Գրադարան

Գաստրոէնտերիտ և աղիքային վարակ. առաջին օգնություն

Գաստրոէնտերիտ և աղիքային վարակ. առաջին օգնություն

Time Read 2 րոպե

Գաստրոէնտերիտը ստամոքսի և աղիների սովորաբար վարակային բորբոքումն է, որը կարող է կրկնակի փսխումների և փորլուծության պատճառով բերել սուր ջրազրկման:

Գաստրոէնտերիտի ամենատարածված պատճառներից են՝

  • վիրուսներ
  • բակտերիաներով կամ մակաբույծներով վարակված մթերքներ կամ ջուր
  • դեղերի կողմնակի ազդեցություններ:

Ստամոքս-աղիքային բորբոքման ամենատարածված ախտանիշներն են՝

  • սրտխառնոց կամ փսխում
  • փորլուծություն
  • կծկանքային (սպաստիկ) բնույթի որովայնային ցավեր
  • երբեմն՝ ցածր աստիճանի ջերմություն, հատկապես՝ աղիքային վարակների ժամանակ:

Կախված պատճառից, այս գանգատներն ու ախտանիշները կարող են տևել սկսած մեկ օրից մինչև մեկ շաբաթ:

Իմացե՛ք ավելին գաստրոէնտերիտի մասին:

Եթե կասկածում եք, որ ունեք գաստրոէնտերիտ

  • Փոքր կումերով, սակայն՝ հաճախակի շատ ջուր խմեք. նախընտրելի է ջուր կամ ոչ գազավորված այլ հեղուկներ, որոնք կօգնեն ջրազրկման կանխարգելմանը: Հեղուկների մեծ քանակների կամ շատ արագ ընդունումը կարող է վատթարացնել սրտխառնոցը և փսխումը, ուստի փորձեք ջուրը խմել փոքր կումերով մի քանի ժամվա ընթացքում, այլ ոչ թե միանգամից մեծ քանակությամբ:
  • Հետևեք ձեր մեզի քանակին. նորմայում դուք միզում եք կանոնավոր ժամանակային միջակայքերից հետո, իսկ ձեր մեզը պետք է լինի բաց գույնի և թափանցիկ: Միզարտադրության կրճատումը և մեզի մգացումը ջրազրկման նշաններից են: Գլխապույտը, հոգնածությունը և ուշագնաց լինելու զգացումը վկայում են ծանր ջրազրկման մասին: Եթե առաջանում են այս նշաններից մեկնումեկը և չեք կարող բավարար քանակով հեղուկներ ընդունել, դիմեք ձեր բժշկին:
  • Վերադարձեք ավելի դյուրամարս սննդին. եթե ունեք սրտխառնոց, փորձեք սնվել հաճախակի, բայց՝ քիչ քանակներով: Հակառակ դեպքում, աստիճանաբար սկսեք ընդունել թեթև և հեշտամարս մթերքներ, օրինակ՝ չորահաց (сухарики), տոստ, ժելատին, բանան, խնձորի պյուրե, բրինձ կամ հավի միս: Դադարեցրեք ուտելը, եթե սրտխառնոցը վերսկսվում է: Փորձեք մի քանի օր խուսափել կաթից և կաթնամթերքից, կոֆեին պարունակող ըմպելիքներից, ալկոհոլից, նիկոտինից և յուղոտ կամ խիստ համեմված մթերքներից:
  • Ավելի շատ հանգստացեք և քնեք. հիվանդությունները և ջրազրկումը ձեզ դարձնում են թույլ և անաշխատունակ, ուստի խուսափեք այդ վիճակում որևէ ֆիզիկական գործ անելուց:

Ե՞րբ դիմել բժշկին

Դիմեք ձեր բժշկին, եթե՝

  • ձեր փսխումը շարունակվում է մի քանի օրից ավելի
  • ձեր փորլուծությունը շարունակվում է մի քանի օրից ավելի
  • ձեր փորլուծությունը դառնում է արյունային
  • ունեք բարձր ջերմություն՝ 39° C և ավելի բարձր
  • ոտքի կանգնելուց զգում եք կտրուկ թուլության կամ ուշագնացություն
  • դարձել եք անհասկանալի շփոթված և անհաղթահարելի քնկոտ
  • ունեք խիստ անհանգստացող որովայնային ցավեր:

Եթե կասկածում եք, որ ձեր երեխան ունի գաստրոէնտերիտ

  • Թույլ տվեք ձեր երեխային, որ հնարավորինս շատ հանգստանա և պառկած մնա:
  • Երբ երեխայի փսխումները դադարում են, սկսեք առաջարկել խմելու (օրալ) ռեհիդրատացիոն հեղուկներ, ջուր կամ ջրով նոսրացված խնձորի հյութ: Հեղուկների արագ ընդունումը կարող է վատթարացնի սրտխառնոցը և փսխումը, ուստի փորձեք մի քանի ժամվա ընթացքում տալ փոքր կումերով հեղուկներ, այլ ոչ թե միանգամից մեծ քանակով: Նույն այս նպատակի համար, փորձեք ռեհիդրատացիոն հեղուկները տալ կաթիլներով կամ ձողիկով, այլ ոչ թե բաժակով կամ շշիկով:
  • Աստիճանաբար առաջարկեք հացաչորուկ և դյուրաամարս կերակուրներ: Խուսափեք կաթից և կաթնամթերքից, պաղպաղակից, քաղցրահամ մթերքներից, լիմոնադից, քաղցրավենիքներից և կոնֆետներից: Դրանք կարող են վատթարացնել փորլուծությունը:
  • Եթե ձեր երեխային կերակրում եք կրծքով, շարունակեք կրծքով կերակրումը: Եթե երեխան կերակրվում է շշիկով, առաջարկեք շշիկով խմելու ռեհիդրատացիոն հեղուկներ:

Ե՞րբ դիմել երեխայի բժշկին

Դիմեք ձեր երեխայի բժիշկին, եթե ձեր երեխան՝

  • դարձել է անսովոր թմրած, անտարբեր և քնկոտ
  • սկսել է հաճախակի փսխել կամ փսխման զանգվածի մեջ արյուն կա
  • ունի ծանր ջրազրկման նշաններ, օրինակ՝ բերանի չորություն և չոր թորշոմած մաշկ, մշտական ծարավի զգացում (թեև չի ցանկանում ջուր խմել), խամրած և «ներս ընկած» աչքեր կամ առանց արցունքի լաց
  • ուշադրություն դարձրեք ձեր նորածին երեխայի փափուկ գաղթունին, որը ծանր ջրազրկման ժամանակ կարող է ներս ընկնել, իսկ տակդիրը կարող է մնալ չոր ավելի քան 3 ժամվա ընթացքում
  • նորածին է և ջերմում է
  • երեք ամսականից մեծ է և ունի 39° C և ավելի բարձր ջերմություն:

Հոդվածը տեղադրվել է՝ 24-05-2020 վերանայվել է՝ 15-04-2023

Հեղինակ

Հեղինակային բոլոր իրավունքները պատկանում են Մեդեքսին։

Մեդեքս-հեղինակների մասին
Մեր կայքի հոդվածները պատրաստվում են տարբեր ոլորտների փորձառու բժիշկների և առողջապահության մասնագետների կողմից՝ օգտագործելով բժշկագիտության վերջին տվյալները և լավագույն փորձը: