ԼԴՀ

Ընդհանուր նկարագրություն

Լակտատդեհիդրոգենազը գլիկոլիտիկ ֆերմենտ է, որը մասնակցում է գլյուկոզի փոխանակության վերջնային փուլերին՝ կատալիզացնելով պիրուվատի փոխակերպվելը լակտատի:

Լակտատդեհիդրոգենազի (Lactate dehydrogenase, LDH) մյուս անվանումներն են՝ L-լակտատ, NAD + օքսիդոռեդուկտազա: Այն ցինկ պարունակող ցիտոպլազմատիկ ֆերմենտ է, որը հայտնաբերվում է գործնականում մարդու բոլոր օրգաններում և հյուսվածքներում:

ԼԴՀ-ի ամենաբարձր ակտիվությունը գրանցվում է երիկամներում, լյարդում, սրտում, կմախքային մկաններում, ենթաստամոքսային գեղձում և արյան բջիջներում: Էրիթրոցիտներում ԼԴՀ-ի մակարդակը 100 անգամ ավելի է, քան արյան շիճուկում: Երեխաների մոտ ԼԴՀ-ի ակտիվությունը քիչ գերազանցում է չափահասների նույն ակտիվությանը: Տարիքի հետ արյան շիճուկի ԼԴՀ-ի ակտիվությունը հարթ կերպով նվազում է:

ԼԴՀ-ի ակտիվությունը կախված է հետազոտման մեթոդից: Ֆիզիոլոգիական պայմաններում այս ֆերմենտի ակտիվությունն աճում է հղիների, նորածինների, ֆիզիկական ինտենսիվ ծանրաբեռնվածություններից հետո: Կանանց մոտ ԼԴՀ-ի ակտիվությունը քիչ ցածր է, քան տղամարդկանց մոտ:

Սովորաբար արյան շիճուկի ԼԴՀ-ի մակարդակի ամենաբարձր աճը գրանցվում է մեգալոբլաստիկ անեմիայի, դիսեմինացված կարցիոնամայի և շոկի ժամանակ: ԼԴՀ-ի ակտության չափավոր աճ հաճախ դիտարկվում է մկանային հիվանդությունների, նեֆրոտիկ համախտանիշի և լյարդի ցիռոզի ժամանակ: Ֆերմենտի մակարդակը թեթևակի կարող է բարձրանալ սրտամկանի կամ թոքերի ինֆարկտների, լեյկեմիայի, հեմոլիտիկ անեմիայի և ոչ վիրուսային հեպատիտների ժամանակ:

Սրտամկանի ինֆարկտից 12-24 ժամ անց ԼԴՀ-ի ակտիվությունն աճում և պահպանվում է մինչև 10 օրվա ընթացքում: ԼԴՀ-ի ակտիվությունը կախված է սրտամկանի նեկրոզի չափսից, իսկ հետինֆարկտային շրջանում ֆերմենտի մակարդակի նվազեցման դինամիկան՝ սրտամկանի վերականգնողական գործընթացների ինտենսիվությունից:

ԼԴՀ-ի ակտիվության որոշումը թույլ տալիս տարբերակել իսկական ինֆարկտը կլինիկապես գրեթե չտարբերվող ստենոկարդիայի նոպայից: Եթե սրտամկանի ինֆարկտի ժամանակ ԼԴՀ-ի գումարային ակտիվությունն աճում է՝ գերազանցելով նորման մի քանի անգամ, ապա ստենոկարդիայի նույնիսկ ծանր նոպաների ժամանակ ԼԴՀ-ի ակտիվությունը մնում է նորմայի սահմաններում:

Հետինֆարկտային շրջանում ԼԴՀ-ի ակտիվության նվազեցումն ընթանում է երկու անգամ ավելի դանդաղ, քան սրտամկանի վնասման մյուս մարկերներինը՝ օրինակ կրեատինինկինազինն ու ԱՍՏ-ինը. սա կարևոր նշանակություն է ստանում հատկապես սրտամկանի իշեմիկ վնասման ուշ ախտորոշման պայմաններում:

Հետազոտության ցուցումներ

• հեպատոբիլիար համակարգի հիվանդություններ
• սրտամկանի ինֆարկտ (վաղ ախտորոշում, տարբերակիչ ախտորոշում և հսկողություն)
• ուռուցքներ
• հեմոլիզով ընթացող անեմիաներ

Կենսանմուշ

«ԼԴՀ» թեսթի համար հանձնվող կենսանմուշն է՝ երակային արյուն։

Կենսանմուշի հանձնում

Արյունը պետք է հանձնել առավոտյան ժամերին, ժամը 8-11-ի սահմաններում, քաղցած վիճակում (ցանկալի է սննդի վերջին ընդունումը ոչ պակաս, քան 8 ժամ և ոչ ավելի, քան 14 ժամ առաջ): Ջրի ընդունումը՝ սովորական ռեժիմով: Նախորդ օրը խուսափել սննդային ծանրաբեռնվածությունից:

Չափման միավորներ

Միջազգային չափման միավոր (SI համակարգ)

Մ/լ (միավոր/լ)

Այլընտրանքային չափման միավոր

մկկատ/լ (միկրոկատալ/լիտր)

Միավորների փոխակերպում

Մ/լ x 0,0167 = մկկատ/լ

Նորմալ (ռեֆերենս) միջակայքեր

Համընդհանուր օգտագործվող միջակայքեր

Չափահասներ՝ մինչև 250 Մ/լ

Այլընտրանքային միջակայքեր

Տարիք, սեռ	ԼԴՀ, Մ/լ
Կանայք	135-214
Տղամարդիկ	135 - 225
Երեխաներ (2-15 տ.)	120-300
Նորածիններ (4 - 40 օր.)	225-600

Արդյունքների մեկնաբանություն

ԼԴՀ մակարդակի (ակտիվության) բարձրացում

• լյարդի ախտահարումներ (վիրուսային և տոքսիկ հեպատիտներ, մեխանիկական դեղնուկ, լյարդի ցիռոզ)
• սրտամկանի և թոքի ինֆարկտներ
• արյան համակարգի հիվանդություններ (հեմոլիտիկ, պերնիցիոզ, մեգալոբլաստային և մանգաղաբջջային անեմիաներ, սուր լեյկոզ)
• տարբեր օրգան-համակարգերի չարորակ նորագոյացություններ
• կմախքային մկանների հիվանդություններ (վնասվածքներ, ատրոֆիա)
• երիկամային հիվանդություններ (գլոմերուլոնեֆրիտներ, պիելոնեֆրիտներ, երիկամների ինֆարկտ և այլն)
• ցանկացած ախտաբանական վիճակներ, որոնք ընթանում են բջիջների քայքայմամբ և ցիտոպլազմայի կորստով (տրավմատիկ շոկ, հեմոլիզ, տարածուն այրվածքներ, հիպօքսիա, ծայրահեղ հիպոթերմիա)
• սուր պանկրեատիտ
• ալկոհոլի և որոշ դեղերի ընդունում (օրինակ՝ կոֆեին, անեսթետիկներ, ցեֆալոսպորիններ, ոչ ստերոիդ հակաբորբոքային միջոցներ, սուլֆանիլամիդներ)

Միջազգային անվանումներ

Միջազգային (անգլերեն) լրիվ անվումը՝ Lactate dehydrogenase

Միջազգային (անգլերեն) հապավումը՝ LDH