Նկարագիր - Փսիխոզ

Փսիխոզը հոգեկան գործունեության խանգարում է, որն ընթանում է իրական աշխարհի աղավաղված ընկալմամբ, ինչն էլ հանգեցնում է վարքաբանական կտրուկ շեղումների:​

Փսիխոզով մարդիկ դժվարանում են մեկնաբանել շուրջն ընթացող դեպքերը և իրադարձությունները, ինչպես նաև խանգարված՝ շփոթված վիճակում է նրանց մտածողությունը: Փսիխոզով մարդիկ զգում են ցնորքներ (հալուցինացիա), օրինակ՝ լսում են ձայներ, որոնք իրականում գոյություն չունեն կամ ունենում զառանցանքներ՝ իրենց կամ շրջակա աշխարհի վերաբերյալ կեղծ համոզմունքներ:

Փսիխոզները կարող են պատճառվել որևէ հոգեկան հիվանդությամբ, ինչպիսիք են շիզոֆրենիան, բիպոլյար խանգարումը կամ ծանր դեպրեսիան: Փսիխոզ նաև կարող է զարգանալ ապօրինի թմրամիջոցների օգտագործման ժամանակ և ավելի հազվադեպ՝ որպես սթրեսային իրավիճակի պատասխան: Փսիխոզը մարդկանց վրա ազդում է տարբեր ձևով:

Ոչ հազվադեպ փսիխոզը կարող է ուղեկցել ոչ հոգեկան բնույթի մի շարք խանգարումներին՝ գլխուղեղի ախտահարմամբ ընթացող հիվանդություններ և վիճակներ, ինչպիսիք են գանգուղեղային տրավմաները, ուռուցքը, էպիլեպսիան, ցրված սկլերոզը, Ալցհեյմերի հիվանդությունը, ինսուլտը, գլխուղեղի հիպօքսիան և այլն, վարակային և ծանր ինտոքսիկացիայով ընթացող հիվանդություններ, ինչպիսիք են տենդը, մենինգիտները և մենինգոէնցեֆալիտները, մալարիան, սիֆիլիսը, ՄԻԱՎ/ՁԻԱՀ-ը, կարմրուկը և այլն, ծանր թունավորումներ և այլն:

Փսիխոզի պատճառները դեռևս մնում են անհայտ: Այն չունի որևէ եզակի պատճառ, և հետազոտողները կարծում են, որ փսիխոզի զարգացման մեջ նշանակություն ունի կենսաբանական, ժառանգական, սոցիալական և միջավայրային գործոնների համակցությունը։ Սթրեսը և որոշ թմրամիջոցներ, ինչպիսիք են մարիխուանան, ամֆետամինները կամ ԼՍԴ-ն, կարող են հանդես գալ որպես դրդապատճառներ և նպաստեն փսիխոզի առաջին դրվագի դրսևորմանը:

Փսիխոզի առաջին դրվագն ավելի հաճախ առաջանում է ուշ դեռահասության կամ վաղ չափահաս տարիքում:

Փսիխոզով մարդկանց բուժումը ներառում է դեղեր, հոգեբանական բուժում և համայնքային օժանդակություն, որոնք կարող են օգնել ախտանիշների մեղմացմանը: Բուժման շնորհիվ մարդիկ կարող են ապրել նորմալ կյանքով: Խոսեք բժշկի հետ, եթե կարծում եք, որ ունեք փսիխոզի ախտանիշներ:

Սուր փսիխոզով մարդը կարող է հայտնվել ինքնավնասման կամ այլ մարդկանց վնասելու ռիսկի մեջ: Նման դեպքերում շատ կարևոր է անհապաղ զանգել 1-03 և կանչել շտապ օգնություն: