Գրադարան

Ցելիակա. պատճառներ

Ցելիակա. պատճառներ

Time Read 2 րոպե

Ցելիակայի ճշգրիտ պատճառը հայտնի չէ, սակայն հավանաբար ձեր գեները՝ զուգակցված սննդով ստացված գլուտեինի (սնձանի) և այլ գործոնների հետ, կարող են նպաստել ցելիակիայի առաջացմանը:

Ցելիակայի հետ կապված գեներից ավելի մեծ կարևորություն ունեն HLA DQ2 և HLA DQ8 գեները, որոնցից մեկնումեկը կամ երկուսն էլ առկա են ցելիակա ունեցող գրեթե բոլոր մարդկանց մոտ։ Այնուամենայնիվ, այդ գեներից մեկնումեկը կամ երկուսը հանդիպում են բնակչության շուրջ 30%-ի մոտ։

Նորածինների կերակրման ձևը, ստամոքս-աղիքային վարակները և աղիքային բակտերիաները նույնպես կարող են նպաստել: Երբեմն ցելիակիան ակտիվանում է վիրահատությունից, հղիությունից, ծննդաբերությունից, վիրուսային վարակից կամ ծանր հուզական սթրեսից հետո:

Երբ օրգանիզմի իմունային համակարգը չափից ավելի մեծ արձագանք է տալիս սննդի մեջ պարունակվող գլուտեինին, այսպիսի գերռեակցիան վնասում է բարակ աղիները ծածկող փոքրիկ, մազանման ելուստները (թավիկներ): Թավիկները ձեր կերած սննդից ներծծում են վիտամիններ, հանքանյութեր և այլ սննդանյութեր: Եթե ձեր աղիների թավիկները վնասված են (ատրոֆիա), դուք չեք կարող բավարար քանակությամբ սննդանյութեր ներծծել, անկախ նրանից, թե որքան եք ուտում: Սա կոչվում է ներծծման խանգարում (մալաբսորբցիա), որը բերում է թերսնուցման:

Ռիսկի գործոններ

Ցելիական ավելի տարածված է այն մարդկանց մոտ, ովքեր ունեն՝

  • ցելիակայով կամ հերպեսանման դերմատիտով ընտանիքի անդամ (հիվանդության հավանականությունն աճում է շուրջ 10 անգամ)
  • 1-ին տիպի դիաբետ
  • Դաունի համախտանիշ կամ Թերների համախտանիշ
  • վահանաձև գեղձի աուտոիմուն հիվանդություն
  • միկրոսկոպիկ կոլիտ (լիմֆոցիտային կամ կոլագենային կոլիտ)
  • Ադիսոնի հիվանդություն:

Հոդվածը տեղադրվել է՝ 31-05-2019 վերանայվել է՝ 08-04-2023

Հեղինակ

Հեղինակային բոլոր իրավունքները պատկանում են Մեդեքսին։

Մեդեքս-հեղինակների մասին
Մեր կայքի հոդվածները պատրաստվում են տարբեր ոլորտների փորձառու բժիշկների և առողջապահության մասնագետների կողմից՝ օգտագործելով բժշկագիտության վերջին տվյալները և լավագույն փորձը:

Նույն այս թեմայով