Միջազգային անվանում (հապավում). Sodium Inoized (Na+)
Նկարագրություն
Նատրիումն արտաբջջային տարածության հիմնական կատիոնն է:
Նատրիումը (Sodium, Na+) արտաբջջային տարածության կարևոր օսմոտիկորեն ակտիվ բաղադրիչն է, որն ապահովում է արտաբջջային հեղուկների ծավալի կարգավորումը:
Նատրիումի ընդհանուր քանակության 96%-ն ունի արտաբջջային տեղակայում: Նատրիումի իոնները մասնակցում են նյարդային և մկանային բջիջներով էլեկտրական ազդակների հաղորդմանը, արյան հիմնային պահուստի ձևավորմանը և ջրածնի իոնների տեղափոխմանը:
Արյան պլազմայում (շիճուկում) նատրիումի մակարդակը կախված է հետևյալ գործընթացների միջև հավասարակշռությունից՝
- նատրիումի մուտք օրգանիզմ
- նատրիումի տեղաբաշխում օրգանիզմում
- նատրիումի հեռացում երիկամներով ու քրտնագեղձերով:
Նատրիումի փոխանակության հիմնական կարգավորիչները ռենին-անգիոտենզին-ալդոստերոնային համակարգն է, հակադիուրետիկ հորմոնը (ADH, վազոպերսին) և նախասրտային նատրիուրետիկ հորմոնը:
Լաբորատոր բաժնի հովանավոր
Այցելեք Յունիմեդ բժշկական կենտրոն ճշտգրիտ ախտորոշում ստանալու համար:
Ցուցումներ
- ստամոքսաղիքային համակարգի խանգարումներ, ինչպիսիք են փսխումները, փորլուծությունը
- մակերիկամային անբավարարություն
- երիկամային հիվանդություն
- հեղուկների արագացված կորուստ, ջրազրկում (դեհիդրատացիա)
Կենսանմուշ
Na+ թեսթի համար հանձնվող կենսանմուշն է՝ երակային արյուն։
Կենսանմուշի հանձնում
Արյունը պետք է հանձնել առավոտյան ժամերին, ժամը 8-11-ի սահմաններում, քաղցած վիճակում (ցանկալի է սննդի վերջին ընդունումը ոչ պակաս, քան 8 ժամ և ոչ ավելի, քան 14 ժամ առաջ): Ջրի ընդունումը՝ սովորական ռեժիմով: Նախորդ օրը պետք է խուսափել սննդային ծանրաբեռնվածությունից:
Լրացուցիչ տեղեկատվություն և օգնություն
Չափման միավորներ
Միջազգային չափման միավոր (SI համակարգ)
մմոլ/լ (միլիմոլ/լիտր)
Այլընտրանքային չափման միավոր
մգ/դլ (միլիգրամ/դեցիլիտր), մէք/լ (միլիէքվիվալենտ/լիտր)
Միավորների փոխակերպում
մգ/դլ x 0,25 = մմոլ/լ, մէք/լ = մմոլ/լ
Նորմալ (ռեֆերենս) միջակայքեր
Համընդհանուր օգտագործվող միջակայքեր
Չափահասներ, արյան շիճուկ՝ (136‑148) մմոլ/լ
Այլընտրանքային միջակայքեր
Տարիք | Na+, մմոլ/լ |
---|---|
1 օր.-4,3 ամս | 133 - 146 |
4,3 ամս.-24 ամս. | 139 - 146 |
24 ամս.-14 տ. | 138 - 145 |
14-90 տ. | 136 - 145 |
> 90 տ. | 132 - 146 |
Արդյունքների մեկնաբանություն
Նատրիումի մակարդակի բարձրացում (հիպերնատրիեմիա)
- հիպերտոնիկ դեհիդրատացիա՝
- հեղուկների կորուստ մաշկով (ուժեղ քրտնարտադրություն)
- հեղուկների կորուստ թոքերով (երկարատև հևոց)
- հեղուկների կորուստ ստամոքսաղիքային խողովակով (հաճախակի փսխումներ, ծանր փորլուծություն)
- բարձր ջերմություն կամ տենդ (որովայնային տիֆ, պարատիֆ, բծավոր տիֆ և այլն)
- ջրի անբավարար մուտք օրգանիզմ
- նատրիումի պահպանում երիկամներում (մեզով հեռացման նվազեցում)՝ առաջնային և երկրորդային հիպերալդոստերոնիզմ, Քուշինգի համախտանիշ (կորտիկոստերոիդների ավելցուկ)
- նատրիումական աղերի ավելցուկային ներմուծում (օրինակ՝ NaCl-ի հիպերտոնիկ լուծույթներ)
- որոշ դեղերի ընդունում՝ ադրենոկորտիկոտրոպ հորմոն (ACTH), անաբոլիկ ստերոիդներ, անդրոգեններ, կորտիկոստերոիդներ, էստրոգեններ, Մեթիլդոֆա, բերանային (օրալ) հակաբեղմնավորիչներ, նատրիումի բիկարբոնատ
Նատրիումի մակարդակի նվազեցում (հիպոնատրիեմիա)
- նատրիումի անբավարար մուտք օրգանիզմ
- նատրիումի կորուստ փսխումների, փորլուծության, ուժեղ քրտնարտադրության ժամանակ՝ համարժեք ջրային և ոչ համարժեք աղային փոխարինման դեպքում
- միզամուղների գերդոզավորում
- մակերիկամային անբավարարություն
- սուր երիկամային անբավարարություն (պոլիուրիկ փուլ)
- օսմոտիկ դիուրեզ
- հիպերտոնիկ հիպերհիդրատացիա
- հեղուկների ավելցուկային արտաաղիքային (պարէնտերալ) ներմուծում (ներերակային ինֆուզիաներ)
- ջրի հեռացման նվազեցում երիկամային անբավարարության, վազոպրեսինի ուժեղացած սեկրեցիայի, կորտիկոստերոիդների դեֆիցիտի պայմաններում
- նոսրացման հիպոնատրիեմիա՝ այտուցներով և ասցիտով, որը կարող է զարգանալ քրոնիկ սրտային անբավարարության, լյարդի ցիռոզի, երիկամային անբավարարության կամ նեֆրոտիկ համախտանիշի դեպքում
- որոշ դեղերի ընդունում՝ Ֆուրոսեմիդ, ամինոգլիկոզիդներ, Գլյուկոզի հիպերտոնիկ լուծույթ, ոչ ստերոիդ հակաբորբոքային դեղեր, Ամիտրիպտիլին, Հալոպերիդոլ
- թերակտիվ վահանաձև գեղձ (հիպոթիրեոզ)
Վարվեք այս կերպ
Լաբորատոր թեստի արդյունքների մեկնաբանումը վստահեք ձեր բժշկին: Նա ձեզ կբացատրի յուրաքանչյուր ցուցանիշը և դրա շեղման հնարավոր պատճառը:
Մի՛ փորձեք
Ինքնուրույն վերլուծել ձեր պատասխանները և, առավել ևս, ինքնուրույն փոխել ձեր դեղամիջոցները կամ դրանց դեղաչափերը:
Հոդվածը հրապարակվել է՝ 14-04-2018
Վերջին վերանայում՝ 23-03-2024