Մեջքի վնասվածքներ

Մեջքի շրջանի վնասվածքները շատ տարածված վիճակներ են, որոնք առաջացնում են ցավեր և անհարմարության զգացում (դիսկոմֆորտ):

Դուք կարող եք վնասել ձեր մեջքը (թիկունքը կամ գոտկատեղը) մարզվելիս, մարզական կամ ակտիվ այլ խաղերի ընթացքում, տանը կամ այգում ֆիզիկական աշխատանք կատարելիս, ավտոճանապարհային և այլ պատահարներից, մեջքի կտրուկ կամ անբնական շարժում կատարելիս, մեջքի կամ գոտկատեղի շրջանում հարված ստանալիս կամ ընկնելիս:

Մեջքի վնասվածքների մեծ մասը տեղակայվում է գոտկատեղում: Ավելի հաճախ առաջանում է ձգվածություն և ձևափոխում, միջողնային սկավառակների ճողվածք կամ ողների կոտրվածքներ: Մեջքի շրջանի վնասվածքները խիստ տարբեր են՝ կախված վնասվածքի պատճառից, ծանրության աստիճանից և բուն վնասվածքի բնույթից:

Մեջքի ծանր վնասվածքի նշանները

Եթե կարծում եք, որ դուք կամ ձեր շրջապատից մեկնումեկը ստացել է մեջքի ծանր վնասվածք, առանց հետաձգելու փնտրեք անհետաձգելի բուժօգնություն կամ զանգեք 1-03 և կանչեք շտապբուժօգնություն: Նման դեպքերում մի տեղաշարժեք տուժողին, քանի դեռ նա վտանգի մեջ չէ և խորհուրդ տվեք նրան, որ չփորձի շարժել իր մեջքը կամ վեր կենալ: Փորձեք հանրահայտ մեթոդներով անշարժացնել նրա գլուխը, պարանոցը և մեջքը:

Մեջքի ծանր վնասվածքներից են կոտրվածքները, վերքերը, մեջքի շրջանում տարածուն արյունազեղումները, ինչպես նաև ողնուղեղի և ներքին օրգանների տրավմատիկ վնասվածքները:

Այս նշաններից որևէ մեկի առկայությունը կարող է վկայել ծանր վնասվածքի մասին՝

• դժվարաշնչություն կամ օդի պակասի զգացում ու հևոց
• ձեքերի, ոտքերի, ձեռնաթաթերի կամ ոտնաթաթերի շրջանում թմրածության կամ ծակծկոցի զգացողություն
• կաթված (պարալիչ՝ վերջույթների կամավոր շարժունակության կորուստ)
• մեզի մեջ արյան առկայություն (արյունամիզություն):

Մեջքի վնասվածքի նշանները

Մեջքի վնասվածքի դեպքում դուք կարող եք ունենալ՝

• ցավ կամ լարվածություն (հպվելիս՝ ցավոտություն)
• ցավեր, որոնք սաստկանում են շարժում կատարելիս, հազալիս, փռշտալիս կամ ծիծաղելիս
• շարժումների կաշկանդվածություն, դժվարացում կամ սահմանափակում
• ոտքերի վրա ուղիղ կանգնելու դժվարություն կամ անհնարինություն
• մեջքի որևէ կողմից մկանային լարվածություն կամ կծկանք (սպազմ)
• արյունազեղում
• այտուցվածություն
• ցավ, որը ճառագայթում է ներքև՝ դեպի մեկ կամ երկու ոտքերը:

Այնուամենայնիվ, մեջքի շրջանի ցավն ունի բազմաթիվ այլ պատճառներ: Ցավ կարող է ի հայտ գալ բազմաթիվ հիվանդությունների ժամանակ, օրինակ՝ օստեոարթրիտ կամ օստեոպորոզ, ուղեկցել տարիք առնելուն, կապված լինել մարմնի ավելցուկային կշռի, ձեր մասնագիտական աշխատանքի կամ ֆիզիկական մարզանքների հետ:

Ահա թե ինչու շատ կարևոր է, որպեսզի հայտնաբերվի ձեր գանգատների հստակ պատճառը:

Մեջքի վնասվածքի բուժումը

Բժիշկը կզննի ձեզ՝ ստուգելու ձեր ողնաշարից դուրս եկող նյարդերի գործունեությունը: Համոզվեք, որ նրան տեղեկացրել եք ձեր բոլոր գանգատների, այդ թվում՝ զուգարանից օգտվելուց նկատված խնդիրների մասին:

Մեջքի թեթև վնասվածքների մեծ մասն ինքնուրույն լավանում է 6 շաբաթվա ընթացքում: Սովորաբար դուք որևէ լրացուցիչ հետազոտության կամ բուժման կարիք չեք ունենում: Նման դեպքերում ռենտգեն հետազոտություն ցուցված է, եթե դուք ունեք այլ զգալի խնդիրներ՝ միզապարկի կամ աղիների գործունեության խանգարումներ, սաստիկ ցավեր, վերջույթներում թմրածության կամ թուլության զգացում:

Թեթև վնասվածքից հետո կարևոր է, որ դուք շարունակեք ձեր ֆիզիկապես ակտիվ առօրյան: Փորձեք երկար ժամանակ պառկած կամ անկողնում չմնալ: Սովորական ցավազրկող դեղերը, օրինակ՝ Պարացետամոլը կամ հակաբորբոքայինները (ՈՍՀԲԴ) կարող են օգնել:

Դուք կարող եք օգնել ձեր մեջքի վնասվածքի հետևանքների մեղմացմանը հետևյալ միջոցառումներով՝

• վնասվածքը ստանալու առաջին օրը, 3-4 ժամը մեկ 20 րոպեանոց սառեցնող միջոցառումներ (օրինակ՝ սառցեպարկ), որը կարող է մեղմացնել տեղային ցավը և այտուցը
• առաջին օրվանից հետո՝ տաքացնող միջոցառումներ (օրինակ՝ տաք ցնցուղ, տաք վաննա կամ ջեռակ), որոնք կարող են մեղմացնել ցավերը և նպաստել ինքնազգացողության բարելավմանը
• ակտիվ կամ կտրուկ շարժումների և տեղաշարժվելու սահմանափակում, հանգիստ ռեժիմ՝ մինչև ինքնազգացողության բարելավումը:

Կախված ձեր մասնագիտությունից և աշխատանքի բնույթից, կարող է առաջանալ աշխատանքի չներկայանալու և տնային հանգիստ կազմակերպելու կարիք:

Դուք պետք է կապ հաստատեք ձեր բժշկի հետ, եթե՝

• ջերմում եք
• ձեր հետույքի շրջանում, ազդրերում կամ ոտնաթաթերում զգում եք թմրածություն, ցավեր կամ ծակծկոցներ
• դուք կորցրել եք միզապարկի կամ աղիների գործունեության վերահսկողության ունակությունը
• ձեր խնդիրները մի քանի օրվա ընթացքում որևէ կերպ չեն բարելավվում
• ձեր խնդիրները 6 շաբաթվա ընթացքում լիարժեքորեն չեն վերանում:

Բժիշկը կարող է ձեզ նշանակել ցավազրկող դեղեր, ֆիզիոթերապիա կամ ուղեգրել լրացուցիչ հետազոտությունների: