Skip to main content

Պատճառներ - Դեռահասության դեպրեսիա

Ճշգրիտ հայտնի չէ, թե ինչն է առաջացնում դեպրեսիա, սակայն մի շարք խնդիրներ կարող են ներգրավված լինել:

Դրանցից մի քանիսը ներկայացվում է ստորև:

  • Գլխուղեղի քիմիական նյութեր. նեյրոհաղորդիչները (նեյրոմեդիատորներ) գլխուղեղի բնական քիմիական նյութեր են, որոնք ազդանշաններ են փոխանցում ձեր գլխուղեղի և մարմնի այլ մասեր: Երբ այս քիմիական նյութերը նորմալ չեն կամ խանգարված են, նյարդային ընկալիչների և նյարդային համակարգերի գործառույթը փոխվում է, ինչը կարող է հանգեցնել դեպրեսիայի:
  • Հորմոններ. օրգանիզմի հորմոնային հավասարակշռության փոփոխությունները կարող են ներգրավված լինել դեպրեսիայի զարգացման կամ սկզբի մեջ:
  • Ժառանգական առանձնահատկություններ. դեպրեսիան ավելի տարածված է այն մարդկանց մոտ, ում արյունակից ազգականները, օրինակ՝ ծնողները կամ նրանց ծնողները, նույնպես ունեն այդ վիճակը:
  • Վաղ մանկության տարիքի տրավմա. մանկական տարիքի տրավմատիկ իրադարձությունները, ինչպիսիք են ֆիզիկական կամ հուզական բռնությունը կամ ծնողի կորուստը, կարող են գլխուղեղում առաջացնել փոփոխություններ, որոնք մեծացնում են դեպրեսիայի ռիսկը:
  • Բացասական մտածողությանը փորձառության բնույթը. դեռահասների դեպրեսիան կարող է կապված լինել անհուսության վիճակին հարմարվելու, այլ ոչ թե նման իրավիճակի հաղթահարմանը և կյանքի փոփոխություններին ուղղված լուծումներ գտնելու փորձառության հետ:

Ռիսկի գործոններ

Բազմաթիվ գործոններ մեծացնում են դեռահասների դեպրեսիայի զարգացման կամ դրսևորման ռիսկը, այդ թվում՝

  • այնպիսի խնդիրներ ունենալը, որոնք բացասաբար են անդրադառնում ինքնագնահատականի վրա, ինչպիսիք են գիրությունը, հասակակիցների հետ շփումներում առկա խնդիրները, երկարատև բուլիինգը (ծաղրանքի կամ ճնշման ենթարկվելը) կամ ուսման և առաջադիմության հետ կապված խնդիրները
  • ֆիզիկական կամ սեռական բռնության զոհ կամ ականատես լինելը
  • հոգեկան առողջության մեկ այլ խնդիր ունենալը, ինչպիսիք են բիպոլյար խանգարումը, տագնապային խանգարումը, անձնային խանգարումը, անորեքսիան կամ բուլիմիան
  • սովորելու հաշմանդամություն կամ ուշադրության պակասի և գերակտիվության խանգարում (ՈւՊԳԽ) ունենալը
  • մշտական ցավ կամ քրոնիկ ֆիզիկական հիվանդություն ունենալը, ինչպիսիք են քաղցկեղը, շաքարային դիաբետը կամ ասթման
  • անհատականության որոշակի գծեր ունենալը, ինչպիսիք են ցածր ինքնագնահատականը կամ չափազանց կախվածությունը, ինքնաքննադատությունը կամ հոռետեսությունը
  • ալկոհոլի, նիկոտինի կամ ապօրինի թմրամիջոցների չարաշահում
  • չաջակցող միջավայրում գեյ, լեսբուհի, բիսեքսուալ կամ տրանսգենդեր լինելը:

Ընտանեկան պատմությունը և ընտանիքի կամ այլոց հետ ունեցած խնդիրները նույնպես կարող են մեծացնել ձեր դեռահասի մոտ դեպրեսիայի ռիսկը: Նման իրավիճակներից են՝

  • դեպրեսիա, բիպոլյար խանգարում կամ ալկոհոլի չարաշահման խնդիրներ ունեցող ծնող, տատ, պապ կամ այլ արյունակից ազգական ունենալը
  • ինքնասպանության հետևանքով մահացած ընտանիքի անդամ ունենալը
  • հաղորդակցության և փոխհարաբերությունների լուրջ խնդիրներով ընտանիք ունենալը
  • կյանքի մեծ սթրեսային իրադարձություններին առչնվելը, ինչպիսիք են ծնողների ամուսնալուծությունը, ծնողների զինվորական ծառայությունը կամ սիրելիի մահը:

Հոդվածը հրապարակվել է՝ 22-05-2023
Վերջին վերանայում՝ 22-04-2024