Skip to main content

Վահանաձև գեղձ - Ներզատական համակարգ

Վահանաձև գեղձը ներզատական համակարգի կարևոր օրգան է, որն արտադրում է թիրոքսին հորմոն (Т4)։

Թիրոքսինը ակտիվ մասնակցություն ունի օրգանիզմի բազմաթիվ գործընթացների վրա։ Որոշ դեպքերում մարդիկ ունենում են առողջական խնդիրներ, երբ նրանց վահանաձև գեղձը խիստ ակտիվացած կամ խորը ընկճված վիճակում է։

Ի՞նչ է անում վահանաձև գեղձը

Վահանաձև գեղձը փափուկ թիթեռանման օրգան է, որը տեղակայված է պարանոցի առջևում, անմիջապես «ադամախնձորից» ներքև։ Այս գեղձն արտադրում է երկու հորմոն՝ թիրոքսին (Т4) և տրիյոդթիրոնին (T3):

Վահանաձև գեղձի հորմոնները, մասնավորապես՝ թիրոքսինը, կարգավորում են ձեր օրգանիզմի տարբեր կարևոր գործառույթներ, այդ թվում՝

  • էներգետիկ մակարդակ
  • ջերմաստիճան
  • նյութափոխանակություն, այն է՝ ինչպես է ձեր օրգանիզմը սնունդը փոխակերպում էներգիայի
  • սրտի ռիթմ
  • մկանային ուժ (տոնուս)։

Ո՞ր հիվանդություններն են կապված վահանաձև գեղձի հետ

Շուրջ 6 մարդուց 1-ն ունի վահանաձև գեղձի որևէ խնդիր։ Այս գեղձի հետ կապված հիվանդության ռիսկն աճում է մեծ տարիքում։

Որոշ դեպքերում մարդկանց մոտ վահանաձև գեղձի խնդիրները պայմանավորված են գեղձի գերակտիվությամբ, երբ արտադրվում է թիրոքսին չափից դուրս մեծ քանակներ (թիրեոտոքսիկոզ կամ հիպերթիրեոզ)։ Նման վիճակում ձեր օրգանիզմը սկսում է էներգիան ծախսել մեծ արագությամբ։

Թիրեոտոքսիկոզի նշաններից են՝

  • քաշի կորուստ
  • ընդհանուր թուլություն և հոգնածության զգացում
  • դյուրագրգրռություն
  • տաքության նկատմամբ գերզգայունություն։

Հակառակ վերոնշյալին, երբ վահանաձև գեղձը չի արտադրում բավարար քանակի հորմոններ (հիպոթիրեոզ), ձեր օրգանիզմի նյութափոխանակությունն ընկճվում է։ Նման վիճակում կարող է առաջ գալ քաշի ավելացում կամ ընդհանուր թուլություն և հոգնածության զգացում։

Ձեր բժիշկը կարող է ախտորոշել այս երկու խնդիրները՝ նշանակելով արյան թեստ, որի նպատակը վահանաձև գեղձի թիրոքսինի և փոխկապված այլ հորմոնների մակարդակները ստուգելն է։

Վահանաձև գեղձի խնդիրների դեպքում մատչելի են բուժման տարբեր մեթոդներ։ Կախված ձեր հիվանդությունից և վերջինիս ծանրության աստիճանից, բժիշկը կարող է նշանակել դեղամիջոցներեր կամ առաջարկել վիրահատություն։

Լրացուցիչ տեղեկատվություն

Իմացե՛ք ավելին ներզատական համակարգի և ներզատական գեղձերի կողմից արտադրվող հորմոնների մասին:

Հոդվածը հրապարակվել է՝ 12-05-2019
Վերջին վերանայում՝ 17-03-2023