Մագնեզիում

Ընդհանուր նկարագրություն

Մագնեզիումը նյարդային և մկանային համակարգի նորմալ գործունեության համար անհրաժեշտ հիմնական կենսաբանական ակտիվ տարրերից է:

Մագնեզիումը, ինչպես կալիումը, գլխավորապես ներկայացված է բջջիջների ներսում՝ էրիթրոցիտներ, մկաններ, լյարդ և այլ հյուսվածքներ: Օրգանիզմի ողջ մագնեզիումի 1/3-ից մինչև 1/2-ը ներկայացված է ոսկրային հյուսվածքներում, իսկ 1%-ը՝ արտաբջջային հեղուկներում և արյան պլազմայում, որտեղ կապված է սպիտակուցների, ոչ օրգանական անիոնների հետ կամ առկա է ազատ Мg⁺⁺ իոնների տեսքով:

Мg⁺⁺-ը հանդիսանում է բազմաթիվ ֆերմենտային համակարգերի ակտիվացնող գործոնը, ուստի բջիջների կենսագործունեության բազմաթիվ գործընթացներ մագնեզիում-կախյալ են: Մասնավորապես, մագնեզիումը մասնակցում է գլիկոլիզի և օքսիդացման գործընթացներին, բջջաթաղանթներով Na⁺, K⁺ և Ca⁺⁺-ի տեղափոխմանը, նյարդային գրգռի նյարդամկանային փոխանցմանը, նուկլեինաթթուների սինթեզին և այլն:

Արյան պլազմայում մագնեզիումի մակարդակը կարող է մնալ նորմալ միջակայքում նույնիսկ օրգանիզմում այս տարրի ընդհանուր պահեստի շուրջ 80%-ի կորստի դեպքում: Ուստի, արյան պլազմայում մագնեզիում մակարդակի նույնիսկ փոքր նվազեցումը վկայում է օրգանիզմում մագնեզիումի արտահայտված դեֆիցիտի մասին:

Հղիության ընթացքում մագնեզիումի դեֆիցիտը նպաստում է գեստոզների, վիժման և վաղաժամ ծննդաբերության զարգացմանը:

Հետազոտության ցուցումներ

• նյարդաբանական հիվանդություններ (տետանուս, գերդրդողականություն, տրեմոր, ցնցումներ, մկանային հիպոտոնիա)
• երիկամային անբավարարություն
• սրտի առիթմիաներ
• մակերիկամային անբավարարություն

Կենսանմուշ

«Մագնեզիում» թեսթի համար հանձնվող կենսանմուշն է՝ երակային արյուն, մեզ։

Կենսանմուշի հանձնում

Արյունը պետք է հանձնել առավոտյան ժամերին, ժամը 8-11-ի սահմաններում, քաղցած վիճակում (ցանկալի է սննդի վերջին ընդունումը ոչ պակաս, քան 8 ժամ և ոչ ավելի, քան 14 ժամ առաջ): Ջրի ընդունումը՝ սովորական ռեժիմով: Նախորդ օրը խուսափել սննդային ծանրաբեռնվածությունից:

Չափման միավորներ

Միջազգային չափման միավոր (SI համակարգ)

մմոլ/լ (միլիմոլ/լիտր)

Այլընտրանքային չափման միավոր

մգ/դլ (միլիգրամ/դեցիլիտր)

Միավորների փոխակերպում

մգ/դլ x 0,4114 = մմոլ/լ

Նորմալ (ռեֆերենս) միջակայքեր

Համընդհանուր օգտագործվող միջակայքեր

• Չափահասներ` (0,66-1,07) մմոլ/լ
• Մեծահասակներ 60-90 տ. (0,66-0,96) մմոլ/լ
• Երեխաներ 12-20 տ. (0,70-0,91) մմոլ/լ
• Երեխաներ 6-12 տ. (0,70-0,86) մմոլ/լ

Այլընտրանքային միջակայքեր

Տարիք	Mg, մմոլ/լ
2 օր.-5 ամս.	0,62-0,91
5 ամս.-6 տ.	0,70-0,95
6-12 տ.	0,70-0,86
12-20 տ.	0,70-0,91
> 20 տ.	0,66-1,07

Արդյունքների մեկնաբանություն

Արյան շիճուկում մագնեզիումի մակարդակի բարձրացում (հիպերմագնիեմիա)

• երիկամային անբավարարություն (սուր և քրոնիկ)
• յաթրոգեն հիպերմագնիեմիա (մագնեզիումի պատրաստուկների կամ անտացիդների գերդոզավորում)
• հիպոթիրեոզ
• ջրազրկում
• մակերիկամային անբավարարություն

Արյան շիճուկում մագնեզիումի մակարդակի նվազեցում (հիպոմագնիեմիա)

• սննդով մագնեզիումի անբավարար ստացում (սովահարություն, դիետայի չարաշահում)
• աղիներով մագնեզիումի ներծծման խանգարումներ՝ մալաբսորբցիա, անզուսպ փսխումներ և փորլուծություն, ճիճվային ինվազիա, աղիների ուռուցքներ
• դիաբետիկ ացիդոզ
• միզամուղներիով երկարատև բուժում
• ցիտոստատիկներով (մագնեզիումի խողովակիկային ռեաբսորբցիայի ընկճում), իմունոդեպրեսանտներով, ցիկլոսպորիններով բուժում
• հիպերպարաթիրեոզ
• D վիտամինի դեֆիցիտ (երեխաների մոտ՝ ռախիտ և սպազմոֆիլիա, օստեոմալյացիա)
• ջրային ինտոքսիկացիա և արտաբջջային հեղուկների ծավալի մեծացում
• սուր և քրոնիկ պանկրեատիտ
• ժառանգական հիպոֆոսֆատեմիա
• քրոնիկ ալկոհոլիզմ
• երիկամային անբավարարություն (պոլիուրիկ փուլ)
• հիպերթիրեոզ
• հիպերկալցիեմիա
• առաջնային ալդոստերոնիզմ
• հղիության 2-րդ և 3-րդ եռամսյակներ (հատկապես՝ պաթոլոգիաների դեպքում)
• ավելցուկային կաթնատվություն

Միջազգային անվանումներ

Միջազգային (անգլերեն) լրիվ անվումը՝ Magnesium

Միջազգային (անգլերեն) հապավումը՝ Mg