Թրոմբոպլաստին

Միջազգային անվանում (հապավում). Activated Partial Thromboplastin Time (APTT)

Նկարագրություն

Ակտիվացված մասնակի թրոմբոպլաստինային ժամանակը (APTT, ռուսերեն՝ АЧТВ) ոչ թրոմբոցիտար ցիտրատային պլազմային կոալին-կեֆալինային խառնուրդ և կալցիումի քլորիդ ավելացնելուց հետո արյան մակարդուկի առաջացման ժամանակն է:

APTT-ն սքրինինգային հետազոտություն է, որը գլխավորապես նշանակվում է Հեպարինով բուժում ստացող հիվանդների մոտ մակարդելիության ներքին ուղիների արդյունավետությունը գնահատելու և նման հիվանդների հսկողության համար:

APTT թեստի ռեագենտը պարունակում է կոնտակտային ակտիվատոր (կաոլինի սուսպենզիա) և ֆոսֆոլիպիդներ (կեֆալին): Պլազմայի շփումը կոալինի մասնիկների հետ խթանում է մակարդելիության XII գործոնի՝ XIIa-ի արտադրությունը, որը բարձրմոլեկուլյար կինինոգենի, կալիկրեինի և XIIa գործոնի ազդեցության համար ստեղծում է ազդեցության դաշտ: Ֆոսֆոլիպիդներն անհրաժեշտ են X ակտիվ գործոնի (Xa) և պրոթրոմբինի (PT) հետ կոմպլեքս առաջացնելու համար: Ինկուբացիոն որոշ ժամանակ անց ռեակցիոն խառնուրդին ավելացվում է կալցիումի քլորիդ, որով սկիզբ է դրվում մակարդելիության ներքին մեխանիզմներին և արդյունքում հայտնաբերվում է վերջինիս մասնակցող գործոնների դեֆիցիտը կամ մակարդման արգելակիչների առկայությունը:

APTT-ի երկարացումը, որը վկայում է մակարդելիության ընկճման (հիպոկոագուլյացիայի) մասին, կարող է արտացոլել XII, XI, X, IX, VIII, V, II գործոնների կամ ֆիբրինոգենի (FG) դեֆիցիտի, երիկամային հիվանդությունների, վիտամին K-ի դեֆիցիտի, հեպարինի, գայլախտային հակամակարդիչի (LA) առկայության, ֆիբրինի պոլիմերիզացիայի ախտածին պաշարիչների առկայության (օրինակ՝ միելոմային սպիտակուցներ) մասին: APTT-ն սովորաբար փոփոխվում է մակարդելիության գործոններից որևէ մեկի՝ նորմայից 30-40% նվազեցման դեպքում:

APTT-ի կարճացումը վկայում է արյան մակարդելիության բարձրացման մասին (հիպերկոագուլյացիա):

Արյան մակարդելիության մյուս թեստերի հետ միասին APTT-ն նշանակվում է նաև դիսեմինացված (տարածուն) ներանոթային մակարդման համախտանիշի ախտորոշման մեջ:

Ցուցումներ

• մակարդելիության համակարգի վիճակի սքրինինգային հետազոտություն
• արյան մակարդելիության խագարման հետազոտություն
• հակամակարդիչ բուժման ընթացքում Հեպարինի դեղաչափի ընտրություն և մակարդելիության հսկողություն
• հեմոֆիլիայի ախտորոշում
• հակաֆոսֆոլիպիդային համախտանիշ

Կենսանմուշ

APTT թեսթի համար հանձնվող կենսանմուշն է՝ երակային արյուն։

Կենսանմուշի հանձնում

Արյունը պետք է հանձնել առավոտյան ժամերին, ժամը 8-11-ի սահմաններում, քաղցած վիճակում: Սննդի վերջին ընդունումից պետք է անցած լինի ոչ պակաս, քան 8, սակայն ոչ ավելի, քան 14 ժամ: Ջրի ընդունումը՝ սովորական ռեժիմով: Նախորդ օրը պետք է խուսափել սննդային ծանրաբեռնվածությունից:

Չափման միավորներ

Միջազգային չափման միավոր (SI համակարգ)

վրկ. (վայրկյան)

Նորմալ (ռեֆերենս) միջակայքեր

Համընդհանուր օգտագործվող միջակայքեր

(25-43) վրկ.

Արդյունքների մեկնաբանություն

APTT-ի երկարացում (մակարդման դանդաղում)

• A, B և C հեմոֆիլիաներ
• Հագեմանի, Վիլեբրանդի հիվանդություններ
• դիսեմինացված ներանոթային մակարդման համախտանիշի 2-րդ և 3-րդ փուլեր
• Հեպարինով, նաև՝ Ֆրաքսիպարինով և դրա համարժեքներով բուժում
• հակաֆոֆոլիպիդային համախտանիշ
• հակակոագուլյանտի անհամապատասխանելություն հեմատոկրիտի մեծ ցուցանիշին կամ վակուումային փորձանոթի ոչ լիարժեք լցվածությանը

APTT-ի կարճացում (մակարդման արագացում)

• դիսեմինացված ներանոթային մակարդման (ԴՆՄ) համախտանիշի 1-ին փուլ
• կենսանմուշի աղտոտում հյուսվածքային թրոմբոպլաստինով՝ վենեպունկցիայի ժամանակ վնասվածքի պատճառով