Ալկոհոլային խումհարի բուժումը

Խումհարը (անգլերեն՝ hangover, ռուսերեն՝ похмелье) ալկոհոլ օգտագործելուց ժամեր անց կամ հաջորդ առավոտյան ի հայտ եկող վատ ինքնազգացողությունն է, գլխացավը, գլխապտույտը և ջրազրկումը:

Սովորաբար, որքան շատ ալկոհոլ օգտագործեք, այդքան խումհարի նշաններն ավելի կծանրանան:

Խումհարները սովորաբար ինքնուրույն մեղմանում ու անհետանում են: Նման դեպքերում լավագույն բուժումը կանխարգելումն է. մի՛ օգտագործեք ալկոհոլ, կամ, եթե խմելու եք, ապա մի՛ գերազանցեք խորհուրդ տրվող առավելագույն սահմանաչափը:

Ի՞նչ է խումհարը

Որոշ մարդիկ կարող են խումհարի վիճակում հայտնվել ընդամենը 1 բաժակ ալկոհոլ օգտագործելուց հետո, մինչդեռ մյուսները կարող են մեծ քանակով ալկոհոլ օգտագործել և խումհարի որևէ գանգատ չնշել: Ամեն ինչ կախված է նրանցի, թե ինչպես է ձեր օրգանիզմը յուրացնում ալկոհոլը:

Խումհարի ախտանիշներից են՝

• գլխացավ, որի պատճառն ալկոհոլի ազդեցությամբ արյունատար անոթների, այդ թվում՝ գլխի անոթների լայնացումն է
• ջրազրկում, որը բացատրվում է ալկոհոլի միզամուղ (միզարտադրությունը խթանող) ազդեցությամբ, ինչպես նաև ալկոհոլի հետ միասին արտաշնչվող օդով ջրի գոլորշիների կորստով (հենց ջրազրկումն է, որն առաջացնում է խումհարի բազմաթիվ գանգատները՝ ծարավ, ուշագնացության զգացում, գլխապտույտ և այլն)
• վատ ինքնազգացողություն. ալկոհոլն ազդում է ձեր իմունային համակարգի վրա և նպաստում այնպիսի նյութերի արտադրությանը, որոնք առաջացնում են ուշադրության կենտրոնացման խանգարումներ, ախորժակի անկում և հիշողության հետ կապված խնդիրներ
• սրտխառնոց, փսխում և ստամոքսի շրջանի ցավեր, որոնք առաջանում են ալկոհոլով ստամոքսի լորձաթաղանթի գրգռման և թթվային ստամոքսահյութի խթանված արտազատման պատճառով
• ցածր արյան գլյուկոզ (հիպոգլիկեմիա). ալկոհոլը կարող է նվազեցնել ձեր արյան շաքարը (գլյուկոզ)՝ առաջացնելով ընդհանուր թուլություն և հոգնածության զգացում
• հոգնածություն. նույնիսկ եթե ոգելից խմիչք օգտագործելուց հետո քնում եք, միևնույն է, ալկոհոլը չի թողնում, որպեսզի ձեր օրգանիզմը հասնի քնի խոր փուլերին կամ «ստիպում է» ձեր օրգանիզմին ընդհատել քունը և արթնանալ գիշերվա կեսին:

Երեկոյան կամ գիշերվա ժամերին ալկոհոլի մեծ քանակներ օգտագործելուց հետո առավոտյան կարող է և խումհար չառաջանալ, որի պատճառն այն է, որ ձեր օրգանիզմում դեռևս կա ալկոհոլի չյուրացված չափաքանակ: Սա նշանակում է, որ առավոտյան ժամերին մեքենա վարելը կամ ուշադրության կենտրոնացում պահանջող այլ գործերը (օրինակ՝ հաստոցի հետ աշխատանք) կարող են դառնալ վտանգավոր:

Կարո՞ղ եք արդյոք «բուժել» խումհարը

Եթե ձեզ առաջարկում են խումհարը լիարժեք բուժող ինչ-որ մի «հրաշք» միջոց, կարող եք առանց երկար մտածելու հրաժարվել, քանի որ այն որևէ վերջնական բուժում չունի: Ձեզ պետք է ժամանակ, որ գանգատներն աստիճանաբար մեղմանան և անհետանան, և միակ իրատեսական բանը, որ կարող եք անել, գանգատներն ու ախտանիշները որոշ չափով մեղմացնելն է:

Օրինակ, կարող եք մեղմացնել ջրազրկումը՝ խմելով ջուր: Մի՛ փորձեք գանգատները մեղմացնելու համար ընդունել ալկոհոլ. այն վնասից բացի որևէ ապացուցված օգուտ չի կարող տալ:

Փորձեք նաև ուտել որոշ դյուրամարս սննդամթերքներ, որ օգնեք արյան գլյուկոզի կարգավորմանը և հանգստացնեք գրգռված ստամոքսը:

Գլխացավի դեմ կարող եք ընդունել որևէ ցավամոքիչ դեղ: Եթե իրավիճակը թույլ է տալիս, աշխատեք պառկել, ննջել և ձեր օրգանիզմին ժամանակ տալ, որ կարողանա աստիճանաբար վերականգնվել:

Խումհարից խուսափելու հմտություններ

Եթե ալկոհոլ ընդունելն անխուսափելի է, ապա խումհարից խուսափելու լավագույն միջոցն այնքան ալկոհոլ օգտագործելն է, որքան, ըստ ձեզ ու ելնելով ձեր նախկին փորձից, ձեր օրգանիզմը կարող է առանց խնդիրներ առաջացնելու յուրացնել: Եթե չգիտեք ալկոհոլի ձեր «չափը», ուրեմն պետք է առավել ուշադիր և զգույշ լինել:

Ապագայում ալկոհոլի առաջացրած առողջական լուրջ խնդիրների ռիսկը նվազեցնելու համար չափահաս տղամարդիկ և կանայք պետք է զերծ մնան կանոնավոր կերպով օրական ավելի քան 2 «ստանդարտ» չափաբաժին ալկոհոլ օգտագործելուց: Ալկոհոլի մեկ «ստանդարտ» չափաբաժինը (անգլերեն՝ drink) պարունակում է 10 գրամ մաքուր ալկոհոլ, որը մոտավորապես համարժեք է առավել հաճախ օգտագործվող հետևյալ ոգելից խմիչքներին՝

• 250 մլ ուժեղ թնդության գարեջուր
• 375 մլ թույլ թնդության գարեջուր
• 100 մլ գինի
• 1 կում (30 մլ) սպիրտ:

Կան երկրներ, որտեղ ոգելից խմիչքի պիտակի վրա ալկոհոլի ստանդարտ չափաբաժնի քանակի նշումը պարտադիր է, ինչը հեշտացնում է օգտագործվող քանակի վերահսկումը:

Ալկոհոլային խումհարի հավանականությունը կրճատելու համար փորձեք նաև այս հմտությունները:

• Մի՛ խմեք ալկոհոլ դատարկ ստամոքսի պայմաններում. մինչև ալկոհոլ օգտագործելը ընդունեք ածխաջրեր (օրինակ՝ մակարոնեղեն կամ բրինձ) կամ ճարպեր պարունակող սննդամթերքներ: Սնունդը կօգնի դանդաղեցնում է ալկոհոլի ներծծումը դեպի արյան հուն:
• Ալկոհոլն օգտագործեք առանց շտապելու. մեկ ժամվա ընթացքում մի ընդունեք ավելի շատ, քան մեկ չափաբաժին ալկոհոլ:
• Եթե գիտեք, որ մուգ գունավորված ալկոհոլի նկատմամբ գերզգայուն եք, մի՛ օգտագործեք նմանատիպ խմիչքներ. այդ խմիչքները պարունակում են բնական նյութեր («կոնգեներներ»՝ խառնույթներ), որոնք կարող են գրգռել գլխուղեղի արյունատար անոթները և հյուսվածքները՝ սաստկացնելով խումհարի նշանները:
• Ալկոհոլի ընդունումների միջև խմե՛ք ջուր կամ այլ անգազ ըմպելիքներ. գազավորված ըմպելիքները կարող են արագացնել ալկոհոլի ներծծումը դեպի արյան հուն:
• Ալկոհոլ օգտագործելուց հետո մինչև անկողին մտնելը ջուր խմե՛ք. անկողնու մոտ պահեք ըստ անհրաժեշտության բերանը «թրջելու» համար նախատեսված մեկ բաժակ ջուր: