Գիշերային անմիզապահության կամ նոկտուրիայի հստակ պատճառները մնում են անհայտ, սակայն բազմաթիվ գործոններ կարող են որոշակի դերակատարություն ունենալ։
- Փոքր միզապարկ. եթե երեխայի միզապարկը բավարար զարգացած չէ (բնածին թերզարգացում), նա կարող է ի վիճակի չլինել պահելու գիշերվա ընթացքում արտադրված մեզը:
- Լիքը միզապարկը զգալու անկարողություն. եթե միզապարկը վերահսկող նյարդերի զարգացումը հապաղում է, լցված միզապարկը կարող է չարթնացնել երեխային, հատկապես նրա խոր քնած վիճակում:
- Հորմոնային անհավասարակշռություն. մանկական տարիքում որոշ երեխաներ չեն արտադրում բավարար քանակով հակադիուրետիկ հորմոն, որը դանդաղեցնում է գիշերային ժամերին մեզի արտադրությունը:
- Միզուղիների վարակ. այս վարակը կարող է երեխայի մոտ դժվարացնել միզարձակման վերահսկողությունը: Ախտանիշները կարող են ներառել գիշերամիզությունը, ցերեկային ժամերին անմիզապահության դրվագները, վարդագույն կամ կարմրած մեզը և միզելիս ցավերը:
- Քնի ապնոէ. երբեմն գիշերամիզությունը քնի օբստրուկտիվ ապնոէի նշաններից մեկն է` վիճակ, երբ քնի ընթացքում երեխայի շնչառությունն ընդհատվում է, հաճախ՝ բորբոքված կամ մեծացած նշագեղձերի կամ ադենոիդների պատճառով: Այլ գանգատներից ու ախտանիշներից են խռմփոցը և ցերեկային քնկոտությունը:
- Դիաբետ. սովորաբար գիշերները չոր անցկացնող երեխայի մոտ գիշերամիզության ի հայտ գալը կարող է լինել շաքարային դիաբետի առաջին նշանը: Այլ ախտանիշներից են միանգամյա մեզի քանակի շատացումը, բարձրացած ծարավի զգացումը, հոգնածությունը և չնայած բավարար ախորժակին՝ նիհարումը:
- Քրոնիկ փորկապություն. օրգանիզմից մեզի և կղանքի հեռացմանը մասնակցում են նույն մկանները: Երբ փորկապությունը երկարատև է, այս մկանների գործունեությունը կարող է խանգարվել, որն էլ նպաստի գիշերամիզությանը:
- Միզատար ուղիների կամ նյարդային համակարգի կառուցվածքային խնդիրներ. խիստ հազվադեպ գիշերային անմիզապահությունը կարող է կապված լինել երեխայի նյարդային կամ միզային համակարգի արատների հետ:
Ռիսկի գործոններ
Գիշերային անմիզապահությունը կարող է հանդիպել յուրաքանչյուրի մոտ, սակայն այն կրկնակի ավելի տարածված է տղաների, քան աղջիկների շրջանում: Մի շարք գործոններ կարող են կապ ունենալ գիշերամիզության բարձր ռիսկի հետ:
- Սթրես և տագնապ. սթրեսային իրավիճակները, օրինակ՝ մեծ եղբայր կամ քույր դառնալը, նոր դպրոց հաճախելը կամ տնից հեռու գիշերելը կարող են խթանել գիշերամիզության առաջացումը:
- Ընտանեկան պատմություն (անամնեզ). եթե մեկ կամ երկու ծնողներն էլ մանկական հասակում ունեցել են գիշերամիզություն, երեխայի մոտ զգալիորեն մեծանում է նույն վիճակի հավանականությունը:
- Ուշադրության պակասի գերակտիվության խանգարում (ՈւՊԳԽ). գիշերամիզությունն ավելի տարածված է ՈւԽԳԽ ունեցող երեխաների շրջանում:
Հոդվածը հրապարակվել է՝ 10-07-2021
Վերջին վերանայում՝ 23-04-2024