Մեջքի ցավը հաճախ առաջանում է առանց պատճառի, որը կարող էր երևալ արյան թեստով կամ պատկերային հետազոտությամբ:
Մենք մեջքը սովորաբար կապում ենք ողնաշարի հետ, սակայն մեջքի շրջանն ունի բարդ կառուցվածք, որի կազմության մեջ մտնում են տարբեր ոսկորներ, մկաններ, նյարդեր և հոդեր, և դրանց յուրաքանչյուրի նույնիսկ թեթև խնդիրը կարող է առաջացնել ցավ կամ անհարամարավետություն:
Հիվանդությունները և վիճակները, որոնք սովորաբար կապված են մեջքի ցավի հետ, ներառում են հետևյալը:
- Մկանների կամ կապանների գերձգում. ծանրության բազմակի բարձրացումը կամ իրանի կտրուկ անհարմար շարժումները կարող են ձգել մեջքի մկանները և ողնաշարի կապանները: Ֆիզիկական վատ վիճակում գտնվող մարդկանց համար մեջքի մշտական ծանրաբեռնվածությունը կարող է առաջացնել ցավոտ մկանային կծկանք (սպազմ):
- Արտափքված կամ պատռված սկավառակներ. միջողնային սկավառակները (դիսկեր) գործում են որպես ողնաշարի ոսկորների՝ ողների միջև տեղադրված բարձիկներ: Սկավառակի ներսում գտնվող փափուկ նյութը կարող է արտափքվել կամ պատռվել՝ սեղմելով նյարդը: Բժիշկները սա անվանում են միջողնային սկավառակների ճողվածք և պրոտրուզիա: Այնուամենայնիվ, արտափքված կամ պատռված սկավառակը կարող է մեջքի ցավ չառաջացնել: Սկավառակի հիվանդությունը հաճախ հայտնաբերվում է մեկ այլ պատճառով արված ողնաշարի ռենտգեն հետազոտությամբ, համակարգչային տոմոգրաֆիայով (ԿՏ) կամ մագնիսա-ռեզոնանսային տոմոգրաֆիայով (ՄՌՏ):
- Հոդաբորբ (արթրիտ). օստեոարթրիտը կարող է ազդել մեջքի ստորին՝ գոտկային հատվածի վրա: Որոշ դեպքերում ողնաշարի արթրիտը կարող է հանգեցնել ողնուղեղը շրջապատող տարածության նեղացման, որը կոչվում է ողնաշարի սթենոզ:
- Օստեոպորոզ. ողնաշարի ողերում կարող են առաջանալ ցավ պատճառող ճաքեր կամ կոտրվածքներ, եթե ոսկորները դառնում են ծակոտկեն և փխրուն:
- Անկիլոզացնող սպոնդիլիտ (աքսիալ սպոնդիլարթրիտ). այս բորբոքային հիվանդությունը կարող է հանգեցնել ողնաշարի որոշ ոսկորների միաձուլման: Սա ողնաշարը դարձնում է ավելի քիչ ճկուն:
Մեջքի ցավի այլ պատճառները ներառում են հետևյալը:
- Ուսային հոդի կապսուլիտ (սառեցված ուսեր). սա բերում է ուսագոտու ցավոտ լարվածության, որը դժվարացնում է զգեստափոխվելը, մեքենա վարելը և խանգարում է քունը։
- Պարանոցային լարվածություն. ավտովթարներից կամ դժբախտ պատահարներից հետո կարող են զարգանալ պարանոցի ցավեր և լարվածություն, գլխացավեր և թիկունքի ցավեր։
Հազվադեպ մեջքի ցավեր կարող են առաջանալ ավելի ծանր հիվանդությունների պատճառով, այդ թվում՝
- տրավմաներ և ողերի կոտրվածքներ
- ողերի վարակային ախտահարումներ (օրինակ՝ օստեոմիելիտ, էպիդուրալ թարախակույտ և այլն)
- ողերի քաղցկեղ:
Ռիսկի գործոններ
Յուրաքանչյուր մարդու, նույնիսկ երեխաների և անչափահասների մոտ կարող է առաջանալ մեջքի ցավ: Այս գործոնները կարող են մեծացնել մեջքի ցավի առաջացման ռիսկը:
- Տարիք. մեջքի ցավն ավելի հաճախակի է հանդիպում տարիքն առնելիս՝ սկսած մոտ 30-40 տարեկանից:
- Ֆիզիկական վարժանքների պակաս. մեջքի և որովայնի թույլ, չօգտագործված մկանները կարող են հանգեցնել մեջքի ցավի:
- Ավելորդ քաշ. մարմնի ավելորդ քաշը և գիրությունը լրացուցիչ ծանրաբեռնվածություն է առաջացնում մեջքի վրա:
- Հիվանդություններ. հոդաբորբի (արթրիտ) և քաղցկեղի որոշ տեսակներ կարող են նպաստել մեջքի ցավին:
- Ծանրության սխալ բարձրացում. ոտքերի փոխարեն մեջքի օգտագործումը կարող է հանգեցնել մեջքի ցավի:
- Հոգեբանական խնդիրներ. դեպրեսիայի և տագնապի հակումով մարդիկ մեջքի ցավի ավելի մեծ ռիսկ ունեն: Սթրեսը կարող է առաջացնել մկանային լարվածություն, որն էլ նպաստի մեջքի ցավին:
- Ծխելը. ծխողների շրջանում մեջքի ցավն ավելի տարածված է: Ծխելն առաջացնում է հազ, որը կարող է հանգեցնել սկավառակի ճողվածքի: Ծխելը նաև կարող է նվազեցնել արյան հոսքը դեպի ողնաշար և մեծացնել օստեոպորոզի վտանգը:
- Հղիություն. օրեցօր մեծացող և ծանրացող պտուղ կրելը ինքնին նշանակում է ողնաշարի վրա լրացուցիչ ծանրաբեռնվածություն: Այլ նպաստող գործոններից են հղի կնոջ կեցվածքի փոփոխությունը և քաշի ավելացումը։
- Որոշ դեղամիջոցներ. որոշ դեղերի, օրինակ՝ կորտիկոստերոիդների երկարատև օգտագործումը կարող է թուլացնել ոսկորները, այդ թվում՝ ողները:
Հոդվածը հրապարակվել է՝ 13-04-2018
Վերջին վերանայում՝ 23-04-2024