեցությունները ներառում են հետևյալը՝

• հեղուկների պահում օրգանիզմում
• քաշի ավելացում
• բարձր արյան ճնշում
• արյան կալիումի կորուստ
• գլխացավեր
• մկանային թուլություն
• դեմքի փքվածություն
• դեմքի մազակալում
• մաշկի բարակեցում և հեշտությամբ վնասում
• գլաուկոմա
• կատարակտա
• պեպտիկ խոցոտում
• շաքարային դիաբետի ընթացքի վատթարացում
• անկանոն դաշտաններ
• երեխաների աճի հապաղում
• ջղաձգումներ
• հոգեկան շեղումներ:

Կարևոր հոգեկան շեղումները կարող են ներառել հետևյալը՝

• դեպրեսիա
• էյֆորիա
• անքնություն
• անկայուն տրամադրություն
• անձնային փոփոխություններ
• փսիխոտիկ վարկագծեր:

Փոխազդեցություններ

Տեղեկացրեք ձեր բժշկին բոլոր այն դեղամիջոցների մասին, որոնք դուք ներկայումս ընդունում եք, ով կարող է ձեզ խորհուրդ տալ դեղերի ցանկացած հնարավոր փոխազդեցության մասին: Երբեք մի՛ սկսեք ինքնուրույն օգտագործել, հանկարծակի դադարեցնել կամ փոխել որևէ դեղամիջոցի դեղաչափը՝ առանց ձեր բժշկի առաջարկության:

• Մեթիլպրեդնիզոլոնի հետ սուր փոխազդեցության մեջ մտնում է՝
  • Միֆերպիստոնը
• Մեթիլպրեդնիզոլոնը լուրջ փոխազդեցություն կարող է դրսևորել առնվազն 75 տարբեր դեղամիջոցների հետ:
• Մեթիլպրեդնիզոլոնը չափավոր աստիճանի փոխազդեցություն կարող է դրսևորել առնվազն 241 տարբեր դեղամիջոցների հետ:
• Մեթիլպրեդնիզոլոնը թեթև աստիճանի փոխազդեցություն կարող է դրսևորել առնվազն 128 տարբեր դեղամիջոցների հետ:

Վերոնշյալ փոխազդեցությունները բոլոր հնարավոր փոխազդեցությունները կամ կողմնակի ազդեցությունները չեն:

Կարևոր է միշտ տեղեկացնել ձեր բժշկին, դեղագործին կամ բուժաշխատողին ձեր օգտագործած բոլոր դեղատոմսով և առանց դեղատոմսի դեղամիջոցների, ինչպես նաև յուրաքանչյուրի համար նախատեսված դեղաչափերի մասին և պահել տեղեկատվության ցանկ: Դեղորայքի վերաբերյալ հարցեր ունենալու դեպքում դիմեք ձեր բժշկին կամ բուժաշխատողին:

• Մեթիլպրեդնիզոլոնը պատշաճ կերպով չի գնահատվել հղի կանանց մոտ:
• Մեթիլպրեդնիզոլոնը պատշաճ կերպով չի գնահատվել կերակրող մայրերի մոտ:

Դեղաչափեր

• Կորտիկոստերոիդների դեղաչափերի պահանջները տարբեր են տարբեր անհատների և բուժվող հիվանդությունների միջև: Ընդհանուր առմամբ, պետք է նշանակվի ամենացածր արդյունավետ դեղաչափը:
• Բերանային (օրալ) ընդունման դեղաչափն օրական 2-60 մգ է՝ կախված հիվանդությունից:
• Դեպո-Մեդրոլի դեղաչափերը 10-80 մգ են, որոնք ներարկվում են միջմկանային 1-2 շաբաթը մեկ, իսկ Սոլու-Մեդրոլի դեղաչափերը՝ 10-250 մգ ներերակային կամ ներմկանային ներարկումներ՝ մինչև օրական 6 անգամ:
• Սկզբնական դեղաչափը պետք է ճշգրտվի՝ ելնելով օրգանիզմի և հիվանդության արձագանքից: Օրվա ընթացքում մի քանի դեղաչափերով տրվող կորտիկոստերոիդներն ավելի արդյունավետ են, բայց նաև՝ ավելի թունավոր, քան օրական մեկ անգամ կամ երկու օրը մեկ տրվող նույն ընդհանուր օրական դեղաչափը:
• Բերանային (օրալ) Մեթիլպրեդնիզոլոնը պետք է ընդունվի սննդի հետ:

Դեղաձևեր և պահպանում

Դեղաձևեր

• Հաբեր՝ 4, 8, 16, 24 և 32 մգ:
• Ներարկման կախույթ (սուսպենզիա)՝ 20, 40 և 80 մգ/մլ:
• Ներարկման փոշի՝ 40, 125, 500, 1000 և 2000 մգ:

Պահպանում

• Մեթիլպրեդնիզոլոնի պատաստուկները պետք է պահպանել 20-25° C սենյակային ջերմաստիճանի պայմաններում: Պետք է խուսափել սառեցնելուց:

Ամփոփում

Մեթիլպրեդնիզոլոնը սինթետիկ կորտիկոստերոիդային դեղամիջոց է, որը նշանակվում է հիվանդներին՝ ճնշելու մի շարք հիվանդությունների և վիճակների առաջացրած բորբոքումը, ինչպիսիք են ռևմատոիդ արթրիտը, համակարգային կարմիր գայլախտը, սուր հոդատապային արթրիտը, փսորիատիկ արթրիտը, խոցային կոլիտը և Կրոնի հիվանդությունը: Մեթիլպրեդնիզոլոնի կողմնակի ազդեցությունները ներառում են օրգանիզմում հեղուկի պահպանում, քաշի ավելացում, բարձր արյան ճնշում, կալիումի կորուստ, գլխացավ, մկանային թուլություն, դեմքի այտուցվածություն, դեմքի մազակալում, մաշկի բարակեցում և հեշտ առաջացող կապտուկներ, գլաուկոմա, կատարակտ, պեպտիկ խոց, շաքարային դիաբետի վատթարացում և այլն: