Գլխապտույտ

Մեզնից շատերի մոտ ժամանակ առ ժամանակ կարող է ի հայտ գալ «գլխի թեթևության» կամ մեղմ գլխապտույտի զգացում։

Երբ ինչ-որ մեկի մոտ առկա է գլխապտույտ, նման զգացումը հաճախ ուղեկցվում է հավասարակշռության կորստի և ընդհանուր թուլության նշաններով։

Գլխապտույտի պատճառները

• լաբրինթիտ՝ ներքին ականջի հիվանդություն, որը բերում է մարմնի հավասարակշռության խախտման և վերտիգոյի (գլխապույտի այն տեսակը, երբ մարդուն թվում է, թե շրջապատը պտտվում է իր շուրջը)
• ականջների այլ հիվանդություններ, օրինակ՝ Մինյերի հիվանդություն
• միգրեն
• սթրես կամ տագնապ
• արյան գլյուկոզի մակարդակի կտրուկ անկում (հիպոգլիկեմիա)
• ջրազրկում կամ գերտաքացում
• օրթոստատիկ հիպոտոնիա, երբ պառկած կամ նստած վիճակից կանգնելիս արյան ճնշումն ընկնում է
• գլխուղեղի արյան շրջանառության խանգարումներ (ինսուլտ կամ ՏԻԳ)
• «ծովային» հիվանդություն
• որոշ դեղեր
• ալկոհոլային խմիչքներ
• վիրուսային և այլ հիվանդություններ
• ուղեղի և նյարդերի հետ կապված հիվանդություններ։

Ուշագնացության զգացում

Երբ ձեզ մոտ առկա է գլխապույտ, ապա կարող է ի հայտ գալ նաև ուշագնացության զգացում։ Նման ախտանիշը կարող է վկայել դեպի գլխուղեղ արյան հոսքի նվազման մասին և առաջանալ մի շարք պատճառներից, որոնցից են՝

• արյան ճնշման տատանումներ
• ջրազրկում
• սակավարյունություն (անեմիա)
• որոշ դեղեր
• սաստիկ ուժգնության ցավեր
• որոշ իրավիճակներ, որոնք դուք «տանել չեք կարող» (օրինակ՝ արյան տեսքը)
• տագնապի արտահայտված դրսևորումներ
• երկար ժամանակ պառկած վիճակում լինելուց հետո կտրուկ ոտքի կանգնելը (օրթոստատիկ հիպոտոնիա)
• ուժեղ ու երկարատև հազ, անընդմեջ փռշտոց կամ ծիծաղ
• տաքության ազդեցություն։

Դիմեք ձեր բժշկին, եթե դուք անհանգստացած եք ձեզ մոտ առկա գլխապտույտից, առավել ևս, եթե այն ուղեկցվում է գլխացավերով կամ ուշագնացության զգացումով։

Ինչպե՞ս օգնեմ ինքս ինձ

Եթե ձեզ մոտ առկա է գլխապտույտ, ապա այս խորհուրդները կարող են օգտակար լինել՝

• մնացեք հանգիստ պայմաններում որքան հանարավոր է
• մարմնի դիրքը փոխեք դանդաղ, հատկապես, եթե պառկած վիճակից ոտքի եք կանգնում
• մինչև ոտքի կանգնելը, մի քանի րոպե նստած մնացեք
• խուսափեք գլխի հանկարծակի և կտրուկ շարժումներից, օրինակ, կտրուկ վերև կամ կողքեր նայելուց
• փորձեք խուսափել աստիճաններով վերև բարձրանալուց կամ իջնելուց, քանի որ կարող եք ընկնել և վնասել ձեզ, ծայրահեղ դեպքում ամուր բռնվեք կողաճաղերից
• խուսափեք մեքենա վարելուց կամ վտանգավոր գործիքներով որևէ գործ անելուց. դուք կարող եք դրանով վնաս տալ ոչ միայն ձեզ, այլև ուրիշներին
• եթե ուշագնացության զգացում ունեք, փորձեք ընդունել հորիզոնական դիրք. սա թույլ կտա, որ արյունն ուղեղ հասնի ավելի արագ։

Եթե, այնուամենայնիվ, դուք անհանգստացած եք ձեր գլխապտույտներից, խորհրդակցեք այդ մասին ձեր բժշկի հետ։