Պատճառներ - Սրտի աղմուկներ

Սրտի աղմուկն առաջանում է սրտի միջով արյան արագ, անկայուն (տուրբուլենտային) հոսքի պատճառով:

Սրտի աղմուկը կարող է առաջանալ՝

• երբ սիրտը լցվում է արյունով (դիաստոլիկ աղմուկ)
• երբ սիրտը դատարկվում է (սիստոլիկ աղմուկ)
• սրտի կծկման ամբողջ փուլում (շարունակական կամ սիստոլիկ-դիաստոլիկ աղմուկ):

Անվնաս (անմեղ) կամ ֆիզիոլոգիական աղմուկներ

Սրտի անմեղ աղմուկով մարդը սովորաբար նորմալ սիրտ ունի։ Նորածինների և երեխաների մոտ անմեղ աղմուկները տարածված են:

Այն գործոնները, որոնք կարող են փոխել արյան հոսքը և առաջացնել սրտի անմեղ աղմուկներ, ներառում են հետևյալը՝

• բարձր ջերմություն
• հյուսվածքներին թթվածին մատակարարող արյան առողջ կարմիր բջիջների (էրիթրոցիտների) պակաս (սակավարյունություն կամ անեմիա)
• գերակտիվ վահանաձև գեղձ (հիպերթիրեոզ)
• արագ աճի փուլեր, օրինակ՝ դեռահաս տարիքում
• ֆիզիկական ակտիվություն կամ վարժանք
• հղիություն:

Անմեղ աղմուկները կարող են ժամանակի ընթացքում անհետանալ: Երբեմն սրտի աղմուկը շարունակվում է ողջ կյանքի ընթացքում՝ առանց որևէ առողջական լուրջ խնդրի զարգացման։

Անհանգստացնող (ախտաբանական) աղմուկներ

Երեխաների մոտ անհանգստացնող աղմուկները սովորաբար պայմանավորված են ի ծնե առկա սրտի կառուցվածքի հետ կապված խնդիրներով (սրտի բնածին արատ):

Սրտի անհանգստացնող աղմուկի բնածին պատճառները ներառում են հետևյալը:

• Անցքեր սրտում. ծնվելուց առաջ սրտի վերին կամ ստորին խոռոչների կամ երկուսի միջև առկա պատին կարող է ձևավորվել անցք: Օրինակներից են նախասրտերի միջնապատի դեֆեկտը և փորոքային միջնապատի դեֆեկտը:
• Սրտային շունտեր. սա ի ծնե առկա սրտի կառուցվածքային խնդիր է, որն առաջացնում է արյան անկանոն հոսք սրտի խոռոչների կամ արյունատար անոթների միջև:

Չափահասների մոտ սրտի անհանգստացնող աղմուկները սովորաբար պայմանավորված են սրտի փականային խնդիրներով, որոնք զարգանում են ավելի ուշ կյանքում (ձեռքբերովի սրտի փականի հիվանդություն):

Ստորև ներկայացվում են սրտի փականները վնասող գործոններից կամ վիճակներից ամենակարևորները:

• Կալցիումական կուտակումներ. կալցիումի նստվածքները կարող են հանգեցնել սրտի փականի, օրինակ՝ միտրալ փականի կամ աորտայի փականի կոշտացման և նեղացման (փականի ստենոզ): Կալցիֆիկացված փականը նաև կարող է ամբողջությամբ չփակվել՝ թույլ տալով, որ արյունը ետ հոսի (փականի ռեգուրգիտացիա): Արյան հոսքի փոփոխություններն առաջացնում են աղմում։ Երբ կալցիումն ազդում է սրտի փականների վրա, կոչվում է կալցիֆիկ կամ դեգեներատիվ փականային հիվանդություն:
• Սրտի ներքին լորձաթաղանթի և փականների վարակ (էնդոկարդիտ)․ այս վարակի պատճառ են հանդիսանում բակտերիաները կամ այլ մանրէներ: Դրանք արյան միջոցով տարածվում են դեպի սիրտ մարմնի մեկ այլ մասից, օրինակ՝ բերանից: Աղմուկ կարող է առաջանալ, եթե վարակը չբուժվի և ազդի սրտի փականների վրա:
• Ռևմատիկ տենդ (ռևմատիզմ). սա ստրեպոկոկային կոկորդի լուրջ բարդություն է: Ռևմատիկ տենդը կարող է առաջանալ նրանց մոտ, ովքեր չեն ստանում վարակի դեմ որևէ բուժում կամ չեն ավարտում նշանակված բուժումը: Երբ ռևմատիկ տենդն ազդում է սրտի փականների վրա, կոչվում է սրտի ռևմատիկ հիվանդություն: Սրտի փականային խնդիրը կարող է առաջացնել աղմուկ:

Ռիսկի գործոններ

Նորածինների մոտ սրտի աղմուկների ռիսկը մեծացնող գործոններից են՝

• սրտի հետ կապված խնդիրների ընտանեկան պատմություն (անամնեզ), որոնք առաջացնում են աղմուկներ
• հղիության ընթացքում մոր մոտ չվերահսկվող շաքարային դիաբետ
• հղիության ընթացքում մոր մոտ կարմրախտ (գերմանական կարմրուկ):
• hղիության ընթացքում մոր կողմից որոշակի դեղամիջոցների, ալկոհոլի կամ ապօրինի թմրամիջոցների օգտագործում:

Սրտի աղմուկի ռիսկը մեծացնող որոշ առողջական խնդիրներից են՝

• հազվադեպ հանդիպող քաղցկեղային ուռուցք, որն արյան մեջ արձակում է որոշակի քիմիական նյութեր (կարցինոիդ համախտանիշ)
• թուլացած սրտամկան (կարդիոմիոպաթիա)
• սրտի լորձաթաղանթի վարակ (էնդոկարդիտ)
• սակավարյունություն (անեմիա)
• արյան խանգարումներ, որոնք ընթանում են արյան որոշ տեսակի սպիտակ բջիջների (էոզինոֆիլների) քանակի մեծացմամբ  (հիպերէոզինոֆիլային համախտանիշ)
• որոշ աուտոիմուն խանգարումներ, ինչպիսիք են համակարգային կարմիր գայլախտը (լուպուս) և ռևմատոիդ արթրիտը
• սրտի փականային հիվանդություն
• թոքերում բարձր արյան ճնշում (թոքային հիպերտենզիա)
• ռևմատիկ տենդի պատմություն
• վահանաձև գեղձի գերակտիվություն (հիպերթիրեոզ)։