Տրիգլիցերիդներ

Միջազգային անվանում (հապավում). Triglycerides (TRIG)

Նկարագրություն

Տրիգլիցերիդները (TRIG) արյան հիմնական լիպիդներն են, որոնք հանդիսանում են բջիջների էներգիայի հիմնական աղբյուրը:

Տրիգլիցերիդներն օրգանիզմ մուտք են գործում սննդի միջոցով, ինչպես նաև կարող են արտադրվել ճարպային հյուսվածքի բջիջների կողմից: Արյան մեջ շրջանառվում են ոչ թե ազատ վիճակում, այլ՝ սպիտակուցների հետ կապված մակրոմոլեկուլյար միացությունների՝ լիպոպրոտեիդների կազմության մեջ: Հանդիսանում են սննդամթերքների և ճարպային հավելումների հիմնական լիպիդները:

Տրիգլիցերիդի մոլեկուլը կազմված է եռատոմ գլիցերինից և բարձրագույն ճարպաթթուների երեք շղթաներից՝ պալմիտինաթթվի, ստեարինաթթվի, լինոլեաթթվի և օլեինաթթվի:

Տրիգլիցերիդները բջիջների էներգիայի հիմնական աղբյուրն են: Դրանք կուտակվում են ճարպային հյուսվածքներում, որտեղից հիդոլիտիկ ճեղքմամբ տրոհվում մինչև գլիցերինի և ճարպաթթուների՝ այսպիսով դուրս գալով դեպի շրջանառող արյան հուն:

Արյան պլազմայում տրիգլիցերիդների մակարդակն աճում է տարիքին զուգահեռ:

Ցուցումներ

• աթերոսկլերոզ և դրանով պայմանավորված սրտանոթային հիվանդությունների զարգացման ռիսկի գնահատում (ընդհանուր խոլեսթերինի և ֆրակցիաների հետ միասին)
• պոդագրա (հոգատապ)
• ենթաստամոքսային գեղձի բորբոքում (պանկրեատիտ)
• սրտամկանի ինֆարկտ
• նյութափոխանակության ժառանգական խանգարումներ

Կենսանմուշ

TRIG թեսթի համար հանձնվող կենսանմուշն է՝ երակային արյուն։

Կենսանմուշի հանձնում

Կենսանմուշը պետք է հանձնել քաղցած վիճակում՝ սննդի վերջին ընդունումից առնվազն 8 ժամ (ցանկալի է՝ 12 ժամ) հետո: Այս ընթացքում հյութերը, թեյը, սուրճը (առավել ևս՝ շաքարով) չի թույլատրվում: Ջուր կարելի է խմել։

Չափման միավորներ

Միջազգային չափման միավոր (SI համակարգ)

մմոլ/լ (միլիմոլ/լիտր)

Այլընտրանքային չափման միավոր

մգ/դլ (միլիգրամ/դեցիլիտր)

Միավորների փոխակերպում

մգ/դլ x 0,0113 = մմոլ/լ

Նորմալ (ռեֆերենս) միջակայքեր

Համընդհանուր օգտագործվող միջակայքեր

< 2,3 մմոլ/լ

Այլընտրանքային միջակայքեր

Տարիք	Սեռ	TRIGL, մմոլ/լ
< 10 տ.	Տղամարդիկ	0,34-1,13
	Կանայք	0,40-1,24
10-15 տ.	Տղամարդիկ	0,36-1,41
	Կանայք	0,42-1,48
15 - 20 տ.	Տղամարդիկ	0,42-1,67
	Կանայք	0,44-1,4
20-25 տ.	Տղամարդիկ	0,50-2,27
	Կանայք	0,41-1,48
25-30 տ.	Տղամարդիկ	0,52-2,81
	Կանայք	0,42-1,63
30-35 տ.	Տղամարդիկ	0,56-3,01
	Կանայք	0,44-1,70
35-40 տ.	Տղամարդիկ	0,61-3,62
	Կանայք	0,45-1,99
40-45 տ.	Տղամարդիկ	0,62-3,61
	Կանայք	0,51-2,16
45-50 տ.	Տղամարդիկ	0,65-3,70
	Կանայք	0,52-2,42
50-55 տ.	Տղամարդիկ	0,65-3,61
	Կանայք	0,59-2,63
55-60 տ.	Տղամարդիկ	0,65-3,23
	Կանայք	0,62-2,96
60-65 տ.	Տղամարդիկ	0,65-3,29
	Կանայք	0,63-2,70
65-70 տ.	Տղամարդիկ	0,62-2,94
	Կանայք	0,68-2,71

Արդյունքների մեկնաբանություն

Տրիգլիցերիդների մակարդակի բարձրացում (հիպերլիպիդեմիա)

Առաջնային հիպերլիպիդեմիաներ

• ընտանեկան հիպերխոլեսթերինեմիա (IV ֆենոտիպ)
• ընտանեկան բարդ հիպերխոլեսթերինեմիա (IIb ֆենոտիպ)
• պարզ հիպերտրիգլիցերիդեմիա (IV ֆենոտիպ)
• ընտանեկան դիսբետալիպոպրոտեինեմիա (III ֆենոտիպ)
• խիլոմիկրոնեմիայի համախտանիշ (I կամ V ֆենոտիպեր)
• լեցիտինխոլեստերինացիլտրանսֆերազայի դեֆիցիտ

Երկրորդային հիպերլիպիդեմիաներ

• սրտի իշեմիկ հիվանդություն, սրտամկանի ինֆարկտ, աթերոսկլերոզ
• հիպերտոնիկ հիվանդություն
• գիրացում, ճարպակալում
• վիրուսային հեպատիտների և լյարդի ցիռոզ (ալկոհոլային, բիլիար)
• լեղուղիների օբտուրացիա
• շաքարային դիաբետ
• թերակտիվ վահանաձև գեղձ (հիպոթիրեոզ)
• նեֆրոտիկ համախտանիշ
• սուր և քրոնիկ պանկրեատիտներ
• որոշ դեղերի ընդունում՝ բետա պաշարիչներ, թիազիդային միզամուղներ, հակաբեղմնավորիչ հաբեր
• հղիություն
• գլիկոգենոզներ
• թալասեմիա

Տրիգլիցերիդների մակարդակի նվազեցում (հիպոլիպիդեմիա)

• հիպոլիպոպրոտեինեմիա
• գերակտիվ վահանաձև գեղձ (թիրեոտոքսիկոզ)
• գերակտիվ հարվահանաձև գեղձ (հիպերպարաթիրեոզ)
• սննդային անբավարարություն
• մալաբսորբցիայի համախտանիշ
• աղիների լիմֆանգիէկտազիա
• թոքերի քրոնիկ օբստրուկտիվ հիվանդություն (ԹՔՕՀ)
• Խոլեսթիրամինի, Հեպարինի, Վիտամին C-ի, պրոգեստինների ընդունում