Դեղնուկ - Մարսողական խանգարումներ

Դեղնուկը ձեր մաշկի, աչքերի սպիտակենու և օրգանիզմի հեղուկների դեղնավուն դառնալն է:

Ի՞նչ է դեղնուկը

Դեղնուկը, ինչպես հուշում է անվանումը, արտահայտվում է ընդհանուր դեղնությամբ, առաջին հերթին՝ մաշկի և աչքերի սպիտակենու (սկլերա): Եթե ձեզ մոտ առկա է դեղնուկ, դուք պետք է անմիջապես այցելեք բժշկին և ստուգեք ձեր առողջական վիճակը:

Դեղնուկն ինքնուրույն հիվանդություն չէ, այլ առողջական խնդրի առկայության նշան: Այն կարող է զարգանալ ինչպես լյարդի, այնպես էլ լեղապարկի ու լեղուղիների կամ ենթաստամոքսային գեղձի որևէ հիվանդության ժամանակ։ Հազվադեպ, դեղնուկ կարող են առաջացնել արյան որոշ հիվանդություններ:

Դեղնուկի պատճառները

Դեղնուկ կարող է առաջանալ նորածնի մոտ՝ նրա կյանքի առաջին մեկ-երկու շաբաթների ընթացքում: Սա կոչվում է նորածինների ֆիզիոլոգիական դեղնուկ: Սակայն, երբ դեղնուկը զարգանում է ավելի մեծ երեխաների կամ չափահասների մոտ, սա պետք է դիտարկել որպես որևէ լուրջ հիվանդության նշան:

Դեղնուկը պատճառվում է արյան նյութերից մեկի՝ բիլիռուբինի մակարդակի բարձրացմամբ: Բիլիռուբինն արտադրվում է լյարդում, ուստի դեղնուկի պատճառների մեծ մասը կապված է հենց լյարդի հիվանդությունների հետ: Օրինակներից են՝

• վիրուսային վարակներ (օրինակ՝ հեպատիտ A, B կամ C, D կամ E)
• լյարդի ցիռոզ կամ ալկոհոլի չարաշահում
• աուտոիմուն հիվանդություններ, օրինակ՝ լյարդի առաջնային բիլիար ցիռոզ
• ժառանգական հիվանդություններ, օրինակ՝ Դուբին-Ջոնսոնի համախտանիշ
• դեղամիջոցներ
• հղիություն
• Ժիլբերի համախտանիշ:

Դեղնուկը կարող է պատճառվել նաև լեղուղիների արտալյարդային խցանմամբ, օրինակ՝

• լեղապարկի կամ լեղուղիների քարեր
• ենթաստամոքսային գեղձի կամ լեղուղիների քաղցկեղ
• ենթաստամոքսային գեղձի բորբոքում (պանկրեատիտ)
• լիմֆոմա
• հետվիրահատական վիճակներ:

Դեղնուկի ախտանիշները և ախտորոշումը

Ձեր բժիշկը կզրուցի ձեզ հետ, կզննի ձեզ, կշոշափի ձեր որովայնը և ձեր գանգատների և նշանների մասին կտա որոշ հարցեր: Եթե ունեք դեղնուկ, կարող եք նաև նշել՝

• որովայնի ցավեր
• քոր
• ախորժակի անկում
• մարմնի կշռի կորուստ
• կղանքի գունազրկում
• մեզի մգացում
• մարմնի ջերմաստիճանի բարձրացում:

Բժիշկը կարող է ձեզ ուղեգրել արյան և մեզի թեստերի՝ ստուգելու բիլիռուբինի ֆրակցիաների, ինչպես նաև լյարդի առողջական վիճակը գնահատող այլ ցուցանիշների, օրինակ՝ լյարդային ֆերմենտների մակարդակները:

Ձեզ կարող է առաջարկվել նաև լյարդի և որովայնի խոռոչի այլ օրգանների գերձայնային հետազոտություն (սոնոգրաֆիա), որը թույլ կտա հայտնաբերել լեղուղիների և ենթաստամոքսային գեղձի ծորանների խցանումները, նույն օրգանների փոփոխությունները։ Հազվադեպ ձեզ կարող է առաջարկվել նաև լյարդի բիոպսիա։

Դեղնուկի բուժում

Կան դեղնուկների բուժման տարբեր մոտեցումներ, որոնք կախված են այս վիճակի առաջացման պատճառից։