Միջազգային անվանում (հապավում). Uric acid (UA)
Նկարագրություն
Միզաթթուն (UA) նուկլեոտիդների կազմության մեջ մտնող պուրինային հիմքերի նյութափոխանակության վերջնական արդյունքն է, որը օրգանիզմից հեռացնում է մնացորդային ազոտը:
Արյան պլազմայում միզաթթուն հայտնաբերվում է գլխավորապես նատրիումական աղերի տեսքով: Արյան մեջ միզաթթվի մակարդակը կախված է արտադրության և երիկամներով արտազատման գործընթացների հավասարակշռությունից:
Առողջ մարդկանց մոտ միզաթթվի մակարդակը կարող է մի փոքր բարձրանալ սննդում պուրինների մեծ քանակության և նվազել՝ ցածրպուրինային սննդակարգի դեպքում: Պուրիններով հարուստ սննդամթերքներից են կարմիր միսը, լյարդը, երիկամները, ուղեղը, լեզուն, ոլոռազգիները:
Տղամարդկանց մոտ միզաթթվի մակարդակը մի փոքր ավելի բարձր է, քան մինչծննդաբերական տարիքի կանանց մոտ: 60 տարեկանից անց միջսեռային տարբերությունները հարթվում են: Երեխաների մոտ, ընդհակառակը, միզաթթվի պարունակությունը ավելի ցածր է:
Պուրինային փոխանակության խանգարումը, օրինակ՝ պոդագրայի ժամանակ, առաջացնում է արյան մեջ միզաթթվի մակարդակի բարձրացում (hիպերուրիկեմիա), որն իր հերթին հանգեցնում է տարբեր օրգան-համակարգերի վնասման՝ միզաթթվային աղերի բյուրեղների կուտակման պատճառով: Միզաթթվի նորմալ արտադրության դեպքում արյան մեջ վերջինիս մակարդակի բարձրացում կարող է դիտվել նաև երիկամային գործառույթի նվազման, հետևաբար՝ մեզով միզաթթվի հեռացման խանգարման պատճառով:
Միզաթթվի մակարդակի բարձրացում գրանցվում է նաև ԴՆԹ-բջիջների ինտենսիվացած քայքայման արդյունքում՝ ցիտոստատիկ և այլ դեղերի ազդեցությամբ, հյուսվածքների տարածուն վնասումների և ուռուցքների դեպքում: Հիպերուրիկեմիան և մեզով միզանյութի խթանված արտազատումը կապված է միզաքարային հիվանդության, աթերոսկլերոզի, սրտի իշեմիկ հիվանդության և այլ վիճակների հետ:
Լաբորատոր բաժնի հովանավոր
Այցելեք Յունիմեդ բժշկական կենտրոն ճշտգրիտ ախտորոշում ստանալու համար:
Ցուցումներ
- պոդագրա (հոդատապ)
- երիկամի քարեր
- երիկամային հիվանդության ժամանակ երիկամային գործառույթի գնահատում
- լիմֆոպրոլիֆերատիվ հիվանդություններ
Կենսանմուշ
UA թեսթի համար հանձնվող կենսանմուշն է՝ երակային արյուն, մեզ։
Կենսանմուշի հանձնում
Արյունը պետք է հանձնել առավոտյան ժամը 08:00 - 11:00 սահմաններում, քաղցած վիճակում: Խորհուրդ է տրվում հետազոտվել սննդի վերջին ընդունումից ոչ շուտ, քան 8 ժամ և ոչ ուշ, քան 14 ժամ հետո, այս ընթացքում ընդունելով միայն ջուր: Թեստի նախորդ օրը նաև խորհուրդ է տրվում զերծ մնալ սննդային և ֆիզիկական բեռնվածությունից:
Թեստից մի քանի օր առաջ անհրաժեշտ է զերծ մնալ ցածրպուրինային սննդակարգից, խուսափել ալկոհոլի օգտագործումից: Հակառակ դեպքում պետք է այդ մասին տեղեկացնել բուժող բժշկին:
Լրացուցիչ տեղեկատվություն և օգնություն
Չափման միավորներ
Միջազգային չափման միավոր (SI համակարգ)
մկմոլ/լ (միկրոմոլ/լիտր)
Այլընտրանքային չափման միավոր
մգ/դլ (միլիգրամ/դեցիլիտր)
Միավորների փոխակերպում
մգ/դլ х 59,5 = մկմոլ/լ
Նորմալ (ռեֆերենս) միջակայքեր
Համընդհանուր օգտագործվող միջակայքեր
Միզաթթվի մակարդակն արյան շիճուկում
- Տղամարդիկ՝ (202,3‑416,5) մկմոլ/լ
- Կանայք՝ (142,8‑339,2) մկմոլ/լ
Միզաթթվի մակարդակը միանգամյա մեզում
- (2200-5475) մկմոլ/լ
Արդյունքների մեկնաբանություն
UA-ի մակարդակի բարձրացում (հիպերուրիկեմիա)
- պոդագրա (հոդատապ)
- Լեշ-Նիհանի համախտանիշ (ժառանգական բնույթի ֆերմենտային դեֆիցիտ)
- լեյկոզներ, միելոմային հիվանդություն, լիմֆոմա
- երիկամային անբավարարություն
- հղիության տոքսիկոզ
- երկարատև սովահարություն
- ալկոհոլի չարաշահում
- սալիցիլատների, միզամուղների, ցիտոստատիկների ընդունում
- ֆիզիոլոգիական բարձրացում ֆիզիկական ծանրաբեռնվածության, պուրինային հիմքերով հարուստ սննդակարգի դեպքում
- իդիոպաթիկ ընտանեկան հիպերուրիկեմիա
- ուռուցքային հիվանդությունների ժամանակ կատաբոլիկ պրոցեսների ակտիվացում
- պերնիցիոզ (B12-դեֆիցիտային) անեմիա
UA-ի մակարդակի նվազեցում (հիպոուրիկեմիա)
- Կոնովալով-Վիլսոնի հիվանդություն (հեպատոցերեբրալ դիստրոֆիա)
- Ֆանկոնիի համախտանիշ
- Ալլոպուրինոլի, ռենտգեն-կոնտրաստ նյութերի, գլյուկոկորտիկոիդների, Ազաթիոպրինի ընդունում
- քսանտինուրիա
- Խոջկինի հիվանդություն
- երիկամների պրոքսիմալ խողովակիկների դեֆեկտներ
- պուրիններից աղքատ սննդակարգ
Վարվեք այս կերպ
Լաբորատոր թեստի արդյունքների մեկնաբանումը վստահեք ձեր բժշկին: Նա ձեզ կբացատրի յուրաքանչյուր ցուցանիշը և դրա շեղման հնարավոր պատճառը:
Մի՛ փորձեք
Ինքնուրույն վերլուծել ձեր պատասխանները և, առավել ևս, ինքնուրույն փոխել ձեր դեղամիջոցները կամ դրանց դեղաչափերը:
Հոդվածը հրապարակվել է՝ 14-04-2018
Վերջին վերանայում՝ 12-06-2023