Գրադարան

Քիմիոթերապիա

Քիմիոթերապիա

Time Read 2 րոպե

Քիմիոթերապիան քաղցկեղների բուժման մեթոդներից մեկն է, որի նպատակը դեղերի միջոցով քաղցկեղային բջիջները ոչնչացնելն է կամ դրանց աճը դանդաղեցնելը:

Քիմիոթերապիայի թերևս ամենաբացասական կողմերից մեկն այն է, որ ուռուցքաբանի կողմից նշանակված դեղերն ազդում են ոչ միայն քաղցկեղային, այլև առողջ բջիջների և հյուսվածքների վրա:

Քիմիոթերապիայում կիրառվում են տարբեր խմբերի կամ տեսակների դեղամիջոցներ: Դրանց որոշ մասը նշանակվում է որպես քաղցկեղի առաջնային բուժում, իսկ մյուսները կարող են զուգակցվել քաղցկեղի բուժման այլ մեթոդների, օրինակ՝ ճառագայթային թերապիայի հետ:

Ինչպե՞ս է քիմիոթերապիան ազդում

Քիմիոթերապիայի նպատակը բջիջները ոչնչացնելն է: Քաղցկեղային բջիջներն աճում են ավելի արագ, քան առողջ բջիջները, ուստի քիմիոթերապիան ավելի շատ վնաս է հասցնում քաղցկեղային, քան առողջ բջիջներին: Կան նաև քիմիոթերապիայում օգտագործվող այնպիսի դեղեր, որոնք թիրախավորում են գլխավորապես քաղցկեղային բջիջները:

Քիմիոթերապիան նշանակվում է քաղցկեղը փոքրացնելու, բուժման մյուս մեթոդների արդյունավետությունը բարձրացնելու, ինչպես նաև բուժումից հետո քաղցկեղի «վերադարձի» հավանականությունը նվազեցնելու համար: Այն կարող է նշանակվել նաև պալիատիվ բուժման ընթացքում:

Քիմիոթերապիան կարող է նշանակվել տարբեր ճանապարհներով, օրինակ՝

  • ներերակային
  • խմելու ձևով՝ հաբեր կամ պատիճներ
  • որպես քսուք կամ նրբաքսուք (կրեմ)
  • ուղղակիորեն ներարկվելով մարմնի տարբեր շրջաններ:

Քիմիոթերապիան սովորաբար նշանակվում է «կուրսերով» և ընդմիջումներով: Վերջինիս նպատակն օրգանիզմի վերականգնվելուն ժամանակ հատկացնելն է: Բուժումը կարող է շարունակվել օրեր, շաբաթներ, ամիսներ և ավելի երկար:

Քիմիոթերապիան ավելի հաճախ նշանակվում է հիվանդանոցներում կամ ամբուլատոր պայմաններում: Երբեմն հիվանդանոցային հսկողությունը լինում է քիմիոթերապիայի պարտադիր պահանջներից մեկը: Քիմիոթերապևտիկ որոշ դեղեր կարող են տրվել բժշկի աշխատասենյակում կամ նույնիսկ տնային պայմաններում:

Քիմիոթերապիայի տեսակները

Կախված քաղցկեղի տեսակից և փուլից, ձեր բժիշկը կարող է նշանակել տարբեր դեղամիջոցներ կամ դրանց զուգակցումներ: Ձեր բժիշկը կառաջարկի այն բուժումը, որը ձեր համար ամենահարմարն ու առավել արդյունավետն է:

Քիմիոթերապիայի կողմնակի ազդեցությունները

Քիմիոթերապիան ազդում է ոչ միայն քաղցկեղային, այլև առողջ բջիջների և հյուսվածքների վրա, ուստի առաջացնում է մի շարք կողմնակի ազդեցություններ:

Քիմիոթերապիայի կողմնակի ազդեցությունները կախված են նշանակված դեղամիջոցի տեսակից, դեղաչափից և այլ դեղամիջոցների հետ զուգակցումից: Բոլոր դեպքերում, քիմիոթերապիայի հիմնական կողմնակի ազդեցություններն են՝

  • ախորժակի կորուստ
  • սրտխառնոց և փսխում
  • մազաթափություն
  • մկանային թուլություն
  • քնկոտություն
  • վարակների նկատմամբ «խոցելիություն»
  • մաշկային արյունազեղումներ
  • աչքերի չորություն
  • բերանի խոռոչում խոցեր (ստոմատիտ):

Կողմնակի ազդեցությունների արտահայտված լինելու դեպքում բժիշկը կարող է նշանակել որոշ դեղեր, որոնք կարող են մեղմացնել բուժման հետ կապված ձեր գանգատները:

Հոդվածը տեղադրվել է՝ 21-05-2018 վերանայվել է՝ 27-03-2023

Հեղինակ

Հեղինակային բոլոր իրավունքները պատկանում են Մեդեքսին։

Մեդեքս-հեղինակների մասին
Մեր կայքի հոդվածները պատրաստվում են տարբեր ոլորտների փորձառու բժիշկների և առողջապահության մասնագետների կողմից՝ օգտագործելով բժշկագիտության վերջին տվյալները և լավագույն փորձը:

Նույն այս թեմայով