Հոտառության կորուստ - Ախտանիշներ

Հոտառության զգացողության կորուստը կարող է նշանակել, որ դուք զրկվում եք ձեր զգացողությունները և կյանքը հարստացնող մեկ կարևոր ոլորտից՝ հոտառությունից:

Ոչ հազվադեպ, հոտառության կորուստը բերում է նաև համի զգացողության ընկճման:

Որո՞նք են անօսմիայի պատճառները

Դուք կարող եք հոտառության կորուստ ունենալ ի ծնե, սակայն շատ ավելի հաճախ անօսմիան կարող է զարգանալ կյանքի ընթացքում: Հոտառության կորստի ամենահաճախ հանդիպող պատճառներից են՝

• գլխի և քթի վնասվածքներ
• գլխուղեղի ուռուցքներ
• քթային պոլիպներ
• վիրուսային վարակներ, այդ թվում՝ COVID-19
• որոշ քիմիական նյութեր
• որոշ դեղեր
• վիրահատություն
• Պարկինսոնի հիվանդություն
• Ալցհեյմերի հիվանդություն
• քրոնիկ սինուսիտ
• կոկաինի չարաշահում (ներքթային օգտագործում):

Որոշ մարդիկ երբեք չեն գտնում, թե ինչու է իրենց հոտառության զգացողությունը թուլացել կամ վերացել:

Եթե ունեք սուր շնչառական վիրուսային վարակ (ՍՇՎՎ), գրիպ կամ կորոնավիրուսային հիվանդություն 2019 (COVID-19), ձեր թուլացած կամ կորած հոտառության զգացողությունը սովորաբար վերականգնվում է 1-2 շաբաթվա ընթացքում: Այլ դեպքերում անօսմիան կարող է ունենալ անկանխատեսելի ընթացք, իսկ հոտառության խանգարումը՝ դառնալ կայուն, ինչպես երբեմն COVID-19-ի ժամանակ:

Եթե առկա է հոտառության մասնակի խանգարում, նման վիճակը կոչվում է հիպօսմիա: Տարբեր պատճառներ, օրինակ՝ ՍՇՎՎ կամ գրիպ, դեպրեսիա, շիզոֆրենիա, սեզոնային աֆեկտիվ խանգարում, բարձր տարիք և այլն, կարող են հանգեցնել հիպօսմիայի:

Ինչպե՞ս է անօսմիան ազդում ձեզ վրա

Եթե ունեք անօսմիա, ուրեմն ամբողջապես զրկված եք հոտառության զգացողությունից: Սակայն հոտառությունը սերտորեն կապված է համի զգացողության հետ, և կարող եք զգալ, որ թուլացել է նաև ձեր համի զգացողությունը: Նման վիճակը կարող է ազդել կյանքից հաճույք զգալու ձեր զգացումների վրա, հատկապես սոցիալական և ընտանեկան առօրյա կյանքի այն ոլորտներում, որոնք կապված են սնունդ ընդունելու հետ:

Հոտառության զգացողության բացակայությունը կարող է առաջացնել անորոշ վախ, որ միջավայրում առկա է մոտալուտ վտանգի մասին ահազանգող հոտ, որը չեք զգում (օրինակ՝ ծուխ, գազի արտահոսք և այլն): Նույն կերպ, եթե հոտառության կորուստն ուղեկցվում է համի զգացողության թուլացման հետ, կարող եք մշտապես մտահոգվել պատահմամբ ինչ-որ նյութերով աղտոտված կամ տհաճ համ ունեցող սնունդ ընդունելու վախից: Որոշ մարդկանց մոտ անօսմիան կարող է բերել հոգեկան ընկճվածության:

Այցելեք ձեր բժշկին, եթե ձեզ մոտ զարգացել է հոտի կամ համի զգացողության կորուստ, առավել ևս, եթե նման վիճակն ուղեկցվում է տրամադրության անկմամբ կամ վախերով:

Անօսմիայի ախտորոշումը

Ձեր ընտանեկան բժիշկը կարող է ձեզ ուղեգրել քիթ-կոկորդ-ականջաբանի խորհրդատվության: Վերջինս կարող է զննել ձեր քթի խոռոչը հատուկ գործիքի միջոցով, որը կոչվում է ռինոսկոպ: Որոշ դեպքերում ձեզ կարող են առաջարկել արյան թեստ կամ պատկերային հետազոտություններ, օրինակ՝ համակարգչային տոմոգրաֆիա (ԿՏ) կամ մագնիսա-ռեզոնանսային տոմոգրաֆիա (ՄՌՏ):

Անօսմիայի կանխարգելումը

Որոշ քիմիական միացություններից և դեղերից խուսափելը կամ չծխելը կարող են օգնել հոտառության կորստի կանխարգելմանը:

Դուք կարող եք նվազեցնել գլխուղեղի վնասվածքի հավանականությունը՝ խուսափելով կոնտակտային մարզաձևերից, ինչպես նաև պահպանելով ավտոտրանսպորտային միջոցներից օգտվելու անվտանգության կանոնները:

Եթե ունեք հոտառության խանգարում, կարող եք ձեր միջավայրը դարձնել ավելի անվտանգ հետևյալ քայլերով՝

• համոզվեք, որ ձեր բնակարանում տեղադրված է ծխով թունավորման ահազանգման համակարգ և դա աշխատում է անխափան
• համոզվեք, որ ձեր խոհանոցային սարքերը, ինչպիսիք են գազօջախ, էլ. սալիկներ և այլն, ճիշտ ձևով են անջատվում
• օգտագործեք միայն պիտանելիության ժամկետների մեջ ճիշտ պահպանված մթերքներ:

Անօսմիայի բուժումը

Բուժումը կախված է այն պատճառից, որն առաջացրել է ձեր հոտառության կորուստ: Ձեր բժիշկը կարող է առաջարկել՝

• քթային սփրեյներ և ստերոիդ դեղեր
• հակահիստամիններ
• հակաբիոտիկներ, եթե հայտնաբերվել է բակտերիալ վարակ
• վիրահատություն, օրինակ՝ քթի պոլիպների հեռացում
• քիմիական նյութերի և այլ հնարավոր գործոնների ազդեցության նվազեցում:

Դեպքերի մեծ մասի ժամանակ հոտառության զգացողությունը նաև կարող է վերականգնվել առանց որևէ բուժման, որը, սակայն, կարող է տևել շաբաթներ կամ ամիսներ: Երբմն որևէ բուժում չի կարող վերականգնել հոտառությունը: