Ալֆա-ամիլազա պանկր.

Ընդհանուր նկարագրություն

Պանկրեատիկ ալֆա-ամիլազան ֆերմենտ է, որը կատալիզացնում է օսլայի, գլիկոգենի և որոշ սախարիդների հիդրոլիզը:

Ալֆա-ամիլազան արտադրվում է ենթաստամոքսային գեղձի կողմից և 12-մատնյա աղու լուսանցքում խթանում է ալֆա-1,4-գլուկանների (օրինակ՝ օսլա, գլիկոգեն և համանման պոլիսախարիդներ) տրոհումը մինչև մալտոզ և այլ օլիգոսախարիդներ: Ալֆա-ամիլազայի որոշ քանակներ սինթեզվում են նաև թքագեղձերում:

Նորմայում արյան պլազմայում այս ֆերմենտի ակտիվությունը խիստ ցածր է:

Օրգանիզմից հեռանում է գլխավորապես մեզով:

Ենթաստամոքսային գեղձի բորբոքման կամ ծորանների խցանման ժամանակ, երբ արյան հուն մուտք են գործում ալֆա-ամիլազայի-ի մեծ քանակներ, վերջինիս հեռացումը մեզով ուժգնանում է:

Պանկրեատիկ ալֆա-ամիլազը (Pancreatic Alpha-amylase, AMY-P) կարևորվում է պանկրեատիտների և ենթաստամոքսային գեղձի այլ հիվանդությունների ախտորոշման մեջ: Կլինիկական նշանակություն ունի միայն արյան պլազմայի AMY-P-ի մակարդակի բարձրացումը:

Հետազոտության ցուցումներ

• ենթաստամոքսային գեղձի հիվանդություններ
• մուկովիսցիդոզ
• սուր որովայնային ցավեր

Կենսանմուշ

«Ալֆա-ամիլազա պանկր.» թեսթի համար հանձնվող կենսանմուշն է՝ երակային արյուն։

Կենսանմուշի հանձնում

Արյունը պետք է հանձնել առավոտյան ժամերին, ժամը 8-11-ի սահմաններում, քաղցած վիճակում (ցանկալի է սննդի վերջին ընդունումը ոչ պակաս, քան 8 ժամ և ոչ ավելի, քան 14 ժամ առաջ): Ջրի ընդունումը՝ սովորական ռեժիմով: Նախորդ օրը խուսափել սննդային ծանրաբեռնվածությունից:

Չափման միավորներ

Միջազգային չափման միավոր (SI համակարգ)

Մ/լ (միավոր/լ)

Այլընտրանքային չափման միավոր

մկկատ/լ (միկրոկատալ/լիտր)

Միավորների փոխակերպում

Մ/լ x 0,0167 = մկկատ/լ

Նորմալ (ռեֆերենս) միջակայքեր

Միջազգային ընդունված միջակայքեր

Չափահասներ՝ (13-53) Մ/լ

Այլընտրանքային միջակայքեր

• Չափահասներ՝ < 50 Մ/լ
• Մինչև 6 ամս. երեխաներ՝ < 8 Մ/լ
• 6-12 ամս. երեխաներ՝ <23 Մ/լ
• 1 տարեկանից բարձր երեխաներ՝ < 50 Մ/լ

Արդյունքների մեկնաբանություն

Պանկրեատիկ ամիլազայի մակարդակի (ակտիվության) բարձրացում

• սուր պանկրեատիտ (նորմայից 10 անգամ և ավելի բարձր, ֆերմենտի ակտիվությունն առավելագույնին հասնում է առաջին 6-12 ժամվա ընթացքում)
• քրոնիկ պանկրեատիտի սրացում
• ենթաստամոքսային գեղձի կիստա
• ենթաստամոքսային գեղձի ծորանի խցանում (ուռուցք, քար, կպումներ)
• էպիդեմիկ պարոտիտ (ենթաստամոքսային գեղձի ախտահարում)

Միջազգային անվանումներ

Միջազգային (անգլերեն) լրիվ անվումը՝ Pancreatic Alpha-Amylase

Միջազգային (անգլերեն) հապավումը՝ AMY-P