Միջազգային անվանում (հապավում). Phosphorus Inorganic (Phosphate) (PHOS)
Նկարագրություն
Ֆորֆորը (PHOS) հիմնական ներբջջային անիոնն է, որն անհրաժեշտ է կենտրոնական նյարդային համակարգի նորմալ գործունեության համար:
Ֆոսֆորը մտնում է ոսկրային հյուսվածքի և բջջաթաղանթների ֆոսֆոլիպիդների կազմության մեջ: Ոսկրերում կալցիումի ֆոսֆատի տեսքով՝ որպես ապատիտ պահեստավորված է օրգանիզմի ամբողջ ֆոսֆորի շուրջ 88%-ը:
Ֆոսֆորի միացությունները մասնակցում են էներգիայի փոխանակությանը: Ադենոզինեռաֆոսֆատը և կրեատինֆոսֆատը հանդիսանում են էներգիայի ակումուլյատորներ՝ ապահովելով էներգիա-կախված գործընթացները տարբեր, առաջին հերթին՝ նյարդային և մկանային հյուսվածքներում: Ֆոսֆորը նաև մտնում է նուկլեինաթթվի կազմության մեջ, որը մասնակցում է աճի, բջիջների տրոհման, ժառանգական տեղեկատվության պահպանման և օգտագործման գործընթացներին:
Արյան պլազմայում (շիճուկում) ֆոսֆորը ներկայանում է գլխավորապես ֆոսֆատների տեսքով: Արյան անօրգանական ֆոսֆորի մակարդակը կախված է երիկամների խողովակիկներում դրանց ռեաբսորբցիայից, ոսկրերում սինթեզի և ռեզորբցիայի փոխհարաբերակցությունից, ավելի քիչ՝ ֆոսֆորի ելքից դեպի այլ հյուսվածքներ, ստամոքսաղիքային ուղիով ներծծումից և հեռացումից:
Ֆոսֆորային հավասարակշռության հիմնական կարգավորիչներն են պարատհորմոնը (PTH), կալցիտոնինը (CTN) և վիտամին D-ն:
Կլինիկական ախտորոշման համար կարևոր է արյան կալցիումի և անօրգանական ֆոսֆորի փոխհարաբերակցությունը, ինչպես նաև ֆոսֆորի մակարդակը մեզում:
Լաբորատոր բաժնի հովանավոր
Այցելեք Յունիմեդ բժշկական կենտրոն ճշտգրիտ ախտորոշում ստանալու համար:
Ցուցումներ
- ոսկրային հիվանդություն
- երիկամային հիվանդություն
- հարվահանագեղձային հիվանդություն
Կենսանմուշ
PHOS թեսթի համար հանձնվող կենսանմուշն է՝ երակային արյուն։
Կենսանմուշի հանձնում
Արյունը պետք է հանձնել առավոտյան ժամերին, ժամը 8-11-ի սահմաններում, քաղցած վիճակում (ցանկալի է սննդի վերջին ընդունումը ոչ պակաս, քան 8 ժամ և ոչ ավելի, քան 14 ժամ առաջ): Ջրի ընդունումը՝ սովորական ռեժիմով: Նախորդ օրը պետք է խուսափել սննդային ծանրաբեռնվածությունից:
Լրացուցիչ տեղեկատվություն և օգնություն
Չափման միավորներ
Միջազգային չափման միավոր (SI համակարգ)
մմոլ/լ (միլիմոլ/լիտր)
Այլընտրանքային չափման միավոր
մգ/դլ (միլիգրամ/դեցիլիտր)
Միավորների փոխակերպում
մգ/դլ x 0,323 = մմոլ/լ
Նորմալ (ռեֆերենս) միջակայքեր
Համընդհանուր օգտագործվող միջակայքեր
- Արյան շիճուկ, չափահասներ՝ (0,81-1,45) մմոլ/լ (կամ 2,5-4,5 մգ/դլ)
- Առավոտյան առաջին մեզ՝ (13‑44) մմոլ/լ
Արդյունքների մեկնաբանություն
Ֆոսֆատի մակարդակի բարձրացում (հիպերֆոսֆատեմիա)
- թերակտիվ հարվահանաձև գեղձ (հիպոպարաթիրեոզ), կեղծ հիպոպարաթիրեոզ
- բուժում հակաուռուցքային ցիտոստատիկներով (բջիջների ցիտոլիզ և ազատված ֆոսֆորի մուտք արյուն)
- սուր և քրոնիկ երիկամային անբավարարություն
- ոսկրային հյուսվածքների քայքայում չարորակ ուռուցքների դեպքում (հատկապես մետաստազավորման ժամանակ), լեյկոզներ
- օստեոպորոզ
- ացիդոզ (կետոացիոդոզ շաքարային դիաբետի, լակտոացիդոզի, շնչառական ացիդոզի ժամանակ)
- D հիպովիտամինոզ
- ակրոմեգալիա
- պորտալ ցիռոզ
- ոսկրերի կոտրվածքների լավացում
Ֆոսֆատի մակարդակի նվազեցում (հիպոֆոսֆատեմիա)
- օստեոմալյացիա
- երեխաների մոտ՝ ռախիտ (հնարավոր է վաղ և նախակլինիկական ախտորոշումը)
- ընտանեկան հիպոֆոսֆատեմիկ ռախիտ
- մալաբսորբցիայի համախտանիշ
- արտահայտված փորլուծություն, կրկնակի փսխումներ
- առաջնային գերակտիվ հարվահանաձև գեղձ (հիպերպարաթիրեոզ) և PTH-ի արտահարվահանաձև գեղձային արտադրություն չարորակ ուռուցքների կողմից
- ընտանեկան հիպոկալցիուրիկ հիպերկալցիեմիա
- տարբեր ծագման արտահայտված հիպոկալցիեմիաներ
- սուր պոդագրա
- հիպերինսուլինեմիա (շաքարային դիաբետի բուժում)
- հղիություն (ֆոսֆորի ֆիզիոլոգիական դեֆիցիտ)
- սոմատոտրոպ հորմոնի դեֆիցիտ
- պելլագրա
Վարվեք այս կերպ
Լաբորատոր թեստի արդյունքների մեկնաբանումը վստահեք ձեր բժշկին: Նա ձեզ կբացատրի յուրաքանչյուր ցուցանիշը և դրա շեղման հնարավոր պատճառը:
Մի՛ փորձեք
Ինքնուրույն վերլուծել ձեր պատասխանները և, առավել ևս, ինքնուրույն փոխել ձեր դեղամիջոցները կամ դրանց դեղաչափերը:
Հոդվածը հրապարակվել է՝ 14-04-2018
Վերջին վերանայում՝ 04-06-2023