Միջազգային անվանում (հապավում). Lipase (LIP)
Նկարագրություն
Լիպազը (LIP) տրիգլիցերիդների քայքայումը (հիդրոլիզը) կատալիզացնող ֆերմենտ է:
Լիպազը կամ տրիացիլգլիցերոպացիլհիդրոլազը պատասխանատու է բարակ աղու մեջ չեզոք ճարպերի՝ տրիգլիցերիդների քայքայման համար: Տրիգլիցերիդները (TRIGL) համարվում են գլիցերոլի և բարձրագույն կարբոնաթթուների բարդ եթերները:
Արյան շիճուկում լիպազի մակարդակը տղամարդկանց և կանանց միջև հավաստիորեն չի տարբերվում: Ենթաստամոքսային գեղձի բորբոքումների ժամանակ (պանկրեատիտ) ֆերմենտը մուտք է գործում արյան հուն: Սուր պանկրեատիտից հետո արյան շիճուկում լիպազի ակտիվությունն աճում է արդեն 4-8 ժամ անց՝ հասնելով իր գագաթնակետին 24 ժամ անց և նվազելով 8-14-րդ օրերին:
Պանկրեատիտների ժամանակ լիպազի որոշումն ունի ավելի մեծ կլինիկական զգայունություն և սպեցիֆիկություն, քան ընդհանուր ամիլազի (AMY-T) թեստը: Էպիդեմիկ պարոտիտի ժամանակ լիպազի մակարդակը մնում է նորմալ միջակայքում ենթաստամոքսային գեղձի ախտահարման բացակայության պայմաններում: Երկու ֆերմենտների միաժամանակյա որոշումը թույլ է տալիս ենթաստամոքսային գեղձի ախտահարումը ճշգրտորեն ախտորոշել 98% դեպքերում:
Լաբորատոր բաժնի հովանավոր
Այցելեք Յունիմեդ բժշկական կենտրոն ճշտգրիտ ախտորոշում ստանալու համար:
Ցուցումներ
- սուր պանկրեատիտ
- ստամոքսի թափածակող խոց
- քրոնիկ պանկրեատիտ
- սուր խոլեցիստիտ
- բարակաղիքային անբավարարություն
- սուր և քրոնիկ երիկամային անբավարարություն
- ալկոհոլիզմ
- դիաբետիկ կետոացիդոզ
- լյարդի ցիռոզ
- օրգանների փոխպատվաստում
Կենսանմուշ
LIP թեսթի համար հանձնվող կենսանմուշն է՝ երակային արյուն։
Կենսանմուշի հանձնում
Կենսանմուշը պետք է հանձնել քաղցած վիճակում: Սննդի վերջին ընդունումը՝ ոչ պակաս, քան 8 ժամ, ցանկալի է՝ 12 ժամ առաջ: Պետք է բացառել հյութերը, թեյը, սուրճը (հատկապես՝ շաքարով): Կարելի է ընդունել ջուր:
Լրացուցիչ տեղեկատվություն և օգնություն
Չափման միավորներ
Միջազգային չափման միավոր (SI համակարգ)
Մ/լ (միավոր/լիտր)
Նորմալ (ռեֆերենս) միջակայքեր
Համընդհանուր օգտագործվող միջակայքեր
Չափահասներ՝ (13-60) Մ/լ
Արդյունքների մեկնաբանություն
LIP-ի մակարդակի (ակտիվության) բարձրացում
- սուր պանկրեատիտ (ֆերմենտի ակտիվության բարձրացած արժեքները պահպանվում են հիվանդությունը սկսվելուց 3-7 օրվա ընթացքում և այլ իմասով հանդիսանում է ավելի սպեցիֆիկ մարկեր, քան AMY-T-ը)
- ենթաստամոքսային գեղձի նորագոյացություններ
- ենթաստամոքսային գեղձի քրոնիկ հիվանդություններ
- էպիդեմիկ պարոտիտ (խոզուկ)՝ ենթաստամոքսային գեղձի ախտահարմամբ
- ներորովայնային հիվանդություններ, ներառյալ՝ ստամոքսի թափածակում, աղիների թափածակում, տասներկումատնյա աղու պեպտիկ խոց, որովայնային արոտայի անրևիզմայի պատռում, հեպատոբիլիար հիվանդություններ (լեղային խիթ, ներլյարդային խոլեսթազ), պերիտոնիտ
- լիպիդների նյութափոխանակության խանգարումներով ընթացող հիվանդություններ՝ գիրացում, շաքարային դիաբետ, պոդագրա
- նեյրովիրաբուժական վիճակներ
- որոշ դեղերի ընդունում՝ Հեպարին, թմրաբեր ցավազրկողներ, բարբիտուրատներ և այլ դեղեր, որոնք առաջացնում են Օդիի սֆինկտերի կծկում, Ինդոմետացին
LIP-ի մակարդակի (ակտիվության) նվազեցում
- ուռուցքային հիվանդություն (բացառությամբ՝ ենթաստամոքսային գեղձի կարցինոմայի)
- տրիգլիցերիդների ավելցուկ (ժառանգական հիպերլիպիդեմիաների ժամանակ ոչ ճիշտ սննդակարգ)
Վարվեք այս կերպ
Լաբորատոր թեստի արդյունքների մեկնաբանումը վստահեք ձեր բժշկին: Նա ձեզ կբացատրի յուրաքանչյուր ցուցանիշը և դրա շեղման հնարավոր պատճառը:
Մի՛ փորձեք
Ինքնուրույն վերլուծել ձեր պատասխանները և, առավել ևս, ինքնուրույն փոխել ձեր դեղամիջոցները կամ դրանց դեղաչափերը:
Հոդվածը հրապարակվել է՝ 14-04-2018
Վերջին վերանայում՝ 12-06-2023