Պատճառներ - Սուր միելոգեն լեյկոզ

Սուր միելոգեն կամ միելոբլաստային լեյկոզն առաջանում է, երբ ոսկրածուծի բջիջի գենետիկ նյութում կամ ԴՆԹ-ում զարգանում են փոփոխություններ (մուտացիաներ):

Բջջի ԴՆԹ-ն պարունակում է հրահանգներ, որոնք կանխորոշում են, թե բջիջն ինչ անի: Նորմայում, ԴՆԹ-ն բջիջին հրահանգում է, որ աճի սահմանված արագությամբ և մահանա սահմանված ժամկետում: Սուր միելոգեն լեյկոզի ժամանակ մուտացիաները հրահանգում են ոսկրածուծի բջջին շարունակել աճել և բաժանվել, երբ նորմալ բջիջներն ավարտել են իրենց կյանքի ցիկլը և մահացել են:

Երբ սա տեղի է ունենում, արյան բջիջների արտադրությունը դառնում է անվերահսկելի արագ: Նման իրավիճակում ոսկրածուծն արտադրում է ոչ հասուն բջիջներ, որոնցից զարգանում են լեյկոզային (լեյկեմիկ) արյան սպիտակ բջիջներ՝ միելոբլաստներ: Այս ոչ նորմալ բջիջները չեն կարողանում նորմալ գործել, և կարող են կուտակվել և դուրս մղել առողջ բջիջները:

Պարզ չէ, թե ինչն է առաջացնում ԴՆԹ-ի մուտացիաներ, որոնք հանգեցնում են լեյկոզի, սակայն բժիշկները հայտնաբերել են մի շարք գործոններ, որոնք մեծացնում են հիվանդության ռիսկը:

Ռիսկի գործոններ

Սուր միելոգեն լեյկոզի (ԱՄԼ) ռիսկը կարող են բարձրացնել հետևյալ գործոնները:

• Մեծ տարիք. սուր միելոգեն լեյկոզի ռիսկն աճում է տարիքի հետ: Այն առավել հաճախ հանդիպում է 65 տարեկան և ավելի մեծահասակների մոտ:
• Սեռ. տղամարդկանց մոտ ավելի հավանական է սուր միելոգեն լեյկոզի զարգացումը, քան կանանց մոտ:
• Նախկինում քաղցկեղի բուժում. մարդիկ, ովքեր անցել են որոշակի տեսակի քիմիոթերապիա և ճառագայթային թերապիա, կարող են ունենալ ԱՄԼ-ի զարգացման ավելի մեծ ռիսկ:
• Ճառագայթման ազդեցություն. ճառագայթման շատ բարձր մակարդակի ենթարկված մարդիկ, ինչպիսիք են միջուկային ռեակտորի վթարից փրկվածները, ունեն ՍՄԼ-ի զարգացման ավելի բարձր ռիսկ:
• Վտանգավոր քիմիական ազդեցություն. որոշ քիմիական նյութերի ազդեցությունը, ինչպիսին է բենզոլը, կապված է ՍՄԼ-ի զարգացման ավելի մեծ ռիսկի հետ:
• Ծխելը. ՍՄԼ-ը կապված է ծխախոտի ծխի հետ, որը պարունակում է բենզոլ և քաղցկեղ առաջացնող այլ քիմիական նյութեր:
• Արյան այլ խանգարումներ. մարդիկ, ովքեր ունեցել են արյան այլ խանգարումներ, ինչպիսիք են միելոդիսպլազիան, միելոֆիբրոզը, վերայի պոլիցիտեմիան կամ թրոմբոցիտեմիան, ՍՄԼ-ի զարգացման ավելի մեծ ռիսկի տակ են:
• Գենետիկ (ժառանգական) խանգարումներ. որոշ գենետիկ խանգարումներ, ինչպիսին է Դաունի համախտանիշը, կապված են ՍՄԼ-ի բարձր ռիսկի հետ:

Այնուամենայնիվ, ՍՄԼ-ով բազմաթիվ մարդիկ չունեն հայտնի ռիսկի գործոններ, և շատ մարդիկ, ովքեր ունեն ռիսկի գործոններ, երբեք քաղցկեղի այս տեսակով չեն հիվանդանում: