Գրադարան
Ցավեր սրունքի ետնամասում (ձկնամկանի շրջանում)

4 րոպե
Ձկնամկանը գտնվում է սրունքի հետևի կողում:
Կծկվելիս ոտքը ծալում է ծնկան հոդում, բարձրացնում կրունկը, և այս շարժումները կարևոր են վազելիս կամ քայլելիս։
Ի՞նչ է ձկնամկանի շրջանի ցավը
Ձկնամկանի շրջանի (ռուսերեն՝ икра) ցավը սովորաբար պատճառվում է նույն մկանի կծկանքից կամ ձգվածությունից: Սակայն երբեմն ցավը կարող է լինել ավելի լուրջ որևէ հիվանդության ախտանիշներից մեկը:
Ձկնամկանի շրջանի ցավի պատճառները
Մկանային կծկանք (ջղաձգում)
Ձկնամկանի ցավը սովորաբար ի հայտ է գալիս այդ մկանի ջղաձգման պատճառով, երբ վերջինս հանկարծակի կծկվում է և մնում այդ վիճակում՝ առանց թուլանալու: Սա կարող է առաջանալ, երբ կատարում եք ձեզ անծանոթ ֆիզիկական վարժություն, ջրազրկված եք (դեհիդրատացիա) կամ ունեք որոշ էլեկտրոլիտների (միներալների) պակաս: Որպես կանոն, նման ջղաձգումներն ինքնուրույն արագ անհետանում են:
Մկանային ձգվածություն
Իրականում, ձկնամկանի շրջանում կան երկու տարբեր մկաններ` երկգլխանի և ձկնամկան, որոնք միմյանց հանդիպում են կրունկոսկրին կպչող աքիլեսյան ջլի (գարշապարի) վրա:
Այս երկու մկաններից մեկնումեկի ձգվածությունը կարող է առաջացնել բռնող, քաշող կամ պատռող բնույթի կտրուկ ցավ: Նման դեպքերում կարող եք նշել նաև՝
- սրունքի հետին շրջանում հանկարծակի ծակող ցավեր կամ այրոց
- նույն շրջանի մկանների քարացում կամ քայլելիս՝ թուլության զգացում
- ոտնաթաթերի վեր բարձրացման դժվարացում
- 1-2 օր անց նույն շրջանում հնարավոր է արյունազեղման և կապտուկի առաջացում:
Սրունքի ետնամասի ցավերի այլ հնարավոր պատճառներից են՝
- աքիլեսյան ջլի բորբոքում (տենդոնիտ)
- իշիաս, երբ խնդիրներ կան ձեր ոտքի նյարդավորումն ապահովող նստանյարդի հետ
- դիաբետիկ պերիֆերիալ (ծայրամասային) նեյրոպաթիա, երբ նյարդի վնասումն ազդում ձեր ստորին և վերին վերջույթների, այդ թվում՝ ոտնաթաթերի և ձեռքերի հսկողության վրա
- տվյալ շրջանի վնասվածք, որն առաջացրել է արյունազեղում (կապտուկ)
- խորանիստ երակների թրոմբոզ (ԽԵԹ), երբ վերջույթների խոր ընկած երակների լուսանցքում ձևավորվում է արյան մակարդուկ (թրոմբ)
- ծանր հիվանդություն համարվող կոմպարտմենտ-համախտանիշ, երբ մկանները ճնշվում են կուտակվող արյունվ կամ այտուցով։
Ե՞րբ է պետք այցելել բժշկին
Այցելեք ձեր բժշկին, եթե՝
- ձկնանման մկանի շրջանն այտուցված է
- տվյալ շրջանն անսովոր սառը կամ գունատված է
- ձեր ստորին վերջույթը թմրած կամ թուլացած է (պարալիզված է)
- ունեք այտուցներ
- տվյալ շրջանը կարմրած, տաքացած կամ ձգված է
- երկու ոտքերն էլ այտուցված են և ունեք դժվարաշնչություն
- ձեր սրունքի ետնամասերը դառնում են ցավոտ քայլելիս կամ դրանից հետո
- տնային պայմաններում մի քանի օր բուժում ստանալուց հետո ցավերը չեն մեղմանում կամ սաստկանում են
- ունեք ցավոտ վարիկոզ երակներ:
Առանց հետաձգելու դիմեք բուժօգնության, եթե ունեք ԽԵԹ-ի նշաններ և երկար ժամանակ գտնվել եք անշարժ նստած վիճակում, օրինակ՝ ժամեր տևող թռիչքների ժամանակ: Այս նշաններից են՝
- ձեր սրունքի ետնամասն այտուցված է
- նույն շրջանի մաշկը կարմրած է կամ զգում եք տեղային տաքություն կամ այրոց
- ձեր ամբողջ ոտքը ցավոտ է:
Ձկնամկանի շրջանի ցավի բուժումը
Հաճախ սրունքի ետնաշրջանի մկանների նուրբ մերսումը կարող է մեղմացնել ջղաձգումը և ցավերը: Եթե ունեք ձկնամկանի ձգվածություն կամ աքիլեսյան տենդոնիտ, կարող եք կատարել «RICE» հապավումով նկարագրվող հետևյալ 4 միջոցառումները՝
- Rest. հանգիստ տվեք տվյալ ոտքին
- Ice. սառցեպարկ կամ սառեցնող այլ միջոց դրեք տվյալ շրջանին (20 րոպե)
- Compress. տվյալ շրջանում դրեք սեղմող վիրակապ (եթե ցավերն ուժեղանում են, ապա թուլացրեք վիրակապը)
- Elevate. բարձր դիրք տվեք տվյալ ոտքին (օրինակ՝ պառկեք և ոտնաթաթի տակ բարձ դրեք)։
Ձեր բժշկի խորհրդով կարող եք նաև ընդունել որևէ հակաբորբոքային դեղամիջոց, որը կարող է մեղմացնել ցավերը և այտուցվածությունը: 48 ժամ անց կարող եք ծնկահոդում զգուշությամբ ծալել ոտքը կամ որևէ մեկի օգնությամբ հանգիստ քայլել՝ առանց ծանրաբեռնելու ձեր տվյալ շրջանի մկանները:
Ձկնամկանի շրջանի ցավի կանխարգելում
Մինչև ծանր վարժանք կատարելը փորձեք նախ «տաքացնել» ձեր մկանները թեթև նախավարժանքներով: Խուսափեք միօրինակ ծանր վարժանքներից կամ հասեք այդ մակարդակին աստիճանաբար:
Խուսափեք ջրազրկումից, որը կարող է նպաստել մկանային ջղաձգումների զարգացմանը: Մագնեզիումի հավելումները (հատկապես հղի կանանց) կարող են օգնել մկանային ջղաձգումների կանխարգելանը:
Եթե ունեք շաքարային դիաբետ, մշտական հսկողության տակ պահեք ձեր արյան շաքարի մակարդակը:
Հոդվածը տեղադրվել է՝ 17-01-2021 վերանայվել է՝ 08-05-2023
Հեղինակ
Հեղինակային բոլոր իրավունքները պատկանում են Մեդեքսին։
Մեդեքս-հեղինակների մասին
Մեր կայքի հոդվածները պատրաստվում են տարբեր ոլորտների փորձառու բժիշկների և առողջապահության մասնագետների կողմից՝ օգտագործելով բժշկագիտության վերջին տվյալները և լավագույն փորձը: