Ռևմատոիդ գործոն

Միջազգային անվանում (հապավում). Rheumatoid Factor (RF)

Նկարագրություն

Ռևմատոիդ գործոնը (RF) սեփական G դասի իմունոգլոբուլինների նկատմամբ հակամարմիններ են:

Ռևմատոիդ գործոնն աուտոհակամարմին է: Աուտոհակամարմինները (սովորաբար պատկանում են IgM դասին), որպես աուտոհակածին կապվում են վիրուսի կամ այլ գործոնի ազդեցությամբ փոփոխված սեփական G դասի իմունոգլոբուլինների հետ: Դրանք արտադրվում են հոդերի ներսում՝ ձուսպաթաղաթի (սինովիալ թաղանթ) պլազմատիկ բջիջների կողմից և հոդերից մուտք գործում դեպի արյան հուն, որտեղ էլ առաջացնում են շրջանառող իմունային կոմպլեքսներ, իսկ վերջիններս ախտահարում են հոդերի սինովյալ թաղաթները և անոթների պատերը:

Ռևմատոիդ գործոնը հայտնաբերվում է ռևմատոիդ արթրիտով հիվանդների արյան մեջ: Ըստ RF-ի առկայության, տարբերում են այս հիվանդության շճադրական և շճաբացասական ձևերը: Ռևմատոիդ գործոն նաև հայտնաբերվում է այլ տեսակի աուտոիմուն և քրոնիկ բորբոքային հիվանդությունների ժամանակ:

Ռևմատոիդ գործոնի բարձր մակարդակներով հիվանդների մոտ գրանցվում է ծանր համակարգային (արտահոդային) ախտահարումների ավելի մեծ ռիսկ, ինչպես նաև դեստրուկտիվ գործընթացների մեծ ակտիվություն: Ռևմատոիդ արթրիտով հիվանդների շուրջ 15%-ն ունեն RF-ի IgG դասը:

RF-ի ցածր մակարդակներն ունեն աննշան ախտորոշիչ նշանակություն: Պատանեական ռևմատոիդ արթրիտով հիվանդ երեխաների մոտ ռևմատոիդ գործոնը հաճախ բացասական է: Տարիքով հիվանդների մոտ RF-ի մակարդակի բարձրացում կարող է գրանցվել նաև առանց ռևմատոիդ արթրիտի կլինիկական դրսևորումների, ուստի RF-ի դրական պատասխանը պետք է համադրվի լաբորատոր և կլինիկական այլ տվյալների հետ:

Ցուցումներ

• ռևմատոիդ արթրիտ (հիվանդության ակտիվության կամ փուլի որոշում, բուժման վերահսկում և կանխատեսում)
• այլ աուտոիմուն հիվանդություններ
• քրոնիկ բորբոքային հիվանդություններ

Կենսանմուշ

RF թեսթի համար հանձնվող կենսանմուշն է՝ երակային արյուն։

Կենսանմուշի հանձնում

Կենսանմուշը պետք է հանձնել քաղցած վիճակում: Սննդի վերջին ընդունումը՝ ոչ պակաս, քան 8 ժամ, ցանկալի է՝ 12 ժամ առաջ: Պետք է բացառել հյութերը, թեյը, սուրճը (հատկապես՝ շաքարով): Կարելի է ընդունել ջուր:

Չափման միավորներ

Միջազգային չափման միավոր

• որպես ագլյուտինացիոն թեստ՝ չափման միավոր չունի
• որպես քանակական թեստ՝ մՄ/մլ (միլի միավոր/մլ)

Նորմալ (ռեֆերենս) միջակայքեր

Համընդհանուր օգտագործվող միջակայքեր

• որպես ագլյուտինացիոն թեստ՝ բացասական
• որպես քանակական թեստ՝ մինչև 30 մՄ/մլ

Արդյունքների մեկնաբանություն

RF-ի մակարդակի բարձրացում (դրական պատասխան)

• ռևմատոիդ արթրիտ
• Շյոգրենի հիվանդություն
• սկլերոդերմիա
• դերմատոմիոզիտ
• Վալդենստրեմի հիվանդություն (մակրոգլոբուլինեմիա)
• սարկոիդոզ
• համակարգային կարմիր գայլախտ
• քրոնիկ բորբոքային հիվանդւթյուններ՝ սիֆիլիս, տուբերկուլոզ, ենթասուր բակտերիալ էնդոկարդիտ, քրոնիկ ակտիվ հեպատիտ, մալարիա, վարակային մոնոնուկլեոզ (սովորաբար RF-ի տիտրն ավելի ցածր է, քան ռևմատոիդ արթրիտի ժամանակ)
• վիրուսային վարակներ (օրինակ՝ նորածինների մոտ բնածին ցիտոմեգալիա)