Skip to main content

Պատճառներ - Լսողության կորուստ

Հասկանալու համար, թե ինչպես է լսողության կորուստն առաջանում, կարող է օգտակար լինել իմանալը, թե ինչպես է գործում լսողությունը:

Ինչպե՞ս եք դուք լսում

Ականջն ունի երեք հիմնական մաս՝ արտաքին, միջին և ներքին ականջ։ Ձայնային ալիքները անցնում են արտաքին ականջով և առաջացնում են թմբկաթաղանթի թրթռում։ Ականջի թմբկաթաղանթը և միջին ականջի երեք փոքր ոսկորները թրթռումներն ավելի ուժեղ են դարձնում, երբ դրանք անցնում են դեպի ներքին ականջ: Այնտեղ թրթռումները հեղուկի միջով անցնում են ներքին ականջի խխունջաձև հատված, որը հայտնի է որպես կոխլեա։

Խխունջի նյարդային բջիջներին կցված են հազարավոր մանր մազեր, որոնք օգնում են ձայնային թրթռումները վերածելու էլեկտրական ազդանշանների: Էլեկտրական ազդանշանները փոխանցվում են դեպի գլխուղեղ։ Գլխուղեղը այդ ազդանշանները վերածում է ձայնային զգացողության:

Ինչպե՞ս է առաջանում լսողության կորուստը

Լսողության կորստի պատճառները ներառում են հետևյալը:

  • Ներքին ականջի վնասում. ծերացումը և բարձր աղմուկը կարող են առաջացնել ականջի մազերի կամ նյարդային բջիջների մաշվածություն, որոնք ձայնային ազդանշաններ են ուղարկում գլխուղեղին: Վնասված կամ բացակայող մազերը կամ նյարդային բջիջները լավ չեն ուղարկում էլեկտրական ազդանշաններ: Սա հանգեցնում է լսողության կորստի: Ավելի բարձր ձայները կարող են խլացված թվալ: Հնարավոր է, որ ֆոնային աղմուկի պայմաններում դժվար լինի բառերը լսելը:
  • Ականջի ծծմբախցանի կուտակում. ժամանակի ընթացքում ականջի գեջը կարող է փակել ականջի անցուղին և թույլ չտալ ձայնային ալիքների անցումը: Ծծմբախցանների հեռացումը կարող է օգնել լսողության վերականգնմանը:
  • Ականջի վարակ կամ անսովոր ոսկրային գոյացություններ կամ ուռուցքներ. արտաքին կամ միջին ականջում դրանցից որևէ մեկը կարող է առաջացնել լսողության կորուստ:
  • Թմբկաթաղանթի պատռվածք, որը նաև հայտնի է որպես թմբկաթաղանթի թափածակում (պերֆորացիա). աղմուկի ուժեղ պայթյունները, ճնշման հանկարծակի փոփոխությունները, ականջի թմբկաթաղանթը որևէ առարկայով վնասվելը և վարակը կարող են հանգեցնել թմբկաթաղանթի պատռվածքի:

Ռիսկի գործոններ

Գործոնները, որոնք վնասում են կամ հանգեցնում են ներքին ականջի մազերի և նյարդային բջիջների կորստի, ներառում են հետևյալը:

  • Ծերացում. ներքին ականջը ժամանակի ընթացքում քայքայվում է:
  • Բարձր աղմուկ. բարձր ձայների մոտ գտնվելը կարող է վնասել ներքին ականջի բջիջները: Բարձր ձայների կողքին լինելիս վնասը կարող է առաջանալ ժամանակի ընթացքում կամ լսողությունը կարող է տուժել բարձր աղմուկի կարճատև ազդեցությունից, օրինակ՝ կրակոցից:
  • Ժառանգականություն. ձեր գեները կարող են ձեզ մոտ ավելի հավանական դարձնել ձայնից կամ տարիքն առնելուց ականջի վնասվելու հավանականությունը:
  • Աշխատանքային աղմուկներ. այն աշխատանքները, որտեղ բարձր աղմուկը մշտական է, ինչպիսիք են գյուղատնտեսությունը, շինարարությունը կամ գործարանային աշխատանքը, կարող են հանգեցնել ականջի ներսում վնասման:
  • Այլ աղմուկներ. պայթուցիկների աղմուկների ազդեցությունը, ինչպիսիք են հրազենի և ռեակտիվ շարժիչների աղմուկները, կարող է առաջացնել լսողության անմիջական, մշտական կորուստ: Վտանգավոր բարձր աղմուկի այլ աղբյուրներից են ձնագնացը, մոտոցիկլետը, ատաղձագործությունը կամ բարձր երաժշտություն լսելը:
  • Որոշ դեղամիջոցներ. դրանք ներառում են Գենտամիցին հակաբիոտիկը, Սիլդենաֆիլը (Վիրագրա) և որոշ դեղամիջոցներ, որոնք օգտագործվում են քաղցկեղի բուժման համար, որոնք կարող են վնասել ներքին ականջը: Ասպիրինի, ցավազրկող այլ միջոցների, մալարիայի դեմ դեղամիջոցների կամ կանթային միզամուղների շատ բարձր դեղաչափերը կարող են կարճաժամկետ ազդեցություն ունենալ լսողության վրա: Դրանք ներառում են ականջներում զնգոցը, որը նաև հայտնի է որպես տինիտուս կամ լսողության կորուստը:
  • Որոշ հիվանդություններ. հիվանդությունները, ինչպիսին է մենինգիտը, որոնք առաջացնում են բարձր ջերմություն, կարող են վնասել խխունջը:

Տարածված ձայների բարձրության աստիճանների համեմատությունը

Ստորև բերված աղյուսակում թվարկված են տարածված ձայները և դրանց դեցիբելի մակարդակները: Դեցիբելը միավոր է, որն օգտագործվում է չափելու, թե որքան բարձր է ձայնը: ԱՄՆ Հիվանդությունների վերահսկման և կանխարգելման կենտրոնը (CDC) զգուշացնում է, որ 70 դեցիբելից բարձր աղմուկը ժամանակի ընթացքում կարող է վնասել լսողությունը: Որքան բարձր է աղմուկը, այնքան քիչ ժամանակ է պահանջվում լսողության տևական վնաս պատճառելու համար:

Տարածված աղմուկների բարձրության աստիճանը
ԴեցիբելԱղմուկի աղբյուրը
 Անվտանգ միջակայք
30շշուկ
40սառնարան
60նորմալ զրույց
75աման լվացող մեքենա
 Վտանգավոր միջակայք
85քաղաքային ծանր երթևեկություն, դպրոցի բուֆետ
95մոտոցիկլ
100ձնագնաց
110շղթայով սղոց
110հանքահատ մուրճ, ռոք համերգ, սիմֆոնիա
115ավազահանք
120շտապօգնության ազդանշան, ամպրոպ
140-165հրազենի կրակոց

Բարձր ձայների ազդեցությանը ենթարկվելու ամենաերկար թույլատրելի տևողությունը

Ստորև ներկայացված են աղմուկի ամենաբարձր մակարդակները և դրանց տևողությունը, որոնց ազդեցությամբ մարդիկ կարող են աշխատել առանց լսողության պաշտպանության միջոցների:

Օրենքով թույլատրված աշխատանքային աղմուկի առավելագույն ազդեցությունը
Ձայնի բարձրությունը, դեցիբելՏևողություն, օրական
Աղբյուր. The National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH), 2018.
908 ժամ
926 ժամ
954 ժամ
973 ժամ
1002 ժամ
1021,5 ժամ
1051 ժամ
11030 րոպե
11515 րոպե կամ պակաս

Հոդվածը հրապարակվել է՝ 10-05-2023
Վերջին վերանայում՝ 30-04-2024