Skip to main content

Պատճառներ - Լյարդային հիվանդություն

Լյարդային հիվանդությունն ունի բազմաթիվ պատճառներ։

Վարակ

Մակաբույծները և վիրուսները կարող են վարակել լյարդը՝ առաջացնելով լյարդի գործունեությունը թուլացնող բորբոքում: Լյարդի ախտահարում առաջացնող վիրուսները կարող են տարածվել արյան կամ սերմնահեղուկի, ախտոտված սննդի կամ ջրի, ինչպես նաև վարակված անձի հետ սերտ շփման միջոցով: Լյարդի վարակների ամենատարածված տեսակներից են՝

  • հեպատիտ A
  • հեպատիտ B
  • հեպատիտ C

Իմունային համակարգի խանգարումներ

Որոշ հիվանդությունների դեպքում իմունային համակարգը գրոհում է օրգանիզմի սեփական բջիջները։ Դրանք կոչվում են աուտոիմուն խանգարումներ և կարող են ախտահարել լյարդը: Նմանատիպ վիճակներից են՝

  • աուտոիմուն հեպատիտ
  • առաջնային բիլիար խոլանգիտ
  • առաջնային սկլերոտիկ խոլանգիտ:

Գենետիկա

Մեկ կամ երկու ծնողներից ժառանգված ոչ նորմալ գենը կարող է առաջացնել լյարդում տարբեր նյութերի կուտակում, որի արդյունքում՝ լյարդի ախտահարում։ Լյարդի գենետիկ հիվանդություններից են՝

  • հեմոքրոմատոզ
  • Վիլսոնի հիվանդություն
  • ալֆա-1 անտիտրիպսինի դեֆիցիտ:

Քաղցկեղ և այլ ուռուցքներ

Օրինակներից են՝

  • լյարդի քաղցկեղ
  • լեղածորանի քաղցկեղ
  • լյարդի ադենոմա:

Այլ

Լյարդային հիվանդության այլ տարածված պատճառներից են՝

  • ալկոհոլի քրոնիկ չարաշահում
  • լյարդում ճարպի կուտակում (լյարդի ոչ ալկոհոլային ճարպային հիվանդություն)
  • որոշ դեղամիջոցներ (այդ թվում՝ դեղատոմս չպահանջող)
  • որոշ բուսական միացություններ:

Ռիսկի գործոններ

Լյարդային հիվանդության զարգացման ռիսկը բարձրացնող գործոններից են՝

  • ալկոհոլի չարաշահում
  • գիրություն
  • 2-րդ տիպի դիաբետ
  • տատուներ կամ պիրսինգ
  • ներարկային թմրամիջոցների նույն ասեղով օգտագործում
  • մինչև 1992թ․ արյան փոխներարկում
  • այլ մարդկանց արյան և այլ կենսահեղուկների ազդեցություն
  • չպաշտպանված սեռական հարաբերություն
  • որոշ քիմիական նյութերի կամ թույների ազդեցություն
  • լյարդային հիվանդության ընտանեկան պատմություն։

Հոդվածը հրապարակվել է՝ 09-10-2021
Վերջին վերանայում՝ 23-04-2024