Խոլեցիստիտ. պատճառներ

Լեղապարկի բորբոքումը որովայնային ցավերի 3-10%-ի պատճառն է և ավելի հաճախ հանդիպում է 50-69 տարեկան մարդկանց շրջանում:

Խոլեցիստիտն առաջանում է, երբ ձեր լեղապարկը դառնում է բորբոքված

Լեղու կանգ և կուտակում

Բոլոր այն հիվանդությունները կամ վիճակները, որոնք առաջացնում են լեղապարկում լեղու կուտակում և լեղուղիներում լեղու կանգ, մեծ հավանականությամբ առաջացնում են նաև լեղապարկի բորբոքում:

Չկարողանալով լեղածորաններով արտահոսել դեպի 12-մատնյա աղի և կուտակվելով լեղապարկում, անշարժ վիճակում հայտնված լեղին սկսում է մի կողմից խտանալ, իսկ մյուս կողմից՝ բարձրացնել լեղապարկում ճնշումը: Խտացած լեղին, ճնշումը և երբեմն բակտերիալ վարակը վնասում են լեղապարկի պատը՝ հանգեցնելով բորբոքման և լեղապարկի այտուցի: Բորոբոքումն ու այտուցը վատացնում են լեղապարկի պատի որոշ տեղամասերի արյունամատակարարումը, որն իր հերթին հանգեցնում է թթվածնի պակասից բջիջների մահվանը:

Լեղապարկի բորբոքման պատճառները

Լեղապարկի բորբոքման ամենահաճախ հանդիպող պատճառներից են՝

• Լեղապարկի քարեր. խոլեցիստիտի դեպքերի գերիշխող մեծամասության պատճառը ձեր լեղապարկում առաջացող պինդ բնույթի քարերն են: Լեղապարկի քարերը կարող են խցանել պարկային լեղածորանը, որով լեղին հեռացվում է լեղապարկից: Արդյունքում լյարդի կողմից արտադրված լեղին մնում և կուտակվում է լեղապարկում՝ առաջացնելով սուր բորբոքում: Ավելի քան 90% դեպքերում սուր խոլեցիստիտը պարկային լեղածորանի քարով խցանման հետևանք է:
• Ուռուցք. ուռուցքային գոյացությունը կարող է խոչընդոտել լեղապարկից լեղու նորմալ արտահոսքը և, ինչպես նախորդ դեպքում էր, առաջացնի լեղու կուտակում և լեղապարկի բորբոքում:
• Լեղածորանի խցանում. լեղածորանի ծռումը կամ սպիական նեղացումը նույն մեխանիզմով առաջացնում է լեղապարկում լեղու կուտակում և լեղապարկի բորբոքում:
• Վարակ. ՄԻԱՎ-ը և որոշ այլ վիրուսային վարակներ կարող են նպաստել լեղապարկի բորբոքման առաջացմանը:
• Արյունատար անոթների խնդիրներ. խիստ ծանր հիվանդությունը կարող է վնասել արյան անոթները և նվազեցնել լեղապարկի արյունամատակարարումը, որն էլ իր հերթին կարող է առաջացնել լեղապարկի բորբոքում:

Ռիսկի գործոններ

Լեղապարկի քարը համարվում է խոլեցիստիտ զարգացման գլխավոր ռիսկի գործոն, իսկ լեղաքարերի գոյացման ռիսկի գործոններն են՝

• իգական սեռ
• 40 տարեկանից բարձր տարիք
• հղիություն
• էստրոգեն պարունակող օրալ (խմելու) հակաբեղմնավորիչ հաբեր
• ֆիզիկական թերակտիվ (նստակյաց) կենսակերպ
• անառողջ սննդակարգ (ճարպերով, խոլեսթերինով հարուստ և բջջանքից աղքատ սնունդ)
• գիրություն (ճարպակալում)
• դիաբետ
• ազգություն (բնիկ և մեքսիկյան ամերիկացիներ)
• արագ քաշի կորուստ
• լյարդային հիվանդություններ
• արյան որոշ հիվանդություններ (մանգաղբջջային անեմիա, լեյկոզ)
• ընտանեկան պատմություն (ժառանգականություն):