Ծխախոտից հրաժարվելու հմտություններ

Ծխելը դադարեցնելը բազմաթիվ ծխող մարդկանց համար թվում է անիրականանալի։

Սակայն ծխախոտից հրաժարվելն այնքան էլ բարդ գործ չէ, որքան կարող է թվալ առաջին հայացքից:

Ծխողների՝ ծխախոտին վերջնականապես «հանձնվելու» հիմքում ընկած են տարիների ընթացքում նրանց գիտակցության մեջ ամրապնդված տարբեր կարծրատիպեր (ստերեոտիպ):

Բազմաթիվ ծխող մարդիկ ծխելը շարունակելը կապում են տարբեր համոզմունքների կամ պնդումների հետ, որոնք էլ տարիների ընթացքում դառնում են կարծրատիպեր և թուլացնում ծխախոտից հրաժարվելու շարժառիթները:

Իրենք՝ ծխողներն իրենց այդ կարծրատիպերին կարող են տարբեր անուններ տալ՝ «ապացույցներ», «հիմնավորումներ», «արդարացումներ», «պնդումներ»: Իրականում սակայն, դրանք ոչ այլ ինչ են, քան ծխախոտից չհրաժարվելու սովորական պատրվակներ:

Կոտրում ենք ծխախոտի հետ կապված բոլոր պատրվակները

Պատրվակ 1. Վնասն արդեն հասցված է և ծխելը դադարեցնելն՝ այլևս անիմաստ

Բազմաթիվ ծխողներ քաջ գիտակցում են, որ ծխելն իրենց մոտ արդեն իսկ բարձրացրել է քաղցկեղների, շաքարախտի, սրտանոթային և այլ քրոնիկ հիվանդությունների ռիսկը: Նրանք սխալմամբ կարծում են, որ ծխախոտից ձերբազատվելն իրենց առողջության համար այլևս որևէ օգուտ տալ չի կարող:

Սակայն փաստերը վկայում են հակառակը. ծխախոտից հրաժարվելու առաջին իսկ րոպեներից սկսած ձեր օրգանիզմը սկսում է վերականգնվել:

Դուք ինքներդ կզգաք, որ ծխելը դադարեցնելուց արդեն մի քանի օր հետո բարելավվել է ձեր շնչառությունը, վերականգնվել են համի և հոտառության զգացողությունները: Իսկ ամիսներ և տարիներ անց ձեզ մոտ սկսում է նվազել վաղ մահացության ռիսկը: Այնպես որ, օգուտ և իմաստ միշտ էլ կա:

Վերջապես, պետք չէ ծխախոտի պատճառով «մոռացության մատնել» ձեր ընտանիքի անդամներին, ընկերներին և արհամարհել նրանց առողջությունը: Նույնիսկ եթե համոզված եք, որ չծխելը ձեզ օգուտ չի տալու, ինչո՞ւ վնաս հասցնել նրանց՝ դարձնելով պասիվ ծխելու զոհեր: Եվ ինչո՞ւ ձեր երեխաների համար սովորական դարձնել ծխով աղտոտված օդը:

Պատրվակ 2. Չծխելով ես ավելորդ կիլոգրամներ կհավաքեմ

Գիտաբժշկական տվյալները վկայում են, որ նիկոտինը ոչ թե փակում է ձեր ախորժակը, այլ խթանում ձեր «կալորիաների այրումը»: Ծխելը դադարեցնելուց հետո ձեր մարմնի քաշը չավելանալու համար պարզապես պետք է հիշել, որ այսուհետ դուք ավելի քիչ էներգիայի կարիք ունեք: Եվ ընդամենը պետք է ձեր սննդակարգը հարմարեցնել նոր՝ առողջ պայմաններին:

Իհարկե, դուք կարող եք և ավելցուկային կիլոգրամներ ձեռք բերել, եթե ծխախոտը փոխարինեք սննդով: Դրա փոխարեն, ծխախոտը դեն նետելուց հետո անցեք քիչ կալորիա պարունակող առողջ սննդատեսակներին և բարձրացրեք ձեր ֆիզիկական ակտիվությունը:

Պատրվակ 3. Ես սթրես ձեռք կբերեմ, ինչը պակաս վնասաբեր չէ

Ձեր համոզմունքներից անկախ, գիտական փաստերն ապացուցում են, որ նիկոտինը բնավ չի հանգստացնում ձեր ուղեղը: Հակումը բավարարելը սթրեսը հանդարտեցնելը չէ բնավ:

Իսկ դուք չե՞ք նկատել, թե ինչպիսի «վատ» սթրեսով եք լցվում մինչև հերթական ծխախոտը վառելը: Կամ, արդյոք րոպե առաջ ծխելու և ծխով հագենալու հակումը կարելի՞ է համարել «հանգստացող ուղեղի» զգացում:

Իհարկե, չի բացառվում, որ չծխելու առաջին օրերին դյուրագրգիռ և քիչ նյարդայնացած դառնաք: Եթե ձեր ամբողջ ուշադրությունը համակեք այս զգացողությունների վրա, իհարկե, դրանք կարող են նաև վերածվել իսկական մղձավանջի: Սակայն, դրա փոխարեն կարող եք ձեր ուղեղն այլ հարցերով «զբաղեցնել»:

Եթե դադարեցրել եք ծխելը և ձեզ մոտ առաջ է եկել հակում՝ ծխելու ուժեղ ցանկություն, հիշեք, որ սա անհաղթահարելի զգացում չէ: Համբերեք 10 րոպե, մի քանի անգամ խորը շունչ քաշեք, զբոսնեք, զբաղվեք ձեր սիրած գործերով և ծխելու ցանկությունն աստիճանաբար կմարի:

Պատրվակ 4. Այս պահը ծխախոտից հրաժարվելու լավագույն ժամանակը չէ

Իհարկե, խորհուրդ է տրվում ծխախոտից հրաժարվել ձեր կյանքի ոչ լարված և սթրեսով լի ժամանակաշրջանում, սակայն չարժի, որ դուք սա պատրվակ դարձնեք և ծխելը դադարեցնելու ձեր փորձն անընդհատ հետաձգեք:

Ծխախոտից ձերբազատվելու համար ընտրեք մոտակա օրերից մեկը: Սա կարող է լինել ձեր աշխատանքային շաբաթվա կամ արձակուրդների սկիզբը: Հիշեք, թե ինչի հետ եք դուք կապում ձեր ծխելը (օրինակ՝ սուրճ ըմպել, գինետուն այցելել, խնջույք և այլն ) և ընտրեք այնպիսի օր, որ դուք կարողանաք խուսափել ձեր ծխելուն նպաստող այս գործոններից:

Տեղեկացրեք ձեր ընկերներին և գործընկերներին այն մասին, որ դուք այլևս չեք ծխելու. դա կբարձրացնի ձեր փորձի հաջողության շանսը: Նույն կերպ, դուք կարող եք ձեր ծխող ընկերներին խնդրել, որ նրանք այսուհետ ձեզ ծխախոտ չառաջարկեն և ձեզ մոտ չծխեն:

Պատրվակ 5. Չծխելը կխարխլի իմ սոցիալական կապերն ու կյանքը

Բազմաթիվ ծխողների համար ծխախոտն իրենց առօրյա կյանքի կարևոր մասն է: Դուք կարող եք ձեզ համարել «սոցիալական ծխող», ով ծխում է միայն իր ընկերների շրջապատում կամ միայն այն ժամանակ, երբ գործընկերների հետ ընդմիջում է անում:

Իհարկե, սոցիալական ծխող լինելու կարգավիճակը կարծես թե ավելի լավ է, քան օրական 40 գլանակ ծխելը: Սակայն հիշեք, ձեզ վնաս է հասցնում ձեր ծխած յուրաքանչյուր մեկ հատիկ գլանակը, և կարելի է ընկերներին հանդիպել ոչ միայն ծխելու, այլև շփվելու համար:

Պատրվակ 6. Ծխելն ինձ հաճույք է պատճառում

Որոշ մարդկանց համար ծխախոտի գլանակը մատների արանքը պահելը կամ գլանակը վառելը կամ առաջին ծուխը ներս քաշելը կարող են թվալ գայթակղիչ, հաճույք պատճառող վիճակներ: Ոմանց համար էլ ծխելը դեռևս համարվում է մոդայիկ: Դեռահասները կարող են կարծել, որ ծխախոտը թույլ է տալիս նրանց երևալ իրենց տարիքից ավելի բարձր (ուրեմն՝ նաև ավելի խելացի ու ինքնավստահ): Իրականում, դրանք ոչ մեկն էլ ծխախոտի հետ կապ չունեն: Խելացի լինելն այն է, երբ դուք ձեզ և մյուսներին վնաս չեք հասցնում: Ինքնավստահություն կարո՞ղ ենք կոչել այն երևույթը, երբ դուք ձեր «ղեկը» վստահել եք ծխախոտին:

Հիշեք, որ բազմաթիվ մարդկանց համար ծխող մարդն ինքնին արդեն հրապուրիչ չէ: Դեղնած մատներ ու եղունգներ, նույնիսկ հեռվից «քթին խփող» մազերից և հագուստից ծխի տհաճ հոտ, գորշացած մաշկ, իր փայլը կորցրած դեղնած ատամնաշար, խոսելիս՝ բերանից տհաճ դառնահոտ: Խնդիրներ սեռական կյանքում՝ հարուցված ծխախոտից (օրինակ՝ էրեկցիայի խանգարումներ): Կամ այն, որ ձեզ համբուրելը նմանվում է «մոխրամանը համբուրելուն»: Չեք կարծո՞ւմ, որ այստեղ ոչ մի հրապուրիչ բան չկա, եթե ոչ հակառակը:

Ցանկանո՞ւմ եք ուրիշների աչքին ձեր տարիքից ավելի երիտասարդ երևալ, ցանկանո՞ւմ եք ձեր շրջապատին ներկայանալ ձեր թարմությամբ՝ ուրեմն դադարեցրեք ծխելը:

Պատրվակ 7. Ես չեմ կարող չծխել, քանի որ ծխախոտից կախված եմ

Իհարկե, այս տողերի մեջ որոշակի ճշմարտություն կա: Եվ վաղուց արդեն «ծխախոտից կախվածությունը» համարվում է այնպիսի ախտորոշում, ինչպիսին է, օրինակ՝ շաքարախտը: Եվ ոչ ոք չի պնդում, որ ծխախոտից հրաժարվելը շատ դյուրին գործ է:

Սակայն ձեր ուղեղից ոչ մի րոպե մի հեռացրեք այն միտքը, որ անհնարին բան չկա: Հաստատակամ որոշելու դեպքում դուք կկարողանա՛ք դեն նետել ծխախոտի գլանակը: Ձեր որոշման հաստատատակամությունը թույլ կտա, որ հաղթահարեք առաջին օրերին ի հայտ եկող, սակայն ժամանակավոր բնույթ կրող որոշ տհաճ երևույթները (դյուրագրգռություն, քնկոտություն, ուշադրության կենտրոնացման դժվարություններ և այլն): Նման դեպքերում ձեր բժշկի խորհուրդները կարող են շատ օգտակար լինեն:

Բոլոր դեպքերում, օր օրի վրա այս անցանկալի նշանները իրենց տեղը կզիջեն ձեր նոր՝ առողջ կյանքի իրական հաճույքներին: