Երիկամները գործում են որպես օրգանիզմի զտիչ՝ արյունը մաքրելով նյութափոխանակության մնացորդային նյութերից և դրանք օրգանիզմից հեռացնելով մեզի միջոցով:
Երբ ձեր երիկամները նորմալ չեն գործում, ձեր օրգանիզմի թափոնային կամ վնասակար նյութերը չեն զտվում երիկամներում, այլ մնում և կուտակվում են ձեր արյան մեջ: Դիալիզը կարող է օգնել վատ աշխատող երիկամներին՝ դրանց փոխարեն կատարելով արյան քամազատումը:
Ի՞նչ է դիալիզը
Դիալիզն արյունն արհեստականորեն զտելու մեթոդ է, որին դիմում են, երբ երիկամները չեն կարողանում կամ չեն հասցնում բնական ճանապահով արյունը քամազատել նյութափոխանակության թունավոր արգասիքներից կամ թափոնային նյութերից:
Կան դիալիզի երկու հիմնական տեսակներ՝
- հեմոդիալիզ, երբ ձեր արյունը զտվում է ձեր մարմնից դուրս հատուկ սարքի՝ դիալիզի օգնությամբ
- պերիտոնեալ դիալիզ, երբ արյունը մաքրվում է ձեր օրգանիզմի ներսում՝որպես զտիչ օգտագործելով ձեր որովայնի խոռոչի օրգանները ծածկող թաղանթը՝ որովայնամիզը:
Ե՞րբ է դիալիզի անհրաժեշտությունը ծագում
Դիալիզը սովորաբար նշանակվում է երիկամային անբավարարության բուժման մեջ:
Երիկամային անբավարարությունը երբեմն կարող է զարգանալ հարաբերականորեն կարճ ժամանակի ընթացքում (օրեր կամ շաբաթներ): Նման իրավիճակի պատճառ կարող են դառնալ ծանր հիվանդությունները, վնասվածքները կամ թունավորումները: Սա կոչվում է սուր երիկամային անբավարարություն և կարող է պահանջել մեկ կամ մի քանի օր տևող դիալիզ:
Ավելի հաճախ երիկամային անբավարարությունը դրսևորվում է որպես քրոնիկ երիկամային հիվանդության վերջնական փուլ, երբ երիկամների գործունեությունը կրճատվում է 90%-ով կամ ավելի շատ: Նման դեպքերում դիալիզը շարունակվում է մարդու ողջ կյանքի ընթացքում:
Ինչպե՞ս է դրսևորվում դիալիզի բուժական ազդեցությունը
Հեմոդիալիզ
Հեմոդիալիզի ժամանակ ձեր արյունն անոթային հատուկ խողովակների՝ կաթետերների միջոցով դուրս է հանվում օրգանիզմից, մաքրվում է հատուկ սարքերի՝ դիալիզի ապարատի միջոցով, որոնք պարունակում են հատուկ զտիչներ (ֆիլտրներ) և նորից վերադարձվում անոթային համակարգ:
Պերիտոնեալ դիալիզ
Պերիտոնեալ դիալիզի ժամանակ որովայնամզի խոռոչ ներմուծվում և հեռացվում են ստերիլ հեղուկներ, որոնք, անցնելով այս խոռոչով, մաքրում են որովայնամզով զտված նյութերը: Այն կարող է իրականացվել մանուալ կամ ավտոմատ՝ հատուկ սարքի միջոցով:
Դիալիզի արդյունքները
Դիալիզը զուտ հիվանդի կյանքը երկարացնող միջամտություն չէ: Այն թույլ է տալիս բարձրացնել քրոնիկ երիկամային հիվանդություններով մարդկանց կյանքի որակը: Մասնավորապես, բարձորակ և ճիշտ վերահսկվող դիալիզը թույլ է տալիս, որ նման մարդիկ շարունակեն իրենց՝
- աշխատանքը
- ֆիզիկապես ակտիվ կյանքը
- առողջ սննդակարգը
- հանրային ակտիվությունը
- ինտիմ հարաբերությունները
- կարճատև շրջագայությունները:
Հոդվածը հրապարակվել է՝ 25-05-2018
Վերջին վերանայում՝ 30-04-2024