Ցածր FODMAP սննդակարգը նախատեսված է սննդակարգում որոշ մթերքների բացառման կամ կտրուկ սահմանափակման միջոցով որովայնային ախտանիշների մեղմացման համար:
Ի՞նչ է ցածր FODMAP սննդակարգը
FODMAP-ը հապավում է, որը բացվում է որպես՝
- ֆերմենտացվող օլիգոսախարիդներ (Fermentable Oligosaccharides)
- դիսախարիդներ (Disaccharides)
- մոնոսախարիդներ (Monosaccharides)
- պոլիոլներ (Polyols):
Սրանք որոշ շաքարների քիմիական անվանումներն են, որոնք բարակ աղիներից դժվարությամբ են ներծծվում դեպի արյան հուն:
Այս շաքարները կարող են նպաստել որոշ մարդկանց մոտ գրգռված աղու համախտանիշի (ԳԱՀ) գանգատների սրացմանը՝ փորլուծություն, աղիքային գազեր, որովայնի փքվածություն (մետեորիզմ), կծկանքներ (սպազմ), սրտխառնոց և փորկապություն: Սրանք գանգատներ են, որոնք կարող են առաջացնել մեծ անհարմարավետություն, սթրես և մշտական խնդիրներ՝ ի վերջո հանգեցնելով կյանքի որակի վատացմանը:
Ցածր FODMAP սննդակարգը կրճատում կամ բացառում է այն մթերքները, որոնք հարուստ են FODMAP-ով, օրինակ՝ որոշ հատիկավորներ, բանջարեղեններ, մրգեր և կաթնամթերք:
Ցածր FODMAP սննդակարգը մշակվել է ավստրալիացի գիտնականների կողմից:
Իմացե՛ք ավելին գրգռված աղու համախտանիշի մասին:
Ինչպիսի՞ մթերքներից պետք է խուսափել
FODMAP-ով հարուստ մթերքներից են՝
- սխտոր
- սոխ
- խնձոր
- կանաչ ոլոռ
- քիչ մարինացված միս
- կաթ
- յոգուրտ
- սիսեռ
- ցորենի, գարու և տարեկանի հաց:
ԳԱՀ-ի ախտանիշներով մարդկանց խորհուրդ է տրվում խուսափել FODMAP-ով հարուստ սննդամթերքներից և դրանք փոխարինել FODMAP-ից աղքատ այլ մթերքներով:
Ինչպիսի՞ մթերքներ պետք է օգտագործել
Ցածր FODMAP-ով մթերքներց են՝
- բիբաև (կապսիում, стручковый перец)
- լոբի
- նարինջ
- խաղող
- ձու
- սովորական մշակված միս
- վարսակ
- բրինձ
- մուգ շոկոլադ
- գետնանուշ:
Ո՞ւմ է խորհուրդ տրվում ցածր FODMAP սննդակարգը
Եթե ցանկանում եք փորձել ցածր FODMAP սննդակարգ, նախ խորհրդակցեք դիետոլոգի հետ: Դիետոլոգը ձեզ հետ կքննարկի, թե ձեր սննդակարգում որ փոփոխությունները կարող են դառնալ առավելագույնս օգտակար:
Նկատի ունեցեք, որ ցածր FODMAP սննդակարգին պետք է հետևել ոչ թե ողջ կյանքի ընթացքում, այլ միայն 2-6 շաբաթ՝ քանի դեռ ԳԱՀ-ի ախտանիշները չեն մեղացել, որից հետո աստիճանաբար կարելի է սահմանափակումները մեղմացնել կամ հանել:
Ցածր FODMAP սննդակարգի հնարավոր կողմնակի ազդեցությունները
Ցածր FODMAP սննդակարգը դուրս է թողնում բազմաթիվ օգտակար սննդամթերքներ, ուստի զրուցեք ձեր դիետոլոգի հետ, թե արդյոք դա կարող է ձեզ մոտ առաջացնել սննդանյութերի պակաս, և, եթե այո, ապա պետք է արդյոք ընդունել սննդային հավելումներ և վիտամիններ:
Ցածր FODMAP սննդակարգը նաև կարող է հանգեցնել բջջանքի և կալցիումի պակասի, որի համար դիետոլոգը կարող է կրկին օգտակար խորհուրդներ տալ:
Հոդվածը հրապարակվել է՝ 05-06-2020
Վերջին վերանայում՝ 30-04-2024