Skip to main content

Անաֆիլաքսիա - Առաջին օգնություն

​Կյանքին սպառնացող գերսուր ալերգիկ ռեակցիան (անաֆիլաքսիա) կարող է առաջացնել շոկ, արյան ճնշման հանկարծակի անկում (կոլապս) և երբեմն շնչահեղձության հասնող շնչարգելություն:

Ալերգիա ունեցող մարդկանց մոտ անաֆիլաքսիա կարող է զարգանալ ալերգիա առաջացնող հատուկ պատճառի` ալերգենի ազդեցությունից րոպեներ անց: Որոշ դեպքերում կարող է տեղ գտնել հետաձգված ռեակցիա կամ անաֆիլաքսիա կարող է առաջանալ առանց տեսանելի պատճառի:

Անաֆիլաքսիայի նշանները

  • մաշկային ռեակցիաներ, այդ թվում՝ եղնջացան, քոր, շառագունած կամ գունատ մաշկ
  • դեմքի, աչքերի, շրթունքների կամ ըմպան-կոկորդի այտուց
  • շնչուղիների նեղացում, որը բերում է խզզոցների և շնչարգելության
  • թույլ և հաճախացած անոթազարկ (պուլս)
  • սրտխառնոց, փսխում կամ փորլուծություն
  • գլխապտույտ, ուշագնացության զգացում կամ անգիտակից վիճակ:

Անաֆիլաքսիայի բերող տարածված խթանիչ գործոններից են (տրիգերներ)՝

  • դեղեր
  • սննդամթերքներ, օրինակ՝ ընկույզ, գետնանուշ, ձկնեղեն կամ ծովամթերք
  • միջատների խայթոց:

Եթե նախկինում ունեցել եք որևէ տեսակի սուր ալերգիկ ռեակցիա, խնդրեք բժշկին, որ նշանակի էպինեֆրինային ինքնաներարկիչ, որը դուք կարող եք մշտապես պահել ձեզ մոտ:

Իմացե՛ք ավելին անաֆիլաքսիայի մասին:

Անաֆիլաքսիայի առաջին օգնությունը

Եթե կասկածում եք, որ ինչ-որ մեկի մոտ առկա է անաֆիլակտիկ շոկ, անհապաղ զանգեք 1-03 և կանչեք շտապ օգնություն:

Մինչև բուժանձնակազմը ժամանի, սկսեք իրականացնել հետևյալ միջոցառումները՝

  • Հարցրեք տուժողին, թե արդյոք իր մոտ պահում է Էպինեֆրինի ինքնաներարկիչ (օրինակ՝ ԷպիՓեն, Աուվի-Q), որը նախատեսված է ալերգիկ նոպան բուժելու համար։ Եթե տվյալ անձն ասում է, որ ունի ինքնաներարկիչի օգտագործման կարիք, հարցրեք, թե կարող եք նրան օգնել այդ հարցում: Ինքնաներարկիչն օգտագործվում է՝ սեղմելով այն մարդու ազդրի շրջանում:
  • Օգնեք նրան, որ մնա մեջքի վրա հանգիստ պառկած վիճակում:
  • Արձակեք սեղմող հագուստը և ծածկեք վերմակով, որ կանխեք դողն ու սարսուռը։
  • Մի՛ տվեք խմելու և ոչ մի հեղուկ։
  • Եթե առկա է փսխում կամ բերանից արյունահոսություն, շուռ տվեք նրան կողքի վրա, որ կանխեք շնչահեղձությունը։
  • Եթե անձը կյանքի նշան ցույց չի տալիս (օրինակ՝ չի պատասխանում ձեր հարցերին, չի շնչում, չի հազում կամ չի շարժվում), սկսեք սիրտ-թոքային վերակենդանացման միջոցառումները (վերին շնչուղիների անցանելիության ապահովում, բերան-բերան շնչառություն և սրտի արտաքին մերսում՝ 100 սեղմում մեկ րոպեում հաճախականությամբ)։ Ըստ իրավիճակի խնդրեք նաև այլ մարդկանց օգնությունը։
  • Դիմեք անհետաձգելի բուժօգնության կամ մի՛ չեղարկեք ձեր 1-03 կանչը, նույնիսկ եթե ախտանիշները սկսել են բարելավվել: Անաֆիլաքսիայից հետո հնարավոր է, որ ախտանիշները կրկնվեն: Նման դեպքերում անհրաժեշտ է մի քանի ժամյա հիվանդանոցային վերահսկողություն:

Հակահիստամինային հաբերը, օրիանկ՝ Դիֆենհիդրամինը (Դիմեդրոլ) անաֆիլաքսիան բուժելու համար բավարար չեն: Այս դեղերը կարող են օգնել ալերգիայի ախտանիշների մեղմացմանը, սակայն սուր ռեակցիայի պայմաններում ազդում են խիստ դանդաղ:

Հոդվածը հրապարակվել է՝ 09-05-2020
Վերջին վերանայում՝ 23-04-2024