Պրոկտիտ. պատճառներ

Ուղիղ աղիքի լորձաթաղանթը կարող է բորբոքվել տարբեր պատճառներով:

Մասնավորապես, ձեզ մոտ պրոկտիտ կարող է զարգանալ որոշ հիվանդությունների պատճառով: Դրանցից ամենատարածվածները ներկայացվում են ստորև:

• Աղիների բորբոքային հիվանդություն. այս հիվանդությամբ (Կրոնի հիվանդություն և խոցային կոլիտ) մարդկանց մոտ 30%-ի մոտ զարգանում է նաև ուղիղ աղիքի լորձաթաղանթի բորբոքում:
• Վարակներ. սեռական ճանապարհով փոխանցվող հիվանդությունները (ՍՃՓՀ), հատկապես հետանցքային (անալ) սեռական հարաբերություն ունեցող մարդկանց շրջանում կարող են բերել պրոկտիտի: Պրոկտիտ առաջացնող ՍՃՓՀ-ից են գոնորեան, սեռական (գենիտալ) հերպեսը և քլամիդիան: Ուղիղ աղիքի լորձաթաղանթի բորբոքում կարող են առաջացնել նաև սննդածին վարակները, օրինակ՝ սալմոնելոզ, բակտերիալ դիզենտերիա (շիգելոզ) և կամպիլոբակտերիոզ:
• Քաղցկեղի ճառագայթային բուժում. ուղիղ աղիքին կամ հարակից հյուսվածքներին ուղղված ճառագայթային բուժումը կարող է բորբոքել ուղիղ աղիքի լորձաթաղանթը: Նման պրոկտիտները կոչվում են «ճառագայթային» և կարող են սկսվել ճառագայթային բուժման ընթացքում և շարունակվել բուժումն ավարտելուց հետո մի քանի ամիս ևս: Այլ դեպքերում ճառագայթային պրոկտիտ կարող է զարգանալ ճառագայթային բուժումն ավարտելուց տարիներ հետո:
• Հակաբիոտիկներ. երբեմն որևէ վարակային հիվանդության բուժման համար օգտագործվող հակաբիոտիկները ոչնչացնում են աղիների օգտակար բակտերիաները, որի արդյունքում ուղիղ աղիքում սկսում է աճել Clostridium difficile վնասակար բակտերիան, որն էլ առաջացնում է լորձաթաղանթի բորբոքում:
• «Շրջանցող» պրոկտիտ. պրոկտիտ կարող է զարգանալ այն անձանց մոտ, ովքեր անցել են հաստաղիքային վիրահատական միջամտություն, որի արդյունքում օրգանիզմից աղիների պարունակության (կղանքային զանգված) հեռացման համար ստեղծվել է ուղիղ աղիքը շրջանցող արհեստական բացվածք (ստոմա):
• Սննդային պրոտեինից առաջացած պրոկտիտ. պրոկտիտի այս տեսակը կարող է ի հայտ գալ այն նորածինների մոտ, ովքեր խմում են կամ կովի կաթ կամ էլ սոյայի վրա հիմնված կեր: Այլ դեպքերում պրոկտիտի պատճառ կարող է դառնալ կրծքով կերակրող մոր կողմից կաթնային սննդամթերքների կանոնավոր օգտագործումը:
• Էոզինոֆիլային պրոկտիտ. այս հիվանդությունը զարգանում է, երբ արյան սպիտակ բջիջներից էոզինոֆիլները կուտակվում են ուղիղ աղիքի լորձաթաղանթում: Էոզինոֆիլային պրոկտիտ դիտարկվում է միայն մինչև 2 տարեկան մանկահասակ երեխաների շրջանում:

Ռիսկի գործոններ

Պրոկտիտի առաջացման ռիսկի գործոններից են՝

• անպաշտպան սեռական հարաբերություն, որը բարձրացնում է ՍՃՓՀ-ով վարակվելու և պրոկտիտի զարգացման ռիսկը, հատկապես, եթե ունեք բազմաթիվ սեռական զուգընկերներ, չեք օգտագործում պահպանակ կամ հարաբերվում եք որևէ ՍՃՓՀ ունեցող զուգընկերոջ հետ
• աղիների բորբոքային հիվանդություն (Կրոնի հիվանդություն և խոցային կոլիտ)
• ուղիղ աղիքին կամ հարակից հյուսվածքներին ուղղված ճառագայթային բուժում: