Եթե ունեք արտաքին սեռական օրգանների՝ ամոթույքի հետ կապված որևէ խնդիր, բազմաթիվ կանանց նման, կարող եք երկչոտել և այդ մասին ձեր բժշկին չտեղեկացնել:
Բազաթիվ կանանց համար սա փակ թեմա է, որի վերաբերյալ պետք է իմանան միայն իրենք: Այնուամենայնիվ, կան վիճակներ, երբ բժշկին այցելելն ամենախելամիտ որոշումն է: Եթե նման հարցով ամաչում եք բժշկին դիմել, խնդրեք, որ ձեզ զննի կին բժիշկ:
Ի՞նչ են ամոթաշրթերը
Ամոթաշրթերը կամ սեռական շրթերը ձեր արտաքին սեռական օրգանների՝ ամոթույքի արտաքինից երևացող ծալքեր են: Դրանք մաշկային ծալքեր են, որոնք պաշտպանում են ձեր ծլիկը (կլիտոր), հեշտոցի նախադուռը և միզուկի բացվածքը: Սեռական ակտիվության ժամանակ ամոթաշրթերը արյունալեցվում և քիչ այտուցվում են:
Դուք ունեք ամոթաշրթերի երկու զույգ՝ արտաքին կամ մեծ և ներքին կամ փոքր ամոթաշրթեր:
- Մեծ ամոթաշրթերը գոյանում են մաշկային 2 ծալքերով, որոնք երկայնաձիգ ձգվում են ցայլքից մինչև շեք և սահմանափակում սեռական ճեղքը:
- Փոքր ամոթաշրթերը ընկած են մեծ շուրթերից ներս և ծածկում են հեշտոցի նախադուռը:
Ամոթաշրթերի չափսը, ձևը և գույնը տարբեր կանանց մոտ տարբեր է:
Իմացե՛ք ավելին կանանց արտաքին սեռական օրգանների մասին մասին:
Ամոթաշրթերն ախտահարող առողջական խնդիրներ
Ամոթաշրթերը ձեր մարմնի խիստ զգայուն շրջանն են, որտեղ կարող են զարգանալ ուռուցքային գոյացություններ, ցաներ, կիստաներ և մազի ներաճ:
Ամոթաշրթերի հետ կապված ամենատարածված խնդիրները մաշկային բնույթի են, օրինակ՝ ատոպիկ մաշկաբորբ (էկզեմա) և փսորիազ: Մյուս ախտաբանական վիճակները ներկայացվում են ստորև:
Ամոթաշրթերի գերաճ (հիպերտրոֆիա)
Ամոթաշրթերի գերաճն այն է, երբ շուրթերից մեկնումեկը կամ երկուսն էլ սովորականից ավելի մեծ են: Օրինակ, փոքր շուրթերը կարող են մեծանալ և դուրս գալ մեծ շուրթերի տակից:
Ամոթաշրթերի գերաճն անվնաս է: Այն չի ազդում ձեր սեռական կյանքի վրա և չի նշանակում, որ դուք ունեք առողջական խնդիր: Սակայն չափազանց մեծ ամոթաշուրթը կարող է առաջացնել անհարմարավետություն կամ հանգեցնել մաքուր պահելու հետ կապված խնդիրների: Նման դեպքերում բժիշկը կարող է խորհուրդ տալ, որ հագնեք ավելի ազատ ներքնազգեստ կամ օգտագործեք գրգռվածությունը նվազեցնող նրբաքսուքներ (կրեմներ):
Նման դեպքում, եթե ամոթաշրթերի գերաճը խնդիրներ է առաջացնում, ձեր բժիշկը կարող է առաջարկվել լաբիապլաստիկա, որի նպատակն այս օրգանը ձևափոխել-փոքրացնելն է:
Միաձուլված ամոթաշրթեր
Միաձուլված ամոթաշրթերը տերմին է, որն օգտագործում են այն դեպքերում, երբ մեծ ամոթաշրթերը միմյանց միաձուլված են: Սա շատ տարածված է և նորմայում զարգանում է 1-2 տարեկան աղջիկ երեխաների մոտ: Երբ աղջիկների սեռահասունացումն ավարտվում է, մեծ շրթերը գրեթե միշտ արդեն առանձնացած են միմյանցից:
Միաձուլված ամոթաշրթերը սովորաբար որևէ բժշկական միջամտության կարիք չեն առաջացնում: Ծայրահեղ դեպքերում, երբ դա առաջացնում է միզելու հետ կապված դժվարություն, կարող է առաջարկվել վիրահատություն, սակայն ամոթաշրթերի նորից միմյանց միաձուլվելու ռիսկը մնում է բարձր:
Ամոթաշրթերի այտուց
Եթե ձեր ամոթաշուրթն այտուցված է, սա կարող է լինել սնկիկային վարակի (հեշտոցային կանդիդոզ) կամ հեշտոցի բակտերիաների միջև հավասարակշռության խախտման (բակտերիալ վագինոզ), ալերգիայի կամ վարակի նշան: Ամոթաշրթերը նաև կարող են այտուցվել սեռական հարաբերությունից հետո:
Եթե այտուցը մեծանում է և ուղեկցվում ցավով, քորով, սուր հոտով արտասովոր արտադրությամբ կամ արտահայտված ուռածությամբ, անպայման այցելեք ձեր բժշկին: Ձեզ կառաջարկվի բուժում, որը կապված է այտուցի պատճառից:
Բարթոլինյան կիստա
Բարտոլինյան գեղձերը գտնվում են հեշտոցի երկու կողմերում: Երբ դրանք խցանվում են, առաջանում է կիստա՝ ցավոտ կամ լարված գոյացություն: Այս կիստան կարող է վարակվել՝ հանգեցնելով թարախի կուտակման և թարախակույտի առաջացման:
Իմացե՛ք ավելին բարթոլինյան գեղձի կիստայի և թարախակույտի մասին:
Թարախակույտ (աբսցես)
Թարախակույտը վարակ է, որը հարուցվում է մաշկի տակ գտնվող բակտերիայով: Այն կարող է առաջանալ ձեր ամոթաշուրթի վրա կամ բարթոլինյան գեղձում: Թարախակույտ նաև կարող է առաջանալ ներաճած մազի, պիրսինգի, մաշկի գրգռման և ներմաշկային գեղձերի վարակի, ինչպես նաև սեռական ճանապարհով փոխանցվող վարակների պատճառով:
Փսորիազ
Բազմաթիվ կանայք և աղջիկներ, ովքեր մարմնի այլ շրջաններում ունեն փսորիազ, կարող են նույն մաշկային ախտահարումն ունենալ նաև ամոթաշրթերի վրա: Փսորիազը բնորոշվում է կարմիր և քոր հարուցող ցանով, սովորաբար մազոտ մաշկի վրա, որը կարող է տարածվել մինչև հետանցք: Փսորիազի ախտանիշները կարող են մեղմանալ մի շարք նրբաքսուքներով կամ քսուքներով, սակայն փսորիազային ցանն ունի կրկնվելու հակում:
Իմացե՛ք ավելին փսորիազի մասին:
Սեռական գորտնուկներ և հերպես
Սեռական գորտնուկները կամ կանդիլոմաները սրածայր, տափակ կամ խմբերով հայտնվող գորտնուկանման գոյացություններ են, որոնք առաջանում են մարդու պապիլոմավիրուսի (ՄՊՎ) պատճառով և կարող են ի հայտ գալ ձեր ամոթաշրթերի և հարակից շրջաններում: Դրանք հաճախ ինքնուրույն վերանում են, սակայն, եթե ձեզ մոտ ցավոտ են և առաջացնում են սաստիկ քոր, ձեր բժիշկը կարող է նշանակել բուժում՝ հատուկ գունանյութեր, սառեցում կամ լազերային այրում: Բուժումը վերացնում է գորտնուկը, բայց ոչ՝ վիրուսը:
Իմացե՛ք ավելին սեռական գորտնուկների (կանդիլոմաների) մասին:
Սեռական (գենիտալ) հերպեսը սեռական ճանապարհով փոխանցվող վարակ է, որը հարուցվում է հասարակ հերպեսի վիրուսով: Այն դրսևորվում է ամոթաշրթերի վրա բշտիկային ցանավորման բռնկմամբ, որը կարող է ձեր կյանքի ընթացքում ժամանակ առ ժամանակ կրկնվել: Եթե կարծում եք, որ ունեք սեռական հերպես, ապա կարևոր է, որ առանց ուշացնելու այցելեք ձեր բժշկին և վաղ սկսեք ձեր բուժումը: Համոզվեք, որ սեռական հարաբերության ժամանակ օգտագործում եք պահպանակ և վարակը չեք փոխանցում ձեր զուգընկերոջը:
Իմացե՛ք ավելին սեռական հերպեսի մասին:
Սպիական կամ տապակ որքին
Ամոթաշրթերը կարող են ախտահարվել նաև սպիական կամ տափակ որքինով, որը բերում է ուժեղ քորի, այրոցի զգացման և ցավոտ սեռական հարաբերության: Կարծիք կա, որ մաշկի նման ախտահարման հիմքում ընկած են աուտոիմուն խանգարումները: Ավելի հաճախ որքինի այս տեսակը զարգանում է դաշտանադադարից հետո:
Չբուժվելու դեպքում այս վիճակը կարող է առաջացնել սպիացում: Բժիշկը ձեզ հետ կզրուցի հնարավոր բուժումների, այ թվում՝ ստերոիդների և ցավազրկող դեղերի վերաբերյալ:
Ամոթաշրթերի խնամքը
Կարևոր է, որ դուք ժամանակ առ ժամանակ զննեք ձեր արտաքին սեռական օրգանները և համոզվեք, որ անհանգստանալու տեղիք առաջացնող որևէ փոփոխություն չկա: Նույն նպատակի համար կարող եք այցելել ձեր բժշկին:
Ընդունեք ցնցուղ, այլ ոչ թե լոգանք, օգտագործեք հիպոալերգիկ զուգարանի թուղթ և լվացքի նյութեր, և խուսափեք պինդ կամ ուժեղ օճառից: Չորացրեք այս շրջանը զգուշորեն, այլ ոչ թե տրորելով, և, ըստ անհրաժեշտության, սեռական հարաբերության ժամանակ օգտագործեք լուբրիկանտ (քսուքանյութ):
Կրեք ազատ ծակոտկեն և բնական մանրաթելից գործված ներքնազգեստ: Եթե հարմար է, օգտագործեք տամպոն, և ոչ թե միջադիր:
Եթե ունեք ամոթաշրթերի հետ կապված որևէ խնդիր, մաքուր սրբիչով փաթաթված սառցեպարկը կարող է մեղմացնել անհարմարավետության զգացումը:
Ե՞րբ այցելել բժշկին
Այցելեք ձեր բժշկին, եթե ձեր գանգատները չեն մեղմանում՝ ցավ, այրոցի զգացում կամ քոր:
Հոդվածը հրապարակվել է՝ 28-05-2020
Վերջին վերանայում՝ 30-04-2024