Միջազգային անվանում (հապավում). Fecal Calprotectin (FC)

Նկարագրություն

Կալպրոտեկտինը հանդիսանում է նեյտրոֆիլային գրանուլոցիտների մետաբոլիտ, որի հայտնաբերումը կղանքի մեջ կարող է վկայել աղիքի պատի բորբոքման մասին:

Այս տեսակի սպիտակուցներից են լակտոֆերրինը, լիզոցիմը, էլաստազան, միելոպերօքսիդազը և կալպրոտեկտինը: Դրանցից լակտոֆերրինը և կալպրոտեկտինն առավել կայուն են և ավելի դանդաղ են քայքայվում միկրոօրգանիզմների պրոտեազներից, որը թույլ է տալիս դրանք օգտագործել ախտորոշիչ նպատակներով՝ հետազոտելու կղանքում այս երկու սպիտակուցների մակարդակները: Տվյալ սպիտակուցները համարվում են «ֆեկալ բորբոքման» բիոմարկերներ:

Կալպրոտեկտինը 36 կիլոԴալտոն մոլեկուլյար զանգվածով ստիպակուց է, որն իր կազմում պարունակում է կալցիումի և ցինկի իոններ և in vitro պայմաններում ունի բակտերոստատիկ և ֆունգիցիդ ազդեցություն: Այն կազմում է նեյտրոֆիլների ցիտոպլազմայում առկա սպիտակուցների 60%-ը, իսկ փոքր քանակներով նաև կարող է հայտնաբերվել մոնոցիտներում և հյուսվածքային մակրոֆագներում: Կղանքում կալպրոտեկտինի առաջացումն արտացոլում է դեպի աղիքի լուսանցք նեյտրոֆիլների հոսքը:

Աղիքի պատից արյունահոսությունը կղանքային կալպրոտեկտինի խտության վրա ազդում է միայն աննշան չափով՝ ոչ ավելի քան 10 մկգ/գ-ով: Առաջնային ախտորոշման փուլում կղանքային կալպրոտեկտինի մակարդակի ավելի քան 120 մկգ/գ աճ գրանցվում է աղինքերի բորբոքային հիվանդություն ունեցող անձանց ավելի քան 90%-ի մոտ:

Ֆեկալ կալպրոտեկտինի հայտնաբերումը թույլ է տալիս հաստ աղու գրգռման ախտանիշով պացիենտներին տարբերակել ստամոքս-աղիքային ուղու օրգանական պատճառներով ախտահարմամբ պացիենտներից: Կալպրոտեկտինի մակարդակի չափավոր բարձրացած արժեքներ դիտարկվում է աղիների լորձաթաղանթի ախտահարման ժամանակ (այդ թվում՝ ցելիակա, լակտազային անբավարարություն և աուտոիմուն գաստրիտ), իսկ զգալի բարձրացած մակարդակներ՝ աղիների բորբոքային հիվանդությունների, ստամոքս-աղիքային ուղու բակտերիալ վարակների, դիվերտիկուլների, ուռուցքային հիվանդությունների, ինչպես նաև ոչ ստերոիդ հակաբորբոքային դեղամիջոցների (ՈՍՀԲԴ) մշտական օգտագործման ժամանակ:

Նորածնային և մանկահասակ տարիքում կալպրոտեկտինի միջին մակարդակը սովորաբար ավելի բարձր է, քան չափահասների մոտ: Ցածր սպեցիֆիկության պատճառով կալպրոտեկտինը չի կարող փոխարինել Կրոնի հիվանդության ախտորոշման գործիքային մեթոդներին: Հիստոլոգիական հետազոտությունը համարվում է ախտորոշման «ոսկե ստանդարտ», իսկ էնդոսկոպիկ զննման մեթոդների հետ զուգակցումը թույլ է տալիս ճշտել աղու ախտահարման տեղակայումը և ծավալը: Կրոնի հիվանդության ժամանակ ֆեկալ կալպրոտեկտինի առավելությունն այն է, որ վերջինիս բարձրացած մակարդակը կարող է արտացոլել բարակ աղու հատվածային ախտահարումը, որը չի կարող հայտնաբերվել էնդոսկոպիկ կամ հիստոլոգիական հետազոտություններով: Կղանքում ֆեկալ կալպրոտեկտինի մակարդակն անմիջականորեն կոռելացվում է հիվանդության հիստոլոգիական և էնդոսկոպիական ակտիվության հետ, ուստի այս ցուցանիշի կայուն բարձրացումը կարող է վկայել բուժման անարդյունավետության, իսկ դինամիկայում նույն ցուցանիշի բարձրացումը՝ հիվանդության սրացման հավանականության մասին:

Աղիների հիվանդության վաղ ախտորոշման փուլում առանձնահատուկ գանգատներ ունեցող պացիենտների մոտ ֆեկալ կալպրոտեկտինի և կղանքում թաքնված արյան թեստերի համադրությունն օգնում է կոլոնոսկոպիայի անցկացման անհրաժեշտության գնահատմանը:

Լաբորատոր բաժնի հովանավոր

Այցելեք Յունիմեդ բժշկական կենտրոն ճշտգրիտ ախտորոշում ստանալու համար:

Ցուցումներ

աղիների պատի օրգանական (բորբոքային) փոփոխությունների և ֆունկցիոնալ խանգարումների տարբերակիչ ախտորոշում
աղիների բորբոքային հիվանդությունների համալիր ախտորոշում և ակտիվության գնահատում
ոչ սպեցիֆիկ խոցային կոլիտի և Կրոնի հիվանդության բուժման վերահսկում
կղանքում թաքնված արյան հայտնաբերման թեստի հետ մասին՝ կոլոնոսկոպիայի անցկացման անհրաժեշտության գնահատում
ոչ ստերոիդ հակաբորբոքային դեղամիջոցների օգտագործման հետ կապված էնտերոպաթիա

Կենսանմուշ

FC թեսթի համար հանձնվող կենսանմուշն է՝ կղանք։

Չափման միավորներ

միկրոգրամ/գրամ (մկգ/գ)

Նորմալ (ռեֆերենս) միջակայքեր

< 50 մկգ/գ՝ բացասական
80-160 մկգ/գ՝ չափավոր բարձրացում, որը կարող է վկայել օրգանական ախտահարման մասին՝ առաջացած ՈՍՀԲԴ-ի օգտագործմամբ, դիվերտիկուլիտի և ռեմիսիայի (ախտադադարի) շրջանի աղիների բորբոքային հիվանդությունների, ինչպես նաև թույլ իմունային պատասխանի պատճառով (խորհուրդ է տրվում դինամիկ հսկողություն)
> մկգ/գ` արտահայտված բարձրացում, որը կարող է վկայել աղիների բորբոքային հիվանդության հավանականության մասին

Արդյունքների մեկնաբանություն

CALPRO-ի բարձրացում

Կրոնի հիվանդություն և ոչ սպեցիֆիկ խոցային կոլիտ
ստամոքս-աղիքային ուղու բակտերիալ վարակներ
դիվերտիկուլներ և ուռուցքային հիվանդություններ
ՈՍՀԲԴ-ի օգտագործում
ստմոքսային ուղու լորձաթաղանթի բորբոքային ախտահարում ցելիակայի, աուտոիմուն գաստրիտի, դիվերտիկուլիտի և այլ պատճառներով
սննդային ալերգիա
մուկովիսցիդոզ
ադենովիրուսային, ռոտավիրուսային և նորովիրուսային փորլուծություններ: