ԼԴՀ

Միջազգային անվանում (հապավում). Lactate dehydrogenase (LDH)

Նկարագրություն

Լակտատդեհիդրոգենազը (LDH) գլիկոլիտիկ ֆերմենտ է, որը մասնակցում է գլյուկոզի փոխանակության վերջնային փուլերին՝ կատալիզացնելով պիրուվատի փոխակերպվելը լակտատի:

LDH-ի մյուս անվանումներն են՝ L-լակտատ, NAD + օքսիդոռեդուկտազա: Այն ցինկ պարունակող ցիտոպլազմատիկ ֆերմենտ (էնզիմ) է, որը հայտնաբերվում է գործնականում մարդու բոլոր օրգաններում և հյուսվածքներում:

LDH-ի ամենաբարձր ակտիվությունը գրանցվում է երիկամներում, լյարդում, սրտամկանում, կմախքային մկաններում, ենթաստամոքսային գեղձում և արյան բջիջներում: Էրիթրոցիտներում LDH-ի մակարդակը 100 անգամ ավելի է, քան արյան շիճուկում: Երեխաների մոտ LDH-ի ակտիվությունը քիչ գերազանցում է չափահասների նույն ակտիվությանը: Տարիքի հետ արյան շիճուկի LDH-ի ակտիվությունը հարթ կերպով նվազում է:

LDH-ի ակտիվությունը կախված է թեստի մեթոդից: Ֆիզիոլոգիական պայմաններում այս ֆերմենտի ակտիվությունն աճում է հղիների, նորածինների, ֆիզիկական ինտենսիվ ծանրաբեռնվածություններից հետո: Կանանց մոտ LDH-ի ակտիվությունը քիչ ավելի ցածր է, քան տղամարդկանց մոտ:

Սովորաբար արյան շիճուկի LDH-ի մակարդակի ամենաբարձր աճը գրանցվում է մեգալոբլաստիկ անեմիայի, տարածուն կարցիոնամայի և շոկի ժամանակ: LDH-ի ակտության չափավոր աճ հաճախ դիտարկվում է մկանային հիվանդությունների, նեֆրոտիկ համախտանիշի և լյարդի ցիռոզի ժամանակ: Ֆերմենտի մակարդակը թեթևակի կարող է բարձրանալ սրտամկանի կամ թոքերի ինֆարկտների, լեյկոզի, հեմոլիտիկ անեմիայի և ոչ վիրուսային հեպատիտների ժամանակ:

Սրտամկանի ինֆարկտից 12-24 ժամ անց LDH-ի ակտիվությունն աճում և պահպանվում է մինչև 10 օրվա ընթացքում: LDH-ի ակտիվությունը կախված է սրտամկանի մեռուկացման (նեկրոզի) չափից, իսկ հետինֆարկտային շրջանում ֆերմենտի մակարդակի նվազեցման դինամիկան՝ սրտամկանի վերականգնողական գործընթացների արագությունից:

LDH-ի ակտիվության որոշումը թույլ տալիս տարբերակել իսկական ինֆարկտը կլինիկապես գրեթե չտարբերվող կրծքահեղձուկի (ստենոկարդիայի) նոպայից: Եթե սրտամկանի ինֆարկտի ժամանակ LDH-ի գումարային ակտիվությունն աճում է՝ գերազանցելով նորման մի քանի անգամ, կրծքահեղձուկի նույնիսկ ծանր նոպաների ժամանակ LDH-ի ակտիվությունը մնում է նորմայի սահմաններում:

Հետինֆարկտային շրջանում LDH-ի ակտիվության նվազեցումն ընթանում է երկու անգամ ավելի դանդաղ, քան սրտամկանի վնասման մյուս մարկերներինը, ինչպիսիք են կրեատինկինազը (CK) և ասպարտատ ամինոտրանսֆերազը (AST)։ Սա կարևոր նշանակություն է ստանում հատկապես սրտամկանի իշեմիկ վնասման ուշ ախտորոշման պայմաններում:

Ցուցումներ

• հեպատոբիլիար համակարգի հիվանդություններ
• սրտամկանի ինֆարկտ (վաղ ախտորոշում, տարբերակիչ ախտորոշում և հսկողություն)
• ուռուցքներ
• հեմոլիզով ընթացող սակավարյունություններ (անեմիաներ)

Կենսանմուշ

LDH թեսթի համար հանձնվող կենսանմուշն է՝ երակային արյուն։

Կենսանմուշի հանձնում

Արյունը պետք է հանձնել առավոտյան ժամերին, ժամը 8-11-ի սահմաններում, քաղցած վիճակում (ցանկալի է սննդի վերջին ընդունումը ոչ պակաս, քան 8 ժամ և ոչ ավելի, քան 14 ժամ առաջ): Ջրի ընդունումը՝ սովորական ռեժիմով: Նախորդ օրը պետք է խուսափել սննդային ծանրաբեռնվածությունից:

Չափման միավորներ

Միջազգային չափման միավոր (SI համակարգ)

Մ/լ (միավոր/լ)

Այլընտրանքային չափման միավոր

մկկատ/լ (միկրոկատալ/լիտր)

Միավորների փոխակերպում

Մ/լ x 0,0167 = մկկատ/լ

Նորմալ (ռեֆերենս) միջակայքեր

Համընդհանուր օգտագործվող միջակայքեր

Չափահասներ՝ մինչև 250 Մ/լ

Այլընտրանքային միջակայքեր

Տարիք, սեռ	LDH, Մ/լ
Կանայք	135-214
Տղամարդիկ	135 - 225
Երեխաներ (2-15 տ.)	120-300
Նորածիններ (4 - 40 օր.)	225-600

Արդյունքների մեկնաբանություն

LDH-ի մակարդակի (ակտիվության) բարձրացում

• լյարդի ախտահարումներ (վիրուսային և տոքսիկ հեպատիտներ, մեխանիկական դեղնուկ, լյարդի ցիռոզ)
• սրտամկանի և թոքի ինֆարկտներ
• արյան համակարգի հիվանդություններ (հեմոլիտիկ, պերնիցիոզ, մեգալոբլաստային և մանգաղաբջջային անեմիաներ, սուր լեյկոզ)
• տարբեր օրգան-համակարգերի չարորակ նորագոյացություններ
• կմախքային մկանային հիվանդություն (վնասվածքներ, ատրոֆիա)
• երիկամային հիվանդություն, ինչպիսիք են գլոմերուլոնեֆրիտները, պիելոնեֆրիտները, երիկամների ինֆարկտը և այլն
• որևէ ախտաբանական վիճակ, որն ընթանում է բջիջների քայքայմամբ և ցիտոպլազմայի կորստով (տրավմատիկ շոկ, հեմոլիզ, տարածուն այրվածքներ, հիպօքսիա, ծայրահեղ հիպոթերմիա)
• սուր պանկրեատիտ
• ալկոհոլի և որոշ դեղերի ընդունում (օրինակ՝ կոֆեին, անեսթետիկներ, ցեֆալոսպորիններ, ոչ ստերոիդ հակաբորբոքային միջոցներ, սուլֆանիլամիդներ)