Եղջերաթաղանթի կամ եղջերենու խոցն աչքի գունավորված ծիածանաթաղանթը ծածկող թափանցիկ շերտի՝ եղջերաթաղանթի բաց վերքն է:
Ի՞նչ է եղջերաթաղանթի խոցը
Եղջերաթաղանթի խոցն աչքի համանուն թաղանթի բորբոքման՝ կերատիտի հետևանք է: Կերատիտը եղջերենու բորբոքային հիվանդություն է, որն ըստ բնույթի լինում է խոցոտվող (երբ եղջերենու ամբողջականությունը խախտված է) և ոչ խոցոտվող:
Եղջերաթաղանթի խոցերը հաճախ պատճառվում են վարակից: Սա ներառում է, օրինակ, այն դեպքերը, երբ եղջերենու ֆիզիկական վնասվածքից հետո զարգանում է վերքի վարակում:
Նույնիսկ փոքր վնասվածքները կարող են առաջացնել եղջերաթաղանթի խոցեր, ուստի աչքի ցանկացած վնասվածքի դեպքում պետք է այցելել բժկին կամ նրա խորհրդով՝ ակնաբույժին: Պատշաճ բուժումից դուրս մնալու դեպքում եղջերաթաղանթի խոցը կարող է բերել սպիացման, որն էլ իր հերթին կարող է խաթարել ձեր տեսողությունը և նույնիսկ հանգեցնել կատարակտի կամ գլաուկոմայի:
Եղջերաթաղանթի խոցի ախտանիշները
Եղջերենու խոցը կարող է բերել ախտահարված աչքի՝
- կարմրության և գրգռվածության
- ցավի կամ այրոցի զգացողության
- տվյալ աչքում օտար մարմնի (օրինակ՝ ավազի) զգացողության
- արցունքահոսության կամ թարախային արտադրության
- մշուշոտ տեսողության
- լուսավախության (վառ լույսի նկատմամբ գերզգայունություն)։
Եթե ունեք այս նշաններից մեկնումեկը և սովորական աչքի կաթիլներով մեկ օրվա ընթացքում որևէ փոփոխություն չեք զգում, պետք է այցելել ակնաբույժին:
Եղջերաթաղանթի խոցի պատճառները
Եղջերենու խոցերը սովորաբար պատճառվում են բակտերիալ վարակով (բակտերիալ կերատիտ), սակայն կարող են զարգանալ նաև վիրուսային կամ սնկիկային վարակներից կամ տրավմայից հետո:
Վարակներն ավելի հաճախ են զարգանում, եթե դուք՝
- կրում եք կոնտակտային լինզաներ, հատկապես, եթե քնելիս չեք հանում դրանք
- ունեք չոր աչքեր
- անցյալում ունեցել եք եղջերաթաղանթի վնասվածք կամ տարել եք կոպի վիրահատություն
- ունեք թերակտիվ իմունային համակարգ
- ունեք աչքի ալերգիաներ:
Խոց նաև կարող է առաջանալ եղջերենու վնասվածքից՝ առաջացած աչքում հայտնված օտար մարմնից կամ փոքր մասնիկից:
Եղջերաթաղանթի խոցի ախտորոշումը
Մեծ խոցը կարող է երևալ որպես եղջերենու վրա սպիտակ բիծ, սակայն որոշ խոցեր տեսանելի են միայն ավելի մանրակրկիտ զննմամբ, այդ թվում՝ խոշորացույցով:
Ձեր բժիշկը կամ ակնաբույժը հատուկ լուսատու սարքով կզննեն ձեր աչքը, ինչպես նաև կստուգեն ձեր տեսողությունը: Ակնաբույժը կարող է օգտագործել փոքր քանակով գունանյութ, որ խոցը դառնա առավել տեսանելի:
Վարակի պատճառը հայտնաբերելու համար ակնաբույժը կարող է նաև վերցնել փոքր նմուշ` մանրէաբանական լաբորատորիա ուղարկելու համար:
Եղջերաթաղանթի խոցի բուժումը
Եթե խոցի պատճառն աչքում հայտնված օտար մարմինն է, ձեր բժիշկը նախ կհեռացնի դա:
Եղջերենու խոցերը սովորաբար բուժվում են հակաբիոտիկներով, որոնք հաճախ նշանակվում են որպես աչքի կաթիլներ:
Եթե կրում եք կոնտակտային լինզաներ, փորձեք բուժման ընթացքում խուսափել դրանցից և փոխարինել դրանք ակնոցով: Խուսափեք նաև աչքերը տրորելուց և հաճախակի լվացեք ձեռքերը՝ կանխելու վարակի տարածումը: Սառը թրջոցները և սովորական ցավազրկողները կարող են մեղմացնել ցավերը:
Խոցային կերատիտը հաճախ բարելավվում է բուժման 2-3-րդ շաբաթներին: Աչքի կենտրոնում տեղակայված խոցի լավացումը կարող է տևել ավելի երկար:
Եթե խոցի լավացում և եղջերաթաղանթի վերականգնում չի հաջողվում կամ բերում է զգալի սպիացման, ակնաբույժը կարող է առաջարկել եղջերենու փոխպատվաստման վիրահատություն:
Եղջերաթաղանթի խոցի կանխարգելումը
Խոցային կերատիտի կանխարգելմանը կարող է օգնել աչքերի պատշաճ խնամքը, ինչպես նաև ըստ անհրաժեշտության առանց հետաձգելու ակնաբույժին այցելելը:
Եթե կրում եք կոնտակտային լինզաներ, խորհուրդ է տրվում՝
- պատշաճ կերպով մաքրել և պահպանել լինզաները
- չկրել դրանք ավելի երկար ժամանակի ընթացքում, քան անհրաժեշտ է
- հանել դրանք գիշերային քնից առաջ:
Եթե ունեք չոր աչքերի համախտանիշ կամ ձեր կոպերը լիարժեք չեն փակվում, պահեք ձեր աչքերը միշտ խոնավ վիճակում՝ օգտագործելով արհեստական արցունքի կաթիլներ:
Ըստ կարիքի, օգտագործեք նաև աչքերն արևից, փոշուց, օտար մարմիններից ու կեղտից պաշտպանող ակնոցներ, օրինակ՝ այգեգործական աշխատանքներ կատարելիս:
Հոդվածը հրապարակվել է՝ 13-02-2021
Վերջին վերանայում՝ 30-04-2024