Լաբ թեստեր
Կարցինոէմբրիոնային հակածին

Ընդհանուր նկարագրություն
Կարցինոէմբրիոնային հակածինը քաղցկեղների և դրանց մետաստազների մարկեր է:
Կարցինոէմբրիոնային հակածինը (Carcinoembryonic antigen, CEA) հակածին է, որն արտադրվում է սաղմի և պտղի մարսողական ուղու և ենթաստամոքսային գեղձի հյուսվածքների կողմից: CEA-ն իրենից ներկայացնում է շուրջ 180 հզ Դալտոն մոլեկուլյար կշռով մոնոմետրիկ գլիկոպրոտեին: Մոլեկուլյար կառուցվածքի առանձնահատկությունից մեկն ածխաջրատների հարաբերական մեծ քանակության պարունակությունն է (45-60%):
AFP-ի նման CEA-ն պատկանում է կարցինոֆետալ հակածինների խմբին. այն արտադրվում է սաղմի հյուսվածներում և առկա է պտղի արյան շիճուկում: Նորածնի ծնվելուց հետո այս նյութի սինթեզն ընկճվում է: Նորմալ չափահաս մարդկանց շիճուկում, այդ թվում՝ հղի կանանց մոտ, գործնականում բացակայում է, թեև շատ ցածր քանակներով հայտնաբերվում է միայն առողջ չափահասի աղիքային, լյարդային և ենթաստամոքսային հյուսվածքներում: Ուռուցքային պրոցեսների առկայության ժամանակ CEA-ի մակարդակն արյան պլազմայում զգալիորեն աճում է:
Արյան պլազմայում CEA-ի մակարդակի զգալի աճ հաճախ գրանցվում է կոլոռեկտալ ադենոկարցինոմաների դեպքում: CEA-ի մակարդակի թեթևից մինչև չափավոր բարձրացում (հազվադեպ՝ > 10 նգ/մլ) կարող է դիտարկվել նաև աղիքների, լյարդի, ենթաստամոքսային գեղձի և թոքերի ոչ չարորակ հիվանդությունների 20-50%-ի դեպքում (օրինակ՝ լյարդի ցիռոզ, քրոնիկ հեպատիտ, պանկրեատիտներ, խոցային կոլիտներ, Կրոնի հիվանդություն, էմֆիզեմա): Ծխող անձանց մոտ նույնպես կարող է գրանցվել արյան պլազմայի CEA-ի որոշակի բարձրացում:
Չափահասների մոտ քաղցկեղային հիվանդությունների ժամանակ CEA-ն կարող է հայտնաբերվել նաև պլևրալ հեղուկում, ասցիտային արտազատուկում, ստամոքսաղիքային ուղու հյութերում և մեզում: CEA-ի մակարդակը կարող է բարձրանալ նաև որոշ ստոմատիկ հիվանդությունների ժամանակ:
Հետազոտության ցուցումներ
- ռիսկի խմբերի սքրինինգային հետազոտման ժամանակ ուռուցքների վաղ ախտորոշում
- կոլոռեկտալ քաղցկեղի, կրծքագեղձի, ստամոքսի և թոքերի չարորակ նորագոյացությունների ընթացքի հսկողություն, վաղ ռեցիդիվների հայտնաբերում և վիրաբուժական բուժման արդյունավետության գնահատում
- С-բջջային կարցինոմայի ախտորոշում
Կենսանմուշ
«Կարցինոէմբրիոնային հակածին» թեսթի համար հանձնվող կենսանմուշն է՝ երակային արյուն։
Կենսանմուշի հանձնում
Արյունը պետք է հանձնել առավոտյան ժամերին, պարտադիր քաղցած վիճակում (սննդի վերջին ընդունումը ոչ պակաս, քան 8 ժամ, ցանկալի է՝ 12 ժամ անց) : Բացառել հյութերը, թեյը, սուրճը (հատկապես՝ շաքարով): Կարելի է ընդունել ջուր:
Չափման միավորներ
Միջազգային չափման միավոր (SI համակարգ)
նգ/մլ (նանոգրամ/միլիլիտր)
Այլընտրանքային չափման միավոր
մկգ/լ (միկրոգրամ/լիտր)
Միավորների փոխակերպում
մկգ/լ = նգ/մլ
Նորմալ (ռեֆերենս) միջակայքեր
Համընդհանուր օգտագործվող միջակայքեր
Չափահասներ՝ < 3,8 նգ/մլ
Այլընտրանքային միջակայքեր
Տարիք | CEA, նգ/մլ | |
Երբեք չծխողներ | 20-69 տ. | < 3,8 |
40-69 տ. | < 5,0 | |
Ներկայում ծխողներ | 20-69 տ. | < 5,5 |
40-69 տ. | < 6,5 |
Արդյունքների մեկնաբանություն
Արյան պլազմայի CEA-ի մակարդակի բարձրացում (չափահասներ)
Ուռուցքային հիվանդություններ (> 20 նգ/մլ)
- կոլոռեկտալ կարցինոմաներ
- թոքի քաղցկեղ
- կրծքագեղձի քաղցկեղ
- ենթաստամոքսային գեղձի քաղցկեղ
- չարորակ նորագոյացությունների մետաստազներ լյարդում, ոսկրային հյուսվածքում
- շագանակագեղձի, ձվարանների ուռուցքներ
Սոմատիկ հիվանդություններ (հազվադեպ > 10 նգ/մլ, որը կլինիկայի բարելավման հետ կարող է նաև նվազել)
- լյարդի ցիռոզ
- քրոնիկ հեպատիտներ
- կոլոռեկտալ պոլիպներ
- խոցային կոլիտ
- պանկրեատիտ
- տուբերկուլոզ
- թոքաբորբ
- մուկովիսցեդոզ
- երիկամային անբավարարություն
- Կրոնի հիվանդություն
- աուտոիմուն հիվանդություններ
- ծխախոտի օգտագործում
Միջազգային անվանումներ
Միջազգային (անգլերեն) լրիվ անվումը՝ Carcinoembryonic Аntigen
Միջազգային (անգլերեն) հապավումը՝ CEA
Հոդվածը տեղադրվել է՝ 14-04-2018 վերանայվել է՝ 19-05-2021
Հեղինակ
Հեղինակային բոլոր իրավունքները պատկանում են Մեդեքսին։
Ձեզ ներկայացված է մասնագիտական բնույթի նյութ: Հոդվածն ունի նաև ընդհանուր տեղեկատվական նշանակություն, սակայն, եթե դուք բժիշկ չեք, խիստ ցանկալի է որոշումներ կայացնել միայն ձեր բժշկի հետ միասին:
Մեդեքս-հեղինակների մասին
Մեր կայքի հոդվածները պատրաստվում են տարբեր ոլորտների փորձառու բժիշկների և առողջապահության մասնագետների կողմից՝ օգտագործելով բժշկագիտության վերջին տվյալները և լավագույն փորձը: