Ցելիակա և գլյուտեինի (սնձան) նկատմամբ անտանելիություն

Ցելիական լուրջ հիվանդություն է, որի ժամանակ բարակ աղիների լորձաթաղաթը վնասվում է գլյուտեինի փոքր քանակներից։
Գլյուտեինը (սնձան) սպիտակուց է, որն առկա է հացահատիկային սննդամթերքներում՝ ցորեն, գարի, վարսակ և այլն։
Ցելիական աուտոիմուն հիվանդություն է, որի ժամանակ իմունային համակարգը գլյուտեինի նկատմամբ դառնում է գերակտիվ։ Արդյունքում գլյուտեին պարունակող մթերքները և սննդանյութերը բարակ աղիներում չեն կարողանում նորմալ ներծծվել (սա կոչվում է գլյուտեինի նկատմամբ անտանելիություն), ինչն էլ առաջացանում է առողջական խնդիրներ, ինչպիսիք են թերսնուցումը և օստեոպորոզը։
Դրան զուգահեռ, գլյուտեինի նկատմամբ իմունային ոչ նորմալ պատասխանի պատճառով վասվում են բարակ աղիները, որոնց ներծծող հատկությամբ օժտված թավիկները բորբոքվում և հարթանում են՝ առաջացնելով աղիների ընդհանուր ներծծող ունակության թուլացում։
Ցելիական կարող է դրսևորվել սուր ախտանիշներով կամ, հակառակը, չառաջացնել ուշադրության արժանի որևէ նշան։
Ցելիակայի նշաններից են՝
- փորլուծություն կամ փորկապություն
- մարմնի կշռի անկում
- սրտխառնոց
- աղիքային գազեր
- ստամոքսի շրջանի ցավեր, կծկանքներ կամ անհարմարավետության զգացում (դիսկոմֆորտ)
- ընդհանուր թուլություն և հոգնածության զգացում, քնկոտություն
- երկաթի դեֆիցիտ
- ոսկրահոդային ցավեր
- բերանի խոռոչի խոցեր
- մաշկային բծեր, որոնք հեշտությամբ վնասվում են
- գերգրգռվածություն։
Ցելիական հանդիպում է երկու սեռերի բոլոր տարիքային խմբերում։ Այն կարող է ունենալ ընտանեկան պատմություն և զարգանալ ցանկացած տարիքում՝ սկսած նորածնայինից միչև չափահաս տարիք։
Ցելիակայի ախտորոշումն անցկացվում է ելնելով գանգատներից և արյան հետազոտության արդյունքներից։
Եթե ձեզ մոտ ախտորոշվել է ցելիակա, դուք պետք է ձեր սննդակարգից հանեք բոլոր այն մթերքները, որոնք պարունակում են գլյուտեին։
Հոդվածը վերանայվել է՝ 13-05-2020