Իմացեք, թե ինչ անել նախադպրոցական տարիքի, 3-ից 5 տարեկան երեխաների քնելու հետ կապված խնդիրների դեպքում: Ճիշտ քայլերի շնորհիվ ձեր ամբողջ ընտանիքը կկարողանա ավելի լավ քնել:
Երեխայի կեսգիշերային կերակրման և տակաշորերի փոփոխության ժամանակներն անցյալում են: Սակայն լավ գիշերային քունը դեռ անհասանելի է ձեր 3-ից 5 տարեկան երեխայի համար: Միգուցե երեխայի քնի ժամը վերածվել է ձեր և ձեր երեխայի ցանկությունների հակամարտության: Կամ, գուցե դժվարանում եք համոզել ձեր փոքրիկին, որ գիշերն անցկացնի իր անկողնում:
Հետևեք այս խորհուրդներին՝ ազատվելու երեխայի քնի հետ կապված ամենատարածված խնդիրներից:
Խնդիր․ քաոսային վիճակ՝ քնելուց առաջ
Իրավիճակ․ երեխային քնեցնելիս զգում եք շտապողականություն կամ լարվածություն:
Լուծում. ստեղծեք քնելուց առաջ հանգստացնող ռեժիմ ձեր և ձեր երեխայի համար:
Այս ռեժիմը կարող է ներառել այն ամենը, ինչը հանգստացնում է ձեր երեխային: Ահա որոշ մտքեր՝
- կազմակերպեք երեխայի լոգանք
- ընթերցեք հեքիաթներ կամ պատմություններ
- խոսեք օրվա մասին
- միացրեք հանգստացնող երաժշտություն:
Օգտակար կարող է լինել նաև քնելուց մոտ մեկ ժամ առաջ բոլոր այն էլեկտրոնային սարքերն անջատելը, որոնք թույլատրված է ձեր երեխային օգտագործել օրվա ընթացքում՝ պլանշետներ, հեռուստացույց և էկրանով այլ սարքեր: Նաև լավ միտք է, որ այս սարքերը երեխայի ննջարանից դուրս պահեք:
Բացի այդ, խուսափեք քնելուց առաջ նախաձեռնել խաղեր և ակտիվ զբաղմունքներ: Ակտիվ խաղը, ինչպիսին է վազքը, կարող է բարձրացնել երեխայի էներգիան:
Պառկեցրեք ձեր երեխային անկողնում քնկոտ, բայց՝ դեռևս արթուն վիճակում: Որից հետո մաղթեք բարի գիշեր:
Փորձեք տարբեր բաներ՝ ձեզ և ձեր երեխայի համար լավագույն տարբերակը գտնելու համար: Երբ ընտրեք դրանցից մեկը, հետևեք դրան ամեն երեկո: Փորձեք նաև քնելու ժամը պահել ամեն օր գրեթե նույն ժամին: Սա կօգնի ձեր երեխային հասկանալու, թե ինչ պետք է ակնկալել այդ ժամին և կձևավորի առողջ քնի ռեժիմ:
Խնդիր․ ձեր երեխան չի ցանկանում մտնել անկողին
Իրավիճակ․ արդեն քնելու ժամանակն է, բայց ձեր երեխան ցանկանում է արթուն մնալ:
Լուծում. փորձեք երեկոյան կողմ ամբողջ տունն ավելի հանգիստ և հանդարտ դարձնել: Ձեր երեխան ավելի պատրաստ կլինի գիշերային քնին, եթե ընտանիքում բոլորը երեկոյան ժամերին «խաղաղվեն»:
Բայց ձեր երեխան հավանաբար կցանկանա արթուն մնալ, եթե այլ սենյակներից լսի խոսակցություն, ծիծաղ կամ աշխուժացնող ձայներ:
Եթե երեխաներին թույլ տրվի, որ արթուն մնան մինչև շատ ուշ ժամեր, հաճախ կարող են իրենց զգալ ավելի աշխույժ, բայց հաջորդ օրը զգալ հոգնած և ունենալ մռայլ տեսք: 3-ից 5 տարեկան երեխաները պետք է քնեն օրական մոտ 10-ից 13 ժամ, որը նաև ներառում է ցերեկային քունը: Այս տարիքի երեխաները հաճախ արթնանում են վաղ առավոտյան, ուստի երեկոյան շուտ քնելը շատ կարևոր է նրանց գիշերային հանգիստը բավարար դարձնելու համար:
Փորձեք «չհանձնվել», եթե ձեր երեխան չի ցանկանում գնալ քնելու: Հանգիստ տոնով տեղեկացրեք ձեր երեխային, որ քնելու ժամանակը նշանակում է քնելու ժամանակ՝ առանց բացառությունների: Հետևողական եղեք նաև այս հարցում։
Խնդիր․ ձեր երեխան քնում է շատ ուշ
Իրավիճակ․ ձեր երեխայի քնելու ժամը երեկոյան 9-ն է: Բայց երբ նա պատրաստ է քնելու այն ժամին, երբ ձեր իսկ քնի ժամն անցել է:
Լուծում. եթե ձեր երեխան քնելուց առաջ հոգնած չէ, ցերեկային քունը (նինջը) կարող է կապ ունենալ դրա հետ: Փորձեք նրա ցերեկային քների միջև պահել առնվազն չորս ժամվա տարբերություն: Եվ թույլ մի՛ տվեք ձեր երեխային ուշ քնել:
Փորձեք հասնել նրան, որ ձեր երեխան ցերեկները քնի, երեկոյան մտնի անկողին և առավոտյան արթնանա ամեն օր մոտավորապես նույն ժամերին: Բազմաթիվ երեխաներ այս ժամանակահատվածում ինչ-որ պահի հրաժարվում են ցերեկային քնից:
Խնդիր. ձեր երեխան չի ցանկանում առանձին քնել
Իրավիճակ․ ձեր երեխան ցանկանում է, որ մնաք իր ննջարանում՝ քանի դեռ չի քնել:
Լուծում. օգնեք ձեր երեխային իրեն ապահով զգալ: Սկսեք քնելուց առաջ հանգստացնող ռեժիմից: Ապա առաջարկեք սիրելի փափուկ կենդանի, վերմակ կամ խաղալիք: Համոզվեք, որ այդ իրը չունի կոճակներ, ազատ ժապավեններ կամ այլ բաներ, որոնցից երեխան կարող է խեղդվել:
Միացրեք գիշերային լամպ կամ բաց թողեք ննջարանի դուռը, եթե դա կօգնի ձեր երեխային ապահով զգալ: Ապա համոզվեք, որ ձեր երեխան ապահով է և իրեն լավ է զգում:
Այս հիմնական քայլերը կատարելուց հետո կարող եք փորձել մի քանի եղանակներից մեկը, որոնք կօգնեն ձեր երեխային, որ վարժվի միայնակ քնելուն: Ընտրեք մի մեթոդ, որը կարող եք կրկնել ամեն գիշեր: Այս մեթոդներից որևէ մեկը կօգնի միայն այն դեպքում, եթե կարողանաք ամեն օր հետևել դրան:
- Դուրս եկեք սենյակից. եթե ձեր երեխան ետ կանչում է ձեզ հեռանալուց հետո կամ գիշերվա ընթացքում, կարող եք փորձել հասկացնել նրան, թե ինչպես է պետք քնել: Եթե անընդհատ վերադառնում եք նրա անկողնու մոտ, ձեր երեխան կարող է սա հիշել, և կարող է ակնկալել, որ դուք նույն բանն եք անելու հաջորդ գիշեր: Դուք կարող եք փորձել քիչ ուշացնել ձեր «օգնության այցը»: Ամեն անգամ, երբ ստուգում եք ձեր երեխային, ավելի երկար սպասեք նախքան ննջարան մտնելը: Պահեք ձեր ներկայությունը մեկ-երկու րոպեից ոչ ավելի: Այս ընթացքում կարող եք հանգստացնել ձեր երեխային և թեթև թփթփացնել, բայց ոչ՝ փաթաթվել նրան:
- Օգտագործեք «քնելուց առաջ մարում» մեթոդը. եթե վերևի տարբերակը չի օգնում, կարող եք փորձել գրեթե հակառակ մեթոդը, որը հայտնի է որպես «քնելուց առաջ մարում»: Դուք սկսում եք ձեր երեխային երեկոյան սովորականից մի փոքր ուշ քնեցնել, երբ նա արդեն քնկոտ է: Եթե երեխան քնում է ավելի ուշ, մի քանի շաբաթվա ընթացքում երեխային ավելի շուտ պառկեցրեք: Թող այս ընթացքում երեխան արթնանա իր սովորական ժամին: Եթե նա արագ չի քնում ավելի ուշ քնելուց առաջ, կարող եք փորձել երեխային ննջարանից դուրս հանել 15-30 րոպե՝ նախքան նորից քնեցնելը: Սա կարող է օգնել երեխային, որ փոխկապվածություն ստեղծի ննջարանի և գիշերային քնի միջև:
- Նստեք երեխայի մահճակալից ավելի հեռու. այս մեթոդի դեպքում դուք նստում եք ձեր երեխայի մոտ և հանգիստ մխիթարում եք, մինչև երեխան քնի: Շաբաթներից մինչև ամիսներ շարունակ աթոռը, որի վրա նստում եք, աստիճանաբար հեռացնում եք ձեր երեխայի մահճակալից՝ մինչև հայտնվեք երեխայի ննջասենյակից դուրս:
Որ մեթոդն էլ որ ընտրեք, պատրաստ եղեք, որ ձեր երեխայի հիասթափությունը կարող է ավելի վատթարանալ՝ նախքան բարելավվելը: Ուստի, կարևոր է, որ հետևողական լինեք և ամեն երեկո հավատարիմ մնաք ձեր ընտրած մեթոդին:
Խնդիր․ ձեր երեխան չի ցանկանում մնալ անկողնում
Իրավիճակ. դուք ձեր երեխային պառկեցնում եք քնելու, սակայն ձեզնից հետո նա նույնպես դուրս է գալիս ննջարանից:
Լուծում. եթե ձեր երեխան հաճախ վեր է կենում անկողնուց՝ ջուր, խորտիկ կամ փափուկ խաղալիք խնդրելու համար կամ այդ պատրվակով, հաջորդ անգամ հոգացեք այդ կարիքները նրա քնելուց առաջ:
Թող ձեր երեխային իմանա, թե ինչ է իրեն սպասվում: Կարելի է ասել՝ «սա գիշերվա վերջին խորտիկն է»: Կամ «սա պետքանոթից (զուգարանից) օգվելու քո վերջին փորձն է»:
Եթե ձեր երեխան դեռ վեր է կենում վերոնշյալ պատրվակներով, հանգիստ ուղեկցեք նրան դեպի մահճակալ: Դուք կարող եք դա անել շատ անգամներ: Եվ կարևոր է ամեն անգամ նույն կերպ արձագանքել:
Դուք նաև կարող եք օգտագործել ձեր երեխայի մահճակալի մոտ աթոռին նստելու մեթոդը և ժամանակի ընթացքում աթոռն աստիճանաբար դուրս հանել սենյակից:
Խնդիր․ ձեր երեխան տեսնում է վատ երազներ
Իրավիճակ. ձեր երեխան տեսնում է մղձավանջ և լաց է լինում կամ հուզվում է:
Լուծում. հնարավորինս արագ մտեք ձեր երեխայի ննջարան և հանդարտ ու հաստատակամ կերպով հանգստացրեք նրան:
Օրինակ, դուք կարող եք՝
- ասել, որ ամեն ինչ լավ է
- զրուցել երազի մասին և թույլ տալ երեխային համոզվելու, որ դրանք իրական չեն
- թողնել երեխայի ննջարանի լույսը վառ, եթե դա հանդարտացնում է նրա վախը
- փորձել երեխային նորից քնեցնել, երբ նա պատրաստ լինի:
Մղձավանջներն ավելի հաճախ հանդիպում են մոտ 6-ից 12 տարեկան դպրոցահասակ երեխաների շրջանում, սակայն 6 տարեկանից փոքր երեխաները նաև կարող են ունենալ քնի սարսափներ: Քնի սարսափները նույնը չեն, ինչ մղձավանջները:
Իմացե՛ք ավելին գիշերային մղձավանջների մասին:
Քնի սարսափի դեպքում քնած երեխան հանկարծակի վախենում կամ խուճապի մեջ է ընկնում: Նա կարող է գոռալ կամ ձիգ նստել անկողնում: Որոշ երեխաներ նույնիսկ վեր են թռչում անկողնուց: Բայց շատ դեպքերում երեխան լիովին չի արթնանում կամ հաջորդ օրը չի հիշում, թե ինչն էր նրան սարսափեցրել:
Եթե ձեր երեխան ունի քնի սարսափ, հետազոտությունը ցույց է տալիս, որ չպետք է փորձեք արթնացնել նրան: Դա կարող է ավելի շատ շփոթեցնել կամ վախեցնել ձեր փոքրիկին:
Իմացե՛ք ավելին քնի սարսափների մասին:
Խնդիր․ դուք ձանձրացել և հիասթափվել եք ձեր երեխայի քնի հետ կապված խնդիրներից
Իրավիճակ. դուք հոգնել եք երեխայի նվնվոցից, ուստի բարկանում եք նրա վրա: Կամ դուք «հանձնվում եք» և թույլ եք տալիս նրան քնել հեռուստացույցի առաջ կամ ձեր անկողնում:
Լուծում. երեխայի քնի հետ կապված «մարտերը» ձեր կամքի ուժի ստուգման թեստ է: Բայց դուք չեք լուծի խնդիրը, եթե տրվեք երեխայի պահանջներին կամ եթե անցնեք գոռգռոցներին, նյարդայնանալուն կամ վրդովվելուն:
Փորձեք նկատի ունենալ, որ դուք ձեր երեխային մի կարևոր հմտություն եք սովորեցնում, նույնիսկ եթե դա փորձության է ենթարկում ձեր համբերությունը:
Երբ ձեր երեխան քնելուց առաջ իրեն լավ է պահում, պարգևատրեք։ Օրինակ, դուք կարող եք պատին փակցնել աղյուսակ՝ լավ անցկացրած գիշերները երկուսով հետևելու համար: Սահմանեք անկողին մտնելու կամ քնելու այնպիսի խնդիրներ, որոնց ձեր երեխան կարող է հասնել: Ժամանակի ընթացքում կարող եք ավելի մեծ խնդիրներ կամ նպատակներ սահմանել:
Գուցե ցանկանում եք իմանալ, թե կա արդյոք որևէ բջջային կամ այլ հավելված, որն օգնում է երեխաներին ավելի լավ քնել: Այդպիսի հավելվածներ գովազդողները պնդում են իրենց արտադրանքի մեծ արդյունավետությունը, բայց հաճախ չեն օգտագործում մեթոդներ, որոնք հիմնված են հետազոտություններով ձեռք բերված ապացույցների վրա: Եթե ցանկանում եք փորձել որևէ հավելված, խնդրեք ձեր երեխայի բժշկին, որ օգնի ձեզ ընտրության հարցում՝ հաշվի առնելով, որ դրանց մեծ մասը նախատեսված են 5 տարեկանից մեծ երեխաների համար:
Քունը ձեր երեխայի համար սովորելու կարևոր հմտություն է, որի բանալին քնելուց առաջ արդյունավետ ռեժիմ գտնելն է: Այնուհետև անցեք այդ ռեժիմի ամրապնդմանը: Արդյունքում, կբարելավվի ոչ միայն ձեր երեխայի, այլև ձեր ողջ ընտանիքի քունը:
Հոդվածը հրապարակվել է՝ 05-05-2020
Վերջին վերանայում՝ 08-05-2024