Ցավ հետանցքի շրջանում

Հետանցքի շրջանի ցավը տարածված գանգատ է և ներառում է հետանցքի կամ ուղիղ աղիքի ներսում կամ շուրջը տեղակայված ցավերը կամ անհարմարավետության զգացումը (դիսկոմֆորտ):

Ի՞նչ է հետանցքային ցավը

Թեև հետանցքային (անալ) ցավերի աատճառների մեծ մասը բարորակ է, ցավն ինքնին կարող է լինել խիստ ուժգին, քանի որ այդ տեղամասում կան բազմաթիվ նյարդային վերջավորություններ:

Հետանցքի շրջանի ցավեր առաջացնող բազմաթիվ հիվանդություններ ընթանում են նաև ուղիղաղիքային արյունահոսությամբ, որն այնքան վտանգավոր չէ, որքան որ կարող է ընկալվել:

Հետանցքի շրջանի ցավերի պատճառները հեշտությամբ կարող են ախտորոշվել: Բուժումը սովորաբար ներառում է առանց դեղատոմսի վաճառվող ցավազրկողները և տաք ջրային վաննաները:

Հետանցքային ցավի պատճառները

Հետանցքային ցավի պատճառները բազմաթիվ են: Դրանցից են՝

• հետանցքային քաղցկեղ
• հետանցքի ճաք (հետանցքային խողովակի լորձաթաղանթի փոքր պատռվածք)
• հետանցքի շրջանի քոր (pruritus ani)
• հետանցքային (անալ) սեռական հարաբերություն
• հետանցք-ուղիղաղիքային (անոռեկտալ) խուղակ (հետանցքի կամ ուղիղ աղիքի և հետանցքին հարակից մաշկի միջև ախտաբանական խողովակ)
• կակցիդինիա կամ կոկցիգոդինիա (պոչուկային ցավ)
• փորկապություն
• Կրոնի հիվանդություն (աղիների քրոնիկ բորբոքային հիվանդություն)
• փորլուծություն, որն առաջացնում է հետանցքի գրգռում
• կղանքի պնդացում (երբ քրոնիկ փորկապության պատճառով ուղիղ աղիքում կուտակված կղանքը պնդանում կամ «քարանում» է)
• թութք (հետանցքի կամ ուղիղ աղիքի ներսում երակների այտուցվածություն և բորբոքում)
• թրոմբոզված թութք (թութքի բարդություն, երբ այտուցված երակներում առաջանում է արյան մակարդուկ)
• այսպես կոչված «Levator ani» համախտանիշ (հետանցքը շրջապատող մկանների կծկանք (սպազմ))
  
• շեքային աբսցես (հետանցքը շրջապատող խոր հյուսվածքներում թարախակույտ)
• շեքային հեմատոմա (երբեմն կոչվում է «արտաքին թութք» և իրենից ներկայացնում է շեքի հյուսվածքներում կուտակված արյուն՝ առաջացած երակի պատռվածքից)
• այսպես կոչված «proctalgia fugax» (ուղիղ աղիքի մկանների կծկանք (սպազմ))
• պրոկտիտ (ուղիղ աղիքի լորձաթաղանթի բորբոքում)
• ուղիղաղիքային միայնակ խոցային համախտանիշ (ուղիղ աղիքի պատի խոց)
• վնասվածք
• խոցային կոլիտ
• խոցային պրոկտիտ (աղիների քրոնիկ բորբոքային հիվանդության տեսակ):

Ե՞րբ այցելել բժշկին

Առանց հետաձգելու դիմեք բուժօգնության, եթե՝

• ի հայտ է եկել զգալի քանակով, առատ կամ չդադարող ուղիղաղիքային արյունահոսություն, հատկապես, եթե ուղեկցվում է գլխապտույտով և ուշաթափության նմանվող կտրուկ թուլությամբ
• հետանցքային ցավը խիստ սաստիկ է, ճառագայթվում է այլ շրջաններ կամ ուղեկցվում է բարձր ջերմությամբ, դողով, սարսուռով կամ հետանցքային արտադրությամբ:

Մյուս բոլոր դեպքերում այցելեք բժշկին, որպեսզի պարզվի ձեր գանգատի պատճառը և հնարավորինս շուտ սկսվի բուժումը:

Ինքնօգնության հմտություններ

Հետանցքային ցավի պատճառից կախված, կան որոշ միջոցներ, որոնք կարող են օգնել տնային պայմաններում ձեր գանգատների մեղմացմանը՝ մինչև կայցելեք ձեր բժշկին:

• Սննդակարգում ավելացրեք մրգերը, բանջարեղենները, հացահատիկային մթերքները, եղեղք ֆիզիկապես ակտիվ, անհրաժեշտության դեպքում ընդունեք կղանքը թուլացնող միջոցներ:
• Հետանցքի շրջանը դրեք տաք ջրով վաննա, որը թուլացնում է հետանցքային մկանների սպազմը և մեղմացնում թութքին կամ ճաքին ուղեկցող ցավերը (կարելի է կրկնել օրական մի քանի անգամ):
• Օգտագործեք առանց դեղատոմսի վաճառվող թութքի կամ հիդրոկորտիզոնային կրեմներ:
• Ուժեղ ցավերի դեպքում ընդունեք առանց դեղատոմսի վաճառվող ցավազրկող դեղեր, օրինակ՝ Ացետամինոֆեն (Պարացետամոլ), Ասպիրին կամ Իբուպրոֆեն: