ԲԽԼ-խոլեսթերին

Ընդհանուր նկարագրություն

Բարձր խտության լիպոպրոտեինները լիպոպրոտեինների ֆրակցիա է, որն իրականացնում է խոլեսթերինի՝ օրգան-հյուսվածքներից դեպի լյարդ տեղափոխման գործընթացը:

Արյան լիպոպրոտեիններն իրականացնում են ոչ միայն խոլեսթերոլի, այլև լիպիդների տեղափոխումը բջջային մի խմբից դեպի մյուսը: Ի տարբերություն մյուս լիպոպրոտեինների, բարձր խտության լիպոպրոտեինները (ԲԽԼ) իրականացնում են խոլեսթերինի տեղափոխում ծայրամասային օրգանների բջիջներից (այդ թվում՝ սրտի, գլխուղեղի անոթներից) դեպի լյարդ, որտեղ խոլեսթերոլը արյան հունից դուրս է գալիս և լեղաթթուների միջոցով լքում է օրգանիզմը:

Կանանց մոտ ԲԽԼ-ի ցուցանիշները քիչ ավելի բարձր են, քան տղամարդկանց մոտ: Տղամարդկանց մոտ ԲԽԼ-խոլեսթերոլի 0,90 մմոլ/լ և ավելի ցածր, իսկ կանանց մոտ՝ 1,15 մմոլ/լ և ավելի ցածր ցուցանիշները, ինչպես նաև ՑԽԼ/ԲԽԼ հարաբերակցության 3:1 և ավելի մեծ արժեքները վկայում են աթերոսկլերոզի բարձրացած ռիսկի առկայության մասին:

Վերոնշյալին հակառակ, ԲԽԼ-խոլեսթերոլի բարձրացած մակարդակը համարվում է հակաաթերոգեն գործոն:

Հետազոտության ցուցումներ

• աթերոսկլերոզ և դրանով պայմանավորված սրտանոթային հիվանդություններ (զարգացման ռիսկի գնահատում, ախտորոշում, պրոգնոզ)
• լյարդի հիվանդություններ

Կենսանմուշ

«ԲԽԼ-խոլեսթերին» թեսթի համար հանձնվող կենսանմուշն է՝ երակային արյուն։

Կենսանմուշի հանձնում

Կենսանմուշը պետք է հանձնել քաղցած վիճակում՝ սննդի վերջին ընդունումից առնվազն 8 ժամ (ցանկալի է՝ 12 ժամ) հետո: Այս ընթացքում հյութերը, թեյը, սուրճը (առավել ևս՝ շաքարով) չի թույլատրվում: Կարելի է ընդունել ջուր:

Չափման միավորներ

Միջազգային չափման միավոր (SI համակարգ)

մմոլ/լ (միլիմոլ/լիտր)

Այլընտրանքային չափման միավոր

մգ/դլ (միլիգրամ/դեցիլիտր)

Միավորների փոխակերպում

մգ/դլ x 0,026 = մմոլ/լ

Նորմալ (ռեֆերենս) միջակայքեր

Համընդհանուր օգտագործվող միջակայքեր

• նորմա՝ > 1,68 մմոլ/լ
• չափավոր ռիսկ՝ 1,15 - 1,68 մմոլ/լ
• բարձր ռիսկ՝ < 1,15 մմոլ/լ

Այլընտրանքային միջակայքեր (չափահասներ)

Տարիք	Սեռ	ԲԽԼ, մմոլ/լ
5 - 10 տ.	Տղամարդիկ	0,98 - 1,94
	Կանայք	0,93 - 1,89
10 - 15 տ.	Տղամարդիկ	0,96 - 1,91
	Կանայք	0,96 - 1,81
15 - 20 տ.	Տղամարդիկ	0,78 - 1,63
	Կանայք	0,91 - 1,91
20 - 25 տ.	Տղամարդիկ	0,78 - 1,63
	Կանայք	0,85 - 2,04
25 - 30 տ.	Տղամարդիկ	0,80 - 1,63
	Կանայք	0,96 - 2,15
30 - 35 տ.	Տղամարդիկ	0,72 - 1,63
	Կանայք	0,93 - 1,99
35 - 40 տ.	Տղամարդիկ	0,75 - 1,60
	Կանայք	0,88 - 2,12
40 - 45 տ.	Տղամարդիկ	0,70 - 1,73
	Կանայք	0,88 - 2,28
45 - 50 տ.	Տղամարդիկ	0,78 - 1,66
	Կանայք	0,88 - 2,25
50 - 55 տ.	Տղամարդիկ	0,72 - 1,63
	Կանայք	0,96 - 2,38
55 - 60 տ.	Տղամարդիկ	0,72 - 1,84
	Կանայք	0,96 - 2,35
60 - 65 տ.	Տղամարդիկ	0,78 -1,91
	Կանայք	0,98 - 2,38
65 - 70 տ.	Տղամարդիկ	0,78 - 1,94
	Կանայք	0,91 - 2,48
> 70 տ.	Տղամարդիկ	0,80 - 1,94
	Կանայք	0,85 - 2,38

Արդյունքների մեկնաբանություն

ԲԽԼ-խոլեսթերինի մակարդակի նվազեցում

• աթերոսկլերոզ
• հիպո- և աալֆալիպոպրոտեինեմիա
• խոլեսթազ, լյարդի քրոնիկ հիվանդություններ
• նեֆրոտիկ համախտանիշ, քրոնիկ երիկամային անբավարարություն
• շաքարային դիաբետ
• քրոնիկ անեմիաներ
• գիրացում, ճարպակալում
• ծխախոտի օգտագործում
• որոշ դեղերի ընդունում՝ բետա բլոկատորներ, դանազոլ, միզամուղներ, պրոգեստիններ, անդրոգեններ
• ածխաջրատներով կամ կիսաչհագեցած ճարպաթթուներով հարուստ սննդակարգ

Միջազգային անվանումներ

Միջազգային (անգլերեն) լրիվ անվումը՝ High Density Lipoprotein - Cholesterol

Միջազգային (անգլերեն) հապավումը՝ HDL-CHOL