Փայծաղն անոթներով հարուստ ավշային օրգան է, որտեղ արյունը հարստանում է արյան սպիտակ բջիջներով՝ լեյկոցիտներով, ինչպես նաև զտվում հնացած կամ մահացած արյան կարմիր բջիջներից (էրիթրոցիտներ), ախտածին բակտերիաներից, օտար և այլ մարմնիկներից:)
Փայծաղն արտաքինից հիշեցնում է սուրճի հատիկ: Մակերեսը մուգ-կարմիր է՝ մանուշակագույն նրբերանգով։
Փայծաղը կենտ օրգան է, որը գտնվում է որովայնի խոռոչում՝ անմիջապես ձախ կողաղեղի տակ, որը կոչվում է ձախ թուլակող: Որովայնամիզը փայծաղի պատյանին ձուլվելով, ծածկում է նրան բոլոր կողմերից, բացի դրունքից։
Փայծաղի մեծությունը անոթների լցվածության աստիճանից կախված նույն անհատի մոտ կարող է զգալիորեն փոփոխվել։ Չափահաս մարդկանց մոտ այս օրգանի երկարությունը մոտ 12 սմ է, լայնությունը՝ 8 սմ, հաստությունը՝ 3-4 սմ, իսկ քաշը՝ 100-200 գրամ։
Փայծաղի կարևոր գործառույթներն են՝
- արյունը զտում է մահացած կարմիր բջիջներից (էրիթրոցիտներ)
- արյունը զտում է ախտածին բակտերիաներից
- արյունը զտում է քայքայման այլ արգասիքներից և օտար մարմնիկներից
- արյունը հարստացնում է թարմ սպիտակ բջիջներով (լեյկոցիտներ)
- պահեստավորում է արյան կարմիր բջիջները (էրիթրոցիտներ) և թիթեղիկները (թրոմբոցիտներ)՝ հանդես գալով որպես դրանց դեպո:
Որոշ հիվանդությունների ժամանակ փայծաղը կարող է մեծանալ (կոչվում է սպլենոմեգալիա):
Իմացե՛ք ավելին սպլենոմեգալիայի մասին
Հոդվածը հրապարակվել է՝ 25-02-2021
Վերջին վերանայում՝ 17-03-2023